VATS- การตรวจชิ้นเนื้อปอด (Lung Biopsy) ด้วยการส่องกล้อง
VATS - การตรวจชิ้นเนื้อปอด (Lung Biopsy) ด้วยการส่องกล้อง
อาทิตย์ที่แล้ว ไปนอนบ้านเพื่อนสองคืน สามีเพื่อนผ่านการตรวจสอบ หลายๆชนิดจนสรุปว่ามีปัญหาที่ปอด และยังวินิจฉัยไม่ได้ว่าเป็นมะเร็ง หรือเปล่า คุณหมอแนะนำให้ทำ การตรวจชิ้นเนื้อปอด (Lung Biopsy) ด้วยการส่องกล้อง - Vats
เพื่อนกำลังใจไม่ดี เราพอมีเวลาบอกเพื่อนว่าจะไปนอนเป็นเพื่อน เพื่อนที่บ้าน เช้าจะได้ไปรพ.ด้วยกัน เวลาคุณสามีของเพื่อนเข้าห้องผ่าตัดจะได้ไม่ต้องรอ คนเดียว ตอนแรกตั้งใจจะไปเจอตอนเช้า ทางรพ.ติดต่อมาว่าให้ไปถึงรพ.ตีห้า เลยไปนอนบ้านเพื่อนก่อนหนี่งคืน
คืนก่อนผ่าตัด คนไข้ดูมีกำลังใจดี เพื่อนใจไม่ค่อยดี นอนกันไม่ค่อยหลับตื่น ตีสี่ครี่งไปรพ.ถึงเกือบตีห้า มีบริการจอดรถสำหรับคนไข้มาผ่าตัด พนักงาน จะมีรายชื่อคนไข้ด้วย จอดรถแล้วก็เดินไปแผนกรับผู้ป่วย เสร็จแล้วก็มี พนักงานมาพาไปที่ห้องผ่าตัด ข้างนอกมีห้องให้ญาติรอ แต่พยาบาลบอก ว่าเดี่ยวเตรียมตัวคนไข้เสร็จแล้วจะมาพาไปนั่งกับคนไข้ได้
ประมาณ 6.30 น.ตอนเช้า พยาบาลก็มาพาญาติเข้าไปอยู่ข้างเตียงคนไข้ มีเก้าอี้สองที่ ให้เรานั้งกันด้วย รอไม่นานก็มีหมอแผนกวิสัญญี (หมอดมยา) มาคุยกับคนไข้ ถามชื่อนามสกุล วันเกิด ถามว่ารู้ไหมว่ามาทำอะไร และทำ ที่ไหน หมอบอกว่าทำ Vats - Vedio Assist Thoracic Surgery จะต้อง ใส่ท่อขนาดใหญ่หน่อย จะได้ใส่สายส่องกล้องด้วย หลังจากผ่าตัดอาจจะ เจ็บคอบ้าง หมอบอกว่าจะดูแลอย่างดีไม่ต้องกังวลให้เซ็นต์ใบอนุญาติให้ดมยา
เกือบเจ็ดโมงเช้า คุณหมอที่จะทำผ่าตัดก็มาพบคนไข้และถามชื่อนามสกุล วันเกิด ถามว่าจะทำอะไรที่ไหน คุณหมอก็เอาดินสอสีมาขีดที่ไหล่ซ้าย (เป็น ข้างที่จะทำ) คุณหมอบอกว่าทำไม่นานประมาณ 8.30 น.ก็เสร็จแล้ว จะ ออกมาคุยกับญาติ ให้คนไข้เซ็นต์ใบอนุญาติผ่าตัด เสร็จแล้ว ก็พาคนไข้ เข้าห้องผ่าตัด ญาติก็ไปรอข้างนอก ไปทานอาหารเช้า และพยาบาล จะส่งโทรให้มารอข้างบน เวลาหมอทำเสร็จแล้ว จะมาอธิบายถึงผลการ ผ่าตัด
เราสองคนไปทานอาหารเช้าที่เขามีขาย เสร็จแล้วก็นั่งรอให้พยาบาลโทรมา ประมาณ 8.30 น พยาบาลก็โทรศัพท์ให้ไปที่ห้องรอหน้าห้องผ่าตัด รอไม่นาน คุณหมอก็ออกมาบอกว่า ทุกอย่างดี ไม่เป็นมะเร็ง(มันช่างเป็นคำพูดที่ดี จริงๆ สบายใจ โล่งใจกันจริงๆ ) คุณหมอบอกว่าอาจจะเป็นการติดเชื้อ (Infection) ให้ไปรักษาต่อกับหมอทางปอด (Pulmunary ) แต่ก็ยังต้อง รอผลเนือที่ส่งไปตรวจ จากที่ตาเห็นคิดว่าไม่เป็นมะเร็ง
เราสองคนรออีกสองชั่วโมงพยาบาลจึงให้เข้าไปเยี่ยม อยู่ห้องพักฟื้นหลังผ่าตัด คนไข้ก็พื้นดีแล้ว มีน้ำเกลือ สายปัสสาวะ และสายต่อจากปอด (Chest Tube) เราก็เหนื่อยกันจริงๆ ตื่นตั้งแต่ตึสีกว่า ทั้งวันจนบ่าย เพือนบอกสามีว่า เดี่ยวกลับบ้านไปนอนสักพักแล้วจะกลับมาเยี่ยมตอนเย็น
บ่ายสี่โมงเย็นแวะไปเยียมที่รพ. เขาย้ายเข้าห้องคนไข้แล้ว คุณสามีเพื่อน หน้าตาสดใจ บอกเจ็บแต่พอทนได้ เยี่ยมสักพักเราก็กลับบ้านรอมารับในวันรุ่งขี้น
เราก็กะว่าเยี่ยมแล้ว อาการดีแล้ว ก็จะกลับบ้าน แต่ก็อดสงสารเพื่อนว่า เขาต้องอยู่คนเดืยว เลยบอกอยู่เป็นเพื่อนอีกหนี่งคืน เช้าไปรอรับสามีเพื่อนแล้ว ค่อยกลับ (ใจก็คิดว่าขอให้หมอส่งกลับบ้านไวๆด้วย)
บริการจอดรถ (Valet Parking) สำหรับคนไข้ที่มาทำผ่าตัด สำหรับญาติที่มาเยี่ยมคนไข้ ต้องไปจอดอีกตึกหนีง มีทางเดิน เชื่อมไปที่รพ.ได้ (ระยะทางไกลพอสมควร)
เช้าเพื่อนโทรศัพท์มาเช็คว่าจะกลับบ้านได้กี่โมง พยาบาลบอกว่าเช้าทำ x-ray เอาสายปัสสาวะ สายที่ปอดออก และจะทำ x-ray อีกครั้ง แล้วก็กลับบ้านได้ ราวๆเที่ยง
เราแวะไปราวๆ 11 โมงเช้า คุณสามีเพื่อนนั่งรออยู่แล้ว บอกว่าเขาเพื่งทำ x-ray ครั้งที่สองแล้ว รอหมอดูและสั่งกลับบ้าน รอไม่นาน พยาบาลก็มา บอกว่ากลับบ้านได้ แต่งตัวกลับบ้านกัน คนไข้ดูดี เดิน ไม่บ่นเจ็บเลย คนไข้เข้าบ้านเรียบร้อย เราก็กลับบ้าน ถึงบ้านก็บ่ายสามโมง
ตอนนี้เพื่อนก็รอฟังผลเนื้อที่ตัดไป และต้องไปรักษาต่อกับหมอทางโรคปอด โชคดีมากที่คุณหมอบอกไม่เป็นมะเร็ง ก็ทำให้ใจชื้นขี้นเยอะ เพื่อนกินไม่ได้ มาหลายวัน ก็ยิ้มได้ แต่ก็ยังต้องรักษากันต่อ...
***********
HEALTH INFORMATION DISEASES & TREATMENT การผ่าตัดมะเร็งปอดโดยการส่องกล้อง
โรคมะเร็งปอดเป็นโรคที่คร่าชีวิตคนไทยมากที่สุดเป็นอันดับ 1 ในกลุ่มมะเร็งทั้งหมดมาตั้งแต่อดีต เนื่องจาก ณ เวลาที่ค้นพบโรค ส่วนหนึ่งของผู้ป่วยจะอยู่ในระยะที่ 4 หรือระยะกระจายแล้ว ในปัจจุบันถึงแม้ว่าโรคมะเร็งปอดยังคงเป็นสาเหตุในการเสียชีวิตที่สูงที่สุดของมะเร็งโดยรวม
แต่ด้วยเทคโนโลยีที่ก้าวหน้าขึ้นมีการใช้ Low Dose Computed Tomography (Low Dose CT), Computed Tomography Guided Biopsy (CT-Guided Biopsy), Navigational Bronchoscopy และ Positron Emission Tomography (PET/CT) ทำให้เราสามารถตรวจพบและวินิจฉัยมะเร็งปอดได้เร็วขึ้นในระยะที่ 1 หรือ 2 ซึ่งคนไข้ในกลุ่มนี้เราสามารถได้รับการรักษาให้หายขาดด้วยการผ่าตัดส่องกล้องตัดปอดกลีบที่มีมะเร็งออกไปทั้งกลีบ (VATS Lobectomy) รวมทั้งการผ่าตัดในช่องอกด้วยการส่องกล้องยังมีข้อบ่งชี้ในโรคอื่น เช่น โรคปอดแตกซ้ำซ้อน (Recurrent Pneumothorax) การตรวจชิ้นเนื้อปอด (Lung Biopsy) โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง (Myasthenia Gravis) โรคเนื้องอกที่ต่อมไทมัส (Thymoma) โรคมะเร็งหลอดอาหาร (Esophageal Cancer) โรคน้ำในช่องปอดหรือช่องหัวใจจากมะเร็ง (Malignant Pleural or Pericardial Effusion) เป็นต้น
การรักษามะเร็งปอด
การรักษามะเร็งปอดนั้นมี 3 วิธีการหลัก ๆ กล่าวคือ ผ่าตัด เคมีบำบัด และ ฉายแสง โดยขึ้นอยู่กับระยะของโรคเมื่อตรวจพบ ซึ่ง แบ่งเป็นระยะได้ดังนี้
ระยะที่ 1 (มะเร็งก้อนเล็กกว่า 3 เซนติเมตรและอยู่ในเนื้อปอดเท่านั้น) : ในคนไข้กลุ่มนี้เราสามารถรักษาโดยผ่าตัดได้เพียงอย่างเดียวโดยไม่ต้องรับเคมีบำบัดและฉายแสง โดยเฉพาะหากตรวจพบในระยะ 1a (ก้อนเล็กกว่า 1 เซนติเมตร) หลังผ่าตัดผู้ป่วยจะมีโอกาสรอดชีวิตเกิน 5 ปีหรือหายขาดได้สูงถึง 92%1 ซึ่งในปัจจุบันมีการทำคัดกรองมะเร็งปอด (Lung Cancer Screening Program) ด้วยเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์ (Low Dose CT) ในกลุ่มที่มีเสี่ยงจะเป็นมะเร็งปอดสูงเช่น บุหรี่วันละซองมากกว่า 30 ปีหรือเทียบเท่า มีประวัติมะเร็งปอดในครอบครัว เป็นต้น2 ทำให้เราสามารถตรวจพบผู้ป่วยในระยะนี้เพิ่มขึ้นเป็นอย่างมาก
ระยะที่ 2 (มะเร็งก้อนใหญ่กว่า 3 เซนติเมตร หรือ แพร่ไปที่ต่อมน้ำเหลืองในเนื้อปอดแต่ยังไม่ผ่านขั้วปอด) : ในคนไข้กลุ่มนี้เป็นกลุ่มที่รักษาโดยการผ่าตัดเป็นหลัก และอาจจะได้รับหรือไม่ได้รับเคมีบำบัดขึ้นอยู่กับผู้ป่วยเป็นกรณีไป2
ระยะที่ 3 (มะเร็งลุกลามไปอวัยวะอื่นในช่องอกหรือแพร่ผ่านต่อมน้ำเหลืองขั้วปอด) : ในคนไข้กลุ่มนี้การรักษาจะมุ่งเน้นไปที่เคมีบำบัดหรือภูมิคุ้มกันบำบัดเป็นหลัก โดยร่วมกับผ่าตัดและฉายแสงเป็นกรณีไป2,5
ระยะที่ 4 (มะเร็งกระจายไปอวัยวะอื่นหรือมีน้ำในช่องอกจากเชื้อมะเร็ง) : ในคนไข้กลุ่มนี้จะได้รับการรักษาโดยเคมีบำบัดหรือภูมิคุ้มกันบำบัดเพื่อบรรเทาอาการ โดยอาจมีการผ่าตัดเพื่อทุเลาอาการหากจำเป็น2
การผ่าตัดส่องกล้อง (VATS)
การผ่าตัดส่องกล้อง (VATS)
ในกลุ่มมะเร็งปอดระยะที่ 1 และ 2 นั้นด้วยเทคโนโลยีในปัจจุบัน เราสามารถผ่าตัดปอดออกทั้งกลีบ (Lobectomy) หรือ ผ่าตัดน้อยกว่าทั้งกลีบ (Sublobar Resection) ด้วยการส่องกล้อง หรือ Video-Assisted Thoracic Surgery (VATS) โดยมีความแตกต่างกับการผ่าตัดเปิดช่องอกแบบเดิม (Thoracotomy) ในประเด็นหลักคือ การไม่ใช้เครื่องถ่างขยายซี่โครง (Rib Spreader) ซึ่งการใช้เครื่องถ่างขยายซี่โครงเปิดช่องอกนั้นก่อให้เกิดผลเสียต่อผู้ป่วยได้หลายปัจจัย เช่น ความเจ็บปวดหลังผ่าตัดสูงขึ้น ขนาดแผลใหญ่ กลับไปทำงานได้ช้าลง โอกาสปวดร้าวหรือชาตามเส้นประสาทในระยะยาวสูงขึ้น เวลาพักฟื้นเพื่อรับเคมีบำบัดนานขึ้น ระยะเวลาที่นอนโรงพยาบาลสูง 5-7 วันเทียบกับ 2-3 วันสำหรับผ่าตัดส่องกล้อง เป็นต้น 3,4
ด้วยเทคโนโลยีที่พัฒนาขึ้นมาก ทำให้ความคมชัดของกล้องมากขึ้นและกล้องขนาดเล็กลงเพียง 5 มิลลิเมตร ทำให้ในปัจจุบันผลแทรกซ้อนของการผ่าตัดส่องกล้องต่ำกว่าจากการผ่าตัดแบบเปิดช่องอก3 การผ่าตัดส่องกล้องจึงเป็นที่นิยมสูง โดยเทคนิคการผ่าตัดแบบส่องกล้องนั้น มีได้ทั้งผ่าตัดแบบ 3 แผล (Three Ports), 2 แผล (Two Ports) และ แผลเดียว (Uniport) โดยการเลือกผ่าตัดชนิดใดนั้นขึ้นอยู่กับประสบการณ์ของแพทย์ผู้ผ่าตัดและลักษณะโรคของผู้ป่วยเป็นสำคัญ
ส่วนการที่จะเลือกทำการผ่าตัดเป็นทั้งกลีบหรือน้อยกว่าทั้งกลีบนั้น ขึ้นอยู่กับขนาดและลักษณะของมะเร็ง การทำงานทางปอดของผู้ป่วย อายุ เป็นต้น โดยจะต้องพิจารณาเป็นกรณีไป
1
1
การผ่าตัดแบบเปิดช่องอก (Thoracotomy)
ในกลุ่มมะเร็งปอดระยะที่ 3 โดยคนไข้ในกลุ่มนี้ตัวโรคมีการลุกลามไปอวัยวะอื่นในช่องอกหรือมาพิจารณาผ่าตัดหลังจากที่ได้รับเคมีบำบัด การผ่าตัดแบบเปิดช่องอกจะมีประโยชน์สำหรับคนไข้กลุ่มนี้เนื่องจากมีโอกาสที่ต้องนำปอดออกทั้งข้าง (Pneumonectomy) หรือต้องทำการการตัดต่อเส้นเลือดหรือหลอดลม (Sleeve Resection) ซึ่งการผ่าตัดเหล่านี้มีความซับซ้อนสูงกว่าการผ่าตัดกลีบปอดออกเพียงอย่างเดียว อย่างไรก็ตามในผู้ป่วยที่เหมาะสมเราสามารถทำการผ่าตัดด้วย Robotic Assisted Thoracic Surgery (RATS) ได้ ซึ่งการใช้แขนกลของ Robot ทำให้เราสามารถควบคุมบริเวณที่ซับซ้อนได้เช่นเดียวกับผ่าตัดเปิดช่องอกแต่ไม่ต้องเปิดแผลขนาดใหญ่และใช้เครื่องถ่างขยายปอด
ข้อมูล : นพ. ผดุงเกียรติ ตั้งพิรุฬห์ธรรม ศัลยศาสตร์ทรวงอกเฉพาะทางผ่าตัดส่องกล้องปอด
ที่มาข้อมูล : IASLC staging system (8th edition) 2016 NCCN 2017 Peterson et al, Ann Thorac Surgery 2007 Nicastri et al, JTCS 2008 Int 0139, Lancet 2009
ข้อมูลจาก https://www.bangkokhospital.com/index.php/th/diseases-treatment/lung-cancer-surgery-using-vats
สาขา Health Blog/Klaibannn Blog
newyorknurse
Create Date : 08 พฤศจิกายน 2561 |
Last Update : 18 พฤศจิกายน 2561 8:56:58 น. |
|
13 comments
|
Counter : 1964 Pageviews. |
|
|
|
ผู้โหวตบล็อกนี้... |
คุณKavanich96, คุณJinnyTent, คุณTui Laksi, คุณ**mp5**, คุณhaiku, คุณเริงฤดีนะ, คุณสองแผ่นดิน, คุณหอมกร, คุณmariabamboo, คุณกะว่าก๋า, คุณสาวไกด์ใจซื่อ, คุณmastana, คุณบาบิบูเบะ...แปลงกายเป็นบูริน, คุณRinsa Yoyolive, คุณมยุรธุชบูรพา |
โดย: Kavanich96 วันที่: 18 พฤศจิกายน 2561 เวลา:9:32:12 น. |
|
|
|
โดย: JinnyTent วันที่: 18 พฤศจิกายน 2561 เวลา:14:45:18 น. |
|
|
|
โดย: Tui Laksi วันที่: 18 พฤศจิกายน 2561 เวลา:15:11:09 น. |
|
|
|
โดย: **mp5** วันที่: 18 พฤศจิกายน 2561 เวลา:20:14:24 น. |
|
|
|
โดย: เริงฤดีนะ วันที่: 18 พฤศจิกายน 2561 เวลา:21:49:02 น. |
|
|
|
โดย: อุ้มสี วันที่: 18 พฤศจิกายน 2561 เวลา:22:47:53 น. |
|
|
|
โดย: หอมกร วันที่: 19 พฤศจิกายน 2561 เวลา:7:29:34 น. |
|
|
|
โดย: mariabamboo วันที่: 19 พฤศจิกายน 2561 เวลา:18:38:55 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 20 พฤศจิกายน 2561 เวลา:6:52:53 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 21 พฤศจิกายน 2561 เวลา:6:29:42 น. |
|
|
|
|
|
|
|