Bloggang.com : newyorknurse : การตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่

การตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่

การส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่

โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่เป็นโรคมะเร็งที่พบได้บ่อยเป็นอันดับต้นๆในคนไทย และอุบัติการณ์เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ในปัจจุบัน
การตรวจคัดกรอง โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่อย่างสม่ำเสมอ และการตรวจหาความผิดปกติที่ลำไส้ได้ตั้งแต่ในระยะเริ่มแรก พบว่าสามารถลดอัตรา

การเสียชีวิตจากโรคมะเร็งลำไส้ได้อย่างชัดเจน

ดังนั้นบุคคลที่มีอายุมากกว่า 50 ปี และบุคคลที่มี พ่อ แม่ พี่ น้องลูกป่วยด้วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่จึงควรได้รับการส่องกล้อง

ตรวจลำไส้ใหญ่อย่างสม่ำเสมอ

บุคคลที่มีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่

- โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่พบได้ในทุกอายุ แต่อัตราเสี่ยงของการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่ จะสูงขึ้นในผู้สูงอายุ โดยจะพบได้มากหลัง

อายุ 50 ปี แต่โอกาสเกิดโรคจะมีการเพิ่มสูงขึ้นเป็นลำดับ หลังอายุ 40 ปี เป็นต้นไป

- บุคคลที่มีญาติใกล้ชิดเป็นโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่, หรือผู้ที่มีความเจ็บป่วยเรื้อรังของลำไส้บางอย่าง จะมีความเสี่ยงที่จะเป็น

โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่สูงกว่าคนทั่วไป (Crohn’s disease และ Ulcerative colitis)

- ผู้ชายและผู้หญิงมีโอกาสเกิดใกล้เคียงกัน

- มีอาการท้องผูกเป็นประจำ

- ทานเนื้อสัตว์ จำนวนมาก

- ทานผักน้อย

- ไม่ออกกำลังกาย

- สูบบุหรี่ หรือดื่มสุรา

ความเสี่ยงที่จะเป็นโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ ในกรณีที่มีญาติใกล้ชิดเป็นโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่

- ถ้ามีพ่อ, แม่, พี่, น้องหรือลูก เป็นโรคนี้ 1 คน => จะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น 2-3 เท่า

- ถ้ามีพ่อ, แม่, พี่, น้องหรือลูก เป็นโรคนี้ 2 คน => จะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น 3-4 เท่า

- ถ้ามีพ่อ, แม่, พี่, น้องหรือลูก เป็นโรคนี้ โดยอายุของญาติที่เป็นโรคอายุน้อยกว่า 50 ปี => จะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น 3-4 เท่า

- ถ้ามีพ่อ, แม่, พี่, น้อง, ลูก มีเนื้องอกที่ลำไส้ 1 คน => จะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น 2 เท่า

- ถ้ามีปู่, ย่า, ตา, ยาย, ลุง, ป้า, น้า, อา เป็นโรคนี้ 1 คน => จะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น 1.5 เท่า

- ถ้ามีปู่, ย่า, ตา, ยาย, ลุง, ป้า, น้า, อา เป็นโรคนี้ 2 คน => จะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น 2-3 เท่า

อาการหลักของมะเร็งลำไส้ คือ

- ถ่ายอุจจาระมีมูกปน หรือมีเลือดออกทางทวารหนัก

- ปวดท้องบริเวณท้องน้อย (ปวดบิดๆ )

- ขนาดของอุจจาระที่ลีบลง (เนื่องจากก้อนเนื้อมะเร็งมีขนาดใหญ่จนไปอุดทางเดินของลำไส้ใหญ่)

- มีการถ่ายอุจจาระที่ผิดปกติเกิดขึ้น เช่น ท้องผูก ท้องเสียที่ไม่หายหลังได้รับการรักษา หรือมีท้องผูกสลับท้องเสีย

- อาการอื่นๆที่อาจจะพบได้คือ น้ำหนักลด เบื่ออาหาร

- สำหรับมะเร็งลำไส้ใหญ่ส่วนต้นอาจตรวจพบว่ามีอาการซีด ซึ่งเกิดจากการเสียเลือดโดยที่ไม่มีเลือดออกในอุจจาระ

ให้เห็นได้ด้วยตาเปล่า

- อาจคลำพบก้อนที่บริเวณท้องน้อยด้านขวา

- บางรายอาจมีอาการของลำไส้อุดตันซึ่งจะมีอาการปวดท้อง ท้องอืด อาเจียน และถ่ายอุจจาระ หรือผายลมลดลง

วิธีการตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่มีหลายวิธีดังนี้ (เริ่มต้นเมื่ออายุ 50 ปี)

- ตรวจอุจจาระหาเลือดที่มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า (Fecal Occult Blood Test) ปีละครั้ง

- การส่องกล้องลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy) ทุก 5 ถึง 10 ปี

- การส่องกล้องลำไส้ใหญ่ส่วนปลาย (Flexible sigmoidoscopy) ร่วมกับ การตรวจสวนแป้งลำไส้ใหญ่

(double contrast Barium enema) ทุก 5 ปี

- การตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ ด้วยภาพเสมือนจริง (Computed tomography colonoscopy)

ทุก 5 ปี ทั้งนี้ ต้องทำในสถาบันที่มีเครื่องมือที่มีความละเอียด ซึ่งปัจจุบันสามารถตรวจพบเนื้องอกที่มีขนาดมากกว่า

9 มม. ได้มากกว่าร้อยละ 90

การส่องกล้องลำไส้ใหญ่ที่ผิดปกติ

* การตรวจพบมะเร็งได้ตั้งแต่เริ่มแรกจะช่วยลดโอกาสการแพร่กระจายของโรคได้ และการรักษาก็ได้ผลดีกว่า

* มะเร็งลำไส้ใหญ่ส่วนใหญ่เกิดขึ้นจากติ่งเนื้อ (polyps) ซึ่งเป็นเซลล์เนื้อผิดปกติ ที่งอกจากผนังลำไส้ ซึ่งจะมีมากขึ้นเรื่อยๆ

ตามอายุ ติ่งเนื้องอก (polyps), จะค่อยๆ เปลี่ยนแปลงไปเป็นเนื้อเยื่อที่ร้ายแรงมากขึ้น ถ้าทิ้งไว้นานขึ้น แต่ถ้าพบตั้งแต่เนิ่นๆ และกำจัด

ออกได้ก่อนก็จะหยุดยั้งการเปลี่ยนแปลงไปสู่การเป็นเนื้อร้ายได้

การตรวจเช็คลำไส้โดยการส่องกล้องลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy)

การตรวจเช็คลำไส้โดยการส่องกล้องลำไส้ใหญ่

- การตรวจส่องกล้องลำไส้ใหญ่ (Colonoscopy) เป็นวิธีการตรวจลำไส้ใหญ่ที่ละเอียดแม่นยำและแพทย์สามารถดำเนิน

การรักษา หลายอย่างผ่านทางกล้องนี้ไปด้วยกันได้ เช่น การตัดติ่งเนื้องอกผิดปกติที่พบระหว่างทำการตรวจผ่านทางกล้อง, การสะกิด

ชิ้นเนื้อเพื่อตรวจวิเคราะห์ดูผลทางพยาธิ, การหยุดเลือดที่ออกจากลำไส้ผ่านทางกล้อง

- การตรวจนี้สามารถป้องกันการเกิดมะเร็งได้ ด้วยการกำจัดติ่งเนื้องอก (polyps) อันเป็นจุดเริ่มของมะเร็งเป็นการตรวจ

โดยที่แพทย์จะใช้กล้องพิเศษที่มีลักษณะเป็นท่อยาวเล็กๆ สอดผ่านทวารหนักเพื่อผ่านเข้าไปในลำไส้ใหญ่ ทำให้แพทย์สามารถเห็น

รายละเอียดต่างๆ ตลอดทั้งลำไส้ใหญ่และลำไส้เล็กส่วนปลายได้

การตรวจส่องกล้องลำไส้ใหญ่ (colonoscopy)
ญาติที่เป็นโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ คุณควรรับการตรวจส่องกล้องลำไส้ใหญ่เมื่อไหร่?
- ถ้ามีพ่อ, แม่, พี่, น้อง, ลูก เป็นโรคนี้ 1 คน,
เมื่ออายุมากว่า 60 ปี - เริ่มตรวจเมื่อคุณมีอายุ 40 ปีขึ้นไป
- ถ้าผลการส่องกล้องปกติ ควรส่องกล้องตรวจทุก 10 ปี
- ถ้ามีพ่อ, แม่, พี่, น้อง, ลูก เป็นโรคนี้ 1 คน,
เมื่ออายุน้อยกว่า 60 ปี - ให้นับอายุของญาติที่เริ่มเป็นลบ 10 ปี แต่ไม่เกินอายุ 40 ปี
เช่น "ญาติป่วยเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ เมื่ออายุ 60 ปี คุณควร
รับการตรวจมะเร็งลำไส้ใหญ่เมื่อคุณมีอายุ 50 ปี"
- ถ้าผลการส่องกล้องปกติคุณควรส่องกล้องตรวจทุก 5 ปี
- ถ้ามีพ่อ, แม่, พี่, น้อง, ลูก เป็นโรคนี้มากกว่า 1 คน - เริ่มตรวจเมื่อคุณมีอายุ 40 ปีขึ้นไป
- ถ้าผลการส่องกล้องปกติ ควรส่องกล้องตรวจทุก 10 ปี
- ถ้ามีปู่, ย่า, ตา, ยาย, ลุง, ป้า, น้า, อา เป็นโรคนี้มากกว่า 1 คน - เริ่มตรวจเมื่อคุณมีอายุ 40 ปีขึ้นไป
- ถ้าผลการส่องกล้องปกติ ควรส่องกล้องตรวจทุก 10 ปี

แนวทางการป้องกันโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่

- รับประทานอาหารที่มีกากใยสูงเช่น ผักและผลไม้ รวมไปถึงอาหารที่มีส่วนประกอบของไขมันต่ำจะช่วยลดการเกิด

มะเร็งลำไส้ใหญ่ได้

- รับการตรวจคัดกรอง สามารถป้องกันการเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้

# ในผู้ที่ไม่มีอาการและไม่มีปัจจัยเสี่ยงควรเริ่มต้นที่อายุ 50 ปี

# สำหรับผู้ที่มีประวัติมะเร็งลำไส้ใหญ่ในครอบครัว ควรเริ่มตรวจคัดกรองที่อายุ 40 ปีหรือที่ อายุ 5 ปี

ก่อนอายุของคนในครอบครัวที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่

# ส่วนผู้ที่มีประวัติเป็นลำไส้อักเสบชนิด Crohn’s disease และ Ulcerative colitis หรือ ผู้ป่วย

ที่มีติ่งเนื้องอกจำนวนมาก (Polyposis Coli) การตรวจอาจเริ่มในอายุที่เร็วขึ้นโดยสามารถปรึกษาแพทย์ได้

ข้อมูลในเว็บ chulacancer.net

Create Date : 12 เมษายน 2555

Last Update : 12 เมษายน 2555 20:25:14 น.

0 comments

Counter : 3172 Pageviews.