:: กะก๋าแนะนำหนังสือ - เซ็น วิถีแห่งความสุขที่แท้ ::
:: เซ็น วิถีแห่งความสุขที่แท้ ::เขียน : หวาง เฉาชง แปล : วรรธนะ มโนภินิเวศ
“เซ็น วิถีแห่งความสุขที่แท้”คือ หนังสือรวบรวมคำสอนของพระอาจารย์เซ็นทั้งฝ่ายเหนือและฝ่ายใต้ ทั้งคำสอนของพระเซ็นจีนและพระเซ็นญี่ปุ่น บางเรื่องคล้ายตำนานหรือนิทาน บางเรื่องเป็นบทสนทนาจริงที่ได้มีการบันทึกเอาไว้ ปริศนาธรรมซึ่งบางครั้งอ่านแล้วไม่เข้าใจ แต่ชวนให้ขบคิด ถ้อยคำที่อาจฟังแล้วรู้สึกธรรมดา แต่กลับแฝงไว้ด้วยความลุ่มลึก การอ่านเรื่องราวเหล่านี้จึงมิได้ให้อ่านเพื่อ “เข้าใจ” เพียงอย่างเดียว หากควรได้ใคร่คิด ไตร่ตรอง ด้วยความสุขุม
วิถีเซ็นไม่มีคำสอนหรือรูปแบบการสอนที่ตายตัว คำสอนอาจมาจากสิ่งที่อยู่รอบตัว การตื่นรู้อาจเกิดขึ้นได้ในทุกขณะจิต จิตอาจเปล่งประกายท่ามกลางความสับสนวุ่นวาย ความเจ็บปวดรวดร้าวแสนสาหัส ความผิดหวังอย่างยิ่งยวด อาจกลายเป็นประตูสู่ความรู้แจ้ง“ความตื่นรู้” แบบเซ็นจึงมิอาจบอกได้ว่ามันคืออะไร ? อย่างไร ? เหมือนน้ำใช้ดับไฟได้ ไฟใช้ต้มน้ำให้เดือดได้ ไฟกับน้ำจึงมิได้มีใดแตกต่างกัน
การศึกษาธรรมะ จึงไม่ควรยึดติดกับศัพท์แสง ไม่ว่าจะเรียกว่า เซ็น จิตเดิมแท้ ภาวะเดิมแท้ ใบหน้าดั้งเดิม ธรรมกาย ซาโตริ ฯลฯ ทั้งหมดล้วนมีจุดหมายเพื่อการ “เข้าใจตนเองอย่างถ่องแท้” เปรียบเหมือน “ทองคำ” ที่นำมาหลอมให้กลายเป็นเครื่องประดับได้หลากหลาย เช่น ตุ้มหูทอง กำไลทอง แหวนทอง สร้อยทอง หรือ ทองคำแท่ง ถึงจะมีลักษณะแตกต่างกัน แต่มันก็คือ ทองคำ“หลักธรรม” จึงมีไว้เพื่อตรวจสอบตนเอง ตรวจทานความคิด สติ ของตนเอง ว่าอยู่ในทางที่ถูกที่ควรแล้วหรือยัง ดังที่อาจารย์เซ็นหยุนจวีได้สอนศิษย์เอาไว้ว่า
“ความเสียใจสิบประการ คือ พบอาจารย์ไม่ศึกษา ต้องเสียใจ พบปราชญ์ไม่คบ ต้องเสียใจ พบผู้ประสบภัยไม่ช่วย ต้องเสียใจ พบธรรมไม่ผดุง ต้องเสียใจ ต่อพ่อแม่ ไม่กตัญญู ต้องเสียใจ ต่อนาย ไม่ซื่อสัตย์ ต้องเสียใจ ไม่รักชาติ เมื่อสิ้นชาติ ต้องเสียใจ มีทรัพย์ ไม่ทำบุญ เมื่อสูญทรัพย์ ต้องเสียใจ ไม่เชื่อบุญกรรม เมื่อกรรมสนอง ต้องเสียใจ ไม่ปฏิบัติธรรม ตายแล้ว ต้องเสียใจ”
และวิธีเปลี่ยนชีวิตให้มีคุณค่าก็มีหลักสิบประการเช่นกัน คือ
“คุณค่าความหมายของชีวิตสิบประการ คือ พบอาจารย์ต้องศึกษา ไม่เสียใจ พบปราชญ์ต้องคบ ไม่เสียใจ พบผู้ประสบภัยต้องช่วย ไม่เสียใจ พบธรรมต้องผดุง ไม่เสียใจ ต่อพ่อแม่ ต้องกตัญญู ไม่เสียใจ ต่อนาย ต้องซื่อสัตย์ ไม่เสียใจ ต้องรักชาติ ไม่เสียใจ มีทรัพย์ ต้องทำบุญ ไม่เสียใจ ต้องเชื่อบุญกรรม ไม่เสียใจ ต้องปฏิบัติธรรม ตายแล้ว ไม่เสียใจ”
วิถีแห่งความสุขที่แท้ จึงมิต้องแสวงหาจากนอกตัว เพราะสิ่งนี้อยู่ในตัวเราเองอยู่แล้วมาโดยตลอด อยู่ที่ใครจะหาเจอ จะเจอที่ไหน ? จะเจอยังไง ? ไม่อาจมีใครบอกได้ ไม่มีใครทำให้เราได้ นอกจากเราต้องลงมือทำด้วยตัวเราเอง
ยกตัวอย่างโกอานเซ็นที่ผมชอบในหนังสือเล่มนี้มาฝากให้ลองได้อ่านกันครับ
-----------------------------------------------: ออกมาไม่ได้ :สมัยราชวงศ์ถาง มีบัณฑิตเรืองนามผู้หนึ่งชื่อ หลี่เอ๋า ครั้งหนึ่งเขาไปเยี่ยมอาจารย์เซ็นหนานเฉวียน ขอคำแนะนำว่า “คนผู้หนึ่งเลี้ยงลูกห่านในขวดแก้ว ต่อมาลูกห่านค่อย ๆ เจริญเติบโต จนไม่สามารถออกจากขวดแก้วได้ คนเลี้ยงห่านอยากจะช่วยชีวิตห่าน แต่ไม่คิดทุบขวดแก้วทิ้ง ขอเรียนถามอาจารย์ จะมีวิธีใดรักษาห่านและขสดแก้วไว้ได้ทั้งสองอย่าง ?” อาจารย์เซ็นได้ยินเช่นนั้น ก็เรียกอย่างฉับพลันว่า “หลี่เอ๋า” หลี่เอ๋ารับคำทันทีว่า “ครับ” อาจารย์เซ็นจึงยิ้มเล็กน้อยและกล่าวว่า “ออกมาแล้ว !”
---------------------------------------------------: ไยต้องถามให้มากความ :พระรูปหนึ่งเห็นเต่าตัวหนึ่งนอกอาราม จึงถามอาจารย์เซ็นต้าสุยว่า “สรรพสัตว์เกือบทั้งหมดมีหนังหุ้มกระดูก ไฉนมีเพียงเต่าที่กระดูกหุ้มหนัง ?” อาจารย์เซ็นต้าสุยไม่ตอบลูกศิษย์ในทันที แต่ถอดรองเท้าฟางออกครอบลงบนหลังเต่า การครอบรองเท้าบนหลังเต่า แม้จะมิได้ตอบปัญหาของศิษย์โดยตรง แต่ก็เป็นการปิดรากเหง้าแห่งมายา และความอยากรู้อยากเห็นในเรื่องไร้สาระเสีย
-----------------------------------------------------หมายเหตุผมสะกดคำว่า “เซ็น” ตามต้นฉบับหนังสือเล่มนี้ ในหนังสือหลายเล่มสะกดว่า “เซน” ไม่ว่าจะสะกดยังไง ผมคิดว่าความหมายของคำ ก็ไม่ได้ผิดเพี้ยนไปจากความมุ่งหมายเดิมในการเผยแพร่ธรรมครับ
Create Date : 01 กุมภาพันธ์ 2564 |
|
23 comments |
Last Update : 17 กรกฎาคม 2565 6:49:33 น. |
Counter : 263 Pageviews. |
|
|
หลักธรรม มีไว้ตรวจสอบตัวเอง
ดีจังค่ะ
เล่มนี้ แค่ปกก็ถูกใจแล้วค่ะ