อุบลราชธานี ... หอศิลปะและวัฒนธรรมวัดสุปัฏนารามวรวิหาร ตั้งหน้าตั้งตาทั้งอ่านทั้งฟังเลคเชอร์มาหลายวัน อยากเล่าเรื่องราวให้สนุกกับศิลปวัตถุ ในที่นี่ แต่ผลที่ได้คือความเครียด และยังไม่รู้เหมือนเดิม จึงได้คิดมาว่าตัวเราก็ป่านนี้แล้ว ไม่รู้เสียบ้าง ละเสียบ้างก็ดี เพราะความอยากรู้ก็เป็นกิเลสอย่างหนึ่งที่ทำให้จิตใจเราว้าวุ่น ไม่สงบ เรื่องในวันนี้ และในวันต่อ ๆ ไปก็ลงตามที่ได้ค้นคว้ามาแบบจาง ๆ ไม่ลงลึกถึงขนาดที่มาเนาะ สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (ติสโส อ้วน) อดีตเจ้าอาวาสวัดสุปัฎนาราม อำเภอเมืองอุบลราชธานี เมื่อปี พ.ศ. 2447 อดีตเจ้าอาวาสวัดสุทธจินดา มณฑลนครราชสีมา เมื่อปี พ.ศ. 2470 ได้การเก็บรวบรวมสิ่งของมาไว้ในพิพิธภัณฑ์วัดสุปัฏนาราม อุบลราชธานี และพิพิธภัณฑ์มหาวีรวงศ์ ในวัดสุทธจินดา อำเภอเมือง นครราชสีมา ทำให้โบราณวัตถุยังคงอยู่ในท้องถิ่นที่พบ ให้คนในท้องถิ่นและผู้มาเยือนถิ่นได้ศึกษา ศิวะนาฏราช ... ศาสนาพราหมณ์ - ฮินดู เชื่อในพระเจ้าหรือเทพหลายองค์ พระศิวะชวนพระวิษณุปลอมตัวพราหมณ์และพราหมณี ลงมาเมืองมนุษย์ เพื่อปราบเหล่าฤาษีที่บำเพ็ญตะบะแก่กล้าจนเหิมเกริม เหล่าฤๅษีเมื่อเห็นพราหมณีก็อยากได้มาเป็นภรรยา แต่ไม่ได้ จึงช่วยกันสาปแช่งทั้งพราหมณ์และพราหมณี แต่ก็ไม่เป็นผล จึงร่ายมนต์ให้เสือจะเข้าขย้ำพราหมณ์ พราหมณ์ฆ่าเสือตายแล้วถลกหนังเสือมาห่ม ... พระศิวะจะนุ่งหนังเสือ จึงเสกพญานาคตัวใหญ่มาทำร้าย พราหมณ์ก็จับมาเป็นสร้อยพระศอ ... พระศิวะสวมสร้องพระศอเป็นงู จึงส่งยักษ์มุยลกะมาปราบ พราหมณ์ก็จับทุ่มลงกับพื้นและใช้เท้าเหยียบ ทวารบาลนี้งามนัก น่าจะเป็นเทพ เพื่อนบอกว่าเป็น stupa(สถูป) หรือ pagoda (เจดีย์)จำลอง ในช่องจะบรรจุพระพุทธรูปสำริด พระแผง พระแผงมีจำนวนพระทั้งหมด 55 องค์ วัฒนธรรมทวารวดี นับถือศาสนาพุทธ เชื่อว่า พระพุทธเจ้าทรงมีพุทธสภาวะเป็นโลกุตระ คือ อยู่เหนือโลก สังสารวัฏ มีพระชนม์เป็น อนันตกาล ไม่มีวันเสื่อมสูญ แต่ไม่มีใครเห็น ได้ยิน จึงต้องใช้อิทธิปาฏิหาริย์สร้างพระตถาคตขึ้นมา ให้พุทธศาสนิกชนเห็นสภาวะอันไม่เที่ยงแท้แน่นอน ที่เกิดได้แม้กับพระตถาคต ส่วนจิต เป็นสิ่งบริสุทธิ์ แต่ต้องขุ่นมัวเพราะว่าอวิชชาครอบงำ ส่วนโลก เป็นศูนยตา หรือความว่างเปล่า แนวคิดเป็นต้นกำเนิดของลัทธิมหายาน พระพุทธรูปปางแสดงธรรม ... ทำนิ้วประดุจธรรมจักร พระเกตุมาลาเป็นรูปกรวยคว่ำ อุษณีษะนูน พระพักตร์ค่อนข้างสี่เหลี่ยม พระพุทธรูปมีพระนลาฏกว้าง พระขนงเป็นเส้นนูนต่อกันเป็นรูปปีกกา พระเนตรเหลือบลงต่ำ พระนาสิกใหญ่ พระโอษฐ์หนา จีวรห่มคลุมไหล่ทั้งสองข้าง บางแนบกายประดุจเปียกน้ำ ตกลงมาเป็นวงโค้งเหนือพระชงฆ์ ด้านนอกเป็นกรอบสี่เหลี่ยม ยืนตรง ... สมภังค์ page3 ? ยืนตริภังค์ น่าจะปางลีลาไหมคะ ? ปางปฐมเทศนาประทับสมาธิเพชร ด้านล่างมีปัญจวัคคีย์ ปางปฐมเทศนาประทับสมาธิราบ องค์กลางบน ? สองข้าง องค์พระนาคปรกทรงเครื่องกษัตริย์ องค์กลาง ปางปฐมเทศนา ประทับขัดสมาธิเพชร จีบนิ้วเป็นเครื่องหมายพระธรรมจักร มีประภามงคล องค์กลางล่าง? มหายาน คือยานที่ยิ่งใหญ่ ที่พามนุษย์ไปสู่ความหลุดพ้นได้ทีละเยอะ ๆ เชื่อว่าพระพุทธเจ้าทรงมีพุทธสภาวะเป็นโลกุตระ มีพระตถาคต เป็น เป็นตัวแทนของหลักธรรม ในพุทธสภาวะ มีได้หลายพระองค์ พระโพธิสัตว์คือ สัตว์ผู้แสวงหาโพธิญาณ เพื่อบรรลุนิพพาน แต่ยับยั้งไว้เพราะมีความเมตตาที่มีต่อโลก ให้เป็นที่พึ่งไปสู่ความหลุดพ้น จึงมีพระเนตรเหลือบต่ำแสดงถึงความเมตตา องค์กลางคือตถาคต หรือ พระอมิตาภะ สองพระหัตถ์ยกขึ้นตั้งฉาก นิ้วหัวแม่มือแตะนิ้วชี้ เป็นวงกลมเหมือนกงล้อพระธรรม คือปางแสดงธรรม หลังพระเศียรมีประภามณฑล ด้านขวาคือพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร พระหัตถ์ซ้ายถือหม้อน้ำอมฤต ด้านซ้ายคือพระโพธิสัตว์มหาสถามปราปตะ ประทับเหนือสุริยเทพ ... สุริยเทพถือดอกบัว ... พระโพธิสัตว์ดูได้จากรูปพระพุทธรูปอยู่บนชฎามุกุฏ มหายานศิลปะเขมร เป็นลัทธิตันตระของศาสนาฮินดูมาดัดแปลงผสมผสานกับหลักความเชื่อ และหลักปรัชญาของมหายาน องค์พระนาคปรกทรงเครื่องกษัตริย์ ไม่เกี่ยวกับนาคมุจลินท์แผ่พังพานถวายพระพุทธเจ้า แต่หมายถึงพระอาทิตย์พุทธะ อันเป็นพระพุทธเจ้าสูงสุดในลัทธิตันตรยาน ของเขมร แสดงโดยทรงเครื่อง มีกรอบหน้าและอุณหิต ฐานจะมีนาคขนดสามชั้นครึ่ง แผ่พังพานเป็น 7 เศียร พระพุทธรูปทรงเครื่อง ศิลปะขอม ... น่าจะปางประธานอภัย เทพพนม เศียร พระเศรษฐีนวโกฏิ มีเก้าหน้าเป็นรูปเคารพแทนใบหน้ามหาเศรษฐีทั้ง 9 ในสมัยพุทธกาล มีความมั่งคั่งในโภคทรัพย์ในระดับเดียวกับกษัตริย์ อยู่ในทำนองคลองธรรม เป็นพุทธอุปฐากองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่เป็นยอดของมหาเศรษฐีทั้งปวง เชื่อว่าบูชาแล้วไม่มีวันจน เชียงแสนสิงห์ 1 พระพุทธรูปปางมารวิชัย มีลวดลายจีวร พระพุทธรูปปางป่าเลไลย์ ? พระวิษณุ มีจักรที่พระหัตถ์ซ้าย พระพุทธรูปองค์เล็ก ถือกระดิ่ง หรือ วัชระ ? รูปวิษณุอนันตศายินปัทมนาภา ทับหลังถาลาบริวัตินี้พบที่วัดสระแก้ว อ.พิบูลมังสาหาร อุบลราชธานี 1. ปลายทั้งสองข้างของภาพ เป็นรูปมกร หลังมกรมีคนขี่ มกร คือ ช้าง มีหางเป็นปลา ว่ายน้ำได้ กินกล้วยเป็นอาหาร มีงวง มีงาซึ่งงาจะพัฒนาไปเป็นเขี้ยว เป็นสัญญลักษณ์ของ น้ำ ความอุดมสมบูรณ์ กำเนิดของจักรวาล และการให้ ภาพประธานในทับหลังถาลาบริวัติ พบ 4 รูปคือ สิงห์ ... ดังในภาพนี้ ครุฑ บุคคลคนตัวเล็ก มีปีก มือจับงูหรือนาคไว้ทั้งสองข้าง ... พบที่เมืองเพนียด จันทบุรี สุริยะเทพ บุคคลใส่กิริฏมงกุฏ หรือมงกุฏทรงกระบอก มือไคว้ถือดอกบัว เกียรติมุข ทั้งหมดเป็นสัญญลักษณ์ของแสงสว่าง ในเวลาเที่ยงวัน สามารถทำลายอวิชาที่ทำให้เกิดการเวียนว่ายตายเกิด 2. มกรคายสายรุ้งออกมาเป็นวงโค้ง 2 สาย สายรุ้ง คือสะพานเชื่อมโลกมนุษย์และสวรรค์ คือลำตัวของนาคทอดจากสวรรค์มายังโลกมนุษย์ 3. สายรุ้งมาบรรจบกันตรงกลาง ที่ภาพประธานในรูปไข่ ใต้ภาพประธานมีอุบะห้อยลง 4. เหนือสายรุ้งมีกนกใบไม้วงโด้ง ... กนกผักกูด 5. ใต้สายรุ้งมีเฟื่องโค้ง ๆ และอุบะ 6. ใต้ภาพมกร มีแท่นหัวเสาหลอก เพื่อรับเสา ศิลาจารึก 4 หลัก หลักที่ 1 เดิมอยู่ในถ้ำหมาใน อ.โขงเจียม จ.อุบลราชธานี จารึกด้วยอักษรปัลลวะ ในระหว่างพุทธศตวรรษที่ 11-12 หลักที่ 2 จารึกด้วยอักษรอินเดียใต้ อายุราวพุทธศตวรรษที่ 14-15 หลักที่ 3 จารึกด้วยอักษรอินเดียใต้ อายุราวพุทธศตวรรษที่ 14-15 หลักที่ 4 นำมาจากปราสาทหินพิมาย พระคเณศ ศิลปะขอม เหนือศรีษะมีกรวย ? พระพุทธรูป ศิลปะเขมร เหนือศรีษะเป็นกรวย ปางสมาธิ ปิดท้ายด้วยเสมา วัฒนธรรมทวารวดี เป็นรูปหม้อดอก ด้านบนเป็นสถูป ชิ้นหนึ่งด้านบนเป็นธรรมจักร   Create Date : 22 กุมภาพันธ์ 2562 19 comments Last Update : 22 กุมภาพันธ์ 2562 22:27:29 น. Counter : 95 Pageviews. (โหวต blog นี้)  Tweet

ผู้โหวตบล็อกนี้...

คุณสายหมอกและก้อนเมฆ, คุณเนินน้ำ, คุณตะลีกีปัส, คุณโอน่าจอมซ่าส์, คุณวลีลักษณา, คุณกะว่าก๋า, คุณเริงฤดีนะ, คุณภาวิดา คนบ้านป่า, คุณSweet_pills, คุณhaiku, คุณKavanich96, คุณสันตะวาใบข้าว, คุณnewyorknurse, คุณซองขาวเบอร์ 9

สุดยอดแล้วค่ะพี่ตุ๊ก หนูเคยเหมือนกัน หาอ่านเพิ่มเติม ไม่ได้มาเล่านะคะ กะเอามาลอกเลย แต่ช่วงหาก็มึน ๆ ไปเหมือนกัน อยากแปะเอาไว้ในบล็อกไว้อ่านเองด้วยล่ะค่ะ พักหลังมาไม่ไหว 555 แทนที่จะสนุก เครียดซะงั้น รูปที่บล็อกหนูเยอะอยู่แล้วด้วย เลยไม่อยากเพิ่มตัวหนังสือเยอะ ๆ เข้าไปอีก มีหลายทริปที่หนูไป อ.วิทยากร บรรยายเข้มข้นมาก หนูไม่จดเลยค่ะ แล้วแต่คนเนาะคะ บางคนเค้าก็ชอบแบบนี้ เหมือนได้เรียนไปด้วย   โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ 22 กุมภาพันธ์ 2562 16:38:50 น.

Not too bad but "seng"!! สงสัยที่นี่น่าจะเครียดจริง ไว้เรามาใหม่นะ หมดตัวแล้วด้วย   โดย: ภาวิดา (คนบ้านป่า ) 22 กุมภาพันธ์ 2562 16:50:49 น.

อุบลราชธานี เมืองน่าเที่ยว มีหลายสถานที่น่าสนใจมาก ๆ ค่ะ   โดย: เนินน้ำ 22 กุมภาพันธ์ 2562 18:05:49 น.

สวัสดีมีสุขค่ะ ต้องอ่านต้องค้นคว้าหาข้อมูลมาลงบล็อก เพื่อให้ได้ทั้งภาพและข้อมูลที่ถูกต้องเป็นประโยชน์ ย่อมเครียดเป็นธรรมดาค่ะ แต่ก็ได้บุญนะคะ แม่ตะลีไปดูวัตถุโบราณ ก็ได้แต่ดู จดตามที่เขาบรรยายไว้ ส่วนที่จะมาค้นคว้าหารายละเอียดต่อ ไม่ค่อยได้ทำค่ะ ขี้เกียจจริงๆ ภาพพระศิวะด้านบนมี20กร ส่วนเทวรูปข้างล่างมี 16กร แค่สงสัยเฉยๆค่ะ...แฮ่ะ   โดย: ตะลีกีปัส 22 กุมภาพันธ์ 2562 18:14:14 น.

ชอบๆค่ะ แบบนี้สามารถอยู่ได้เป็นวันๆเลยค่ะ   โดย: โอน่าจอมซ่าส์ 22 กุมภาพันธ์ 2562 18:51:08 น.

พระพุทธรูปบูชา งามมากค่ะ ขอบคุณนะคะ หมดภาระหน้าที่เมื่อไหร จะมานั่งปลูกผักปลูกหญ้า กินอาหารเป็นยา รักษาสุขภาพค่ะ ตอนนี้ต้องเสี่ยงกินผักอาบยาพิษไปก่อน   โดย: วลีลักษณา 22 กุมภาพันธ์ 2562 21:21:28 น.

โอ้...ยอมแล้วครับ...ท่านประธาน ละเอียดมาก หาใครเทียบได้ยากแล้ว.... แสดงว่าศึกษามามาก พายุสุริยะ เวลานี้ ก็กลายเป็นคนชอบดูพระพุทธรูปวัดต่างๆ มากขึ้น หน้าตาที่ไม่เหมือนกันสักองค์เลย แต่วันนี้ได้เห็นพระพุทธรูป มีเก้าหน้า แปลกแบบว่าไม่เคยเห็นมาก่อนเลยครับ   โดย: พายุสุริยะ 22 กุมภาพันธ์ 2562 21:24:18 น.

รู้ลึก รู้จริง .. สุดยอดเลยค่ะ .. ยังไม่เคยเข้าไปใน พิพิธภัณฑ์เลยค่ะ .. ต้องหาโอกาสไปบ้างแล้ว   โดย: poongie 22 กุมภาพันธ์ 2562 21:25:00 น.

โหวตครับพี่ตุ๊ก ข้อมูลแน่นปึ๊กเลยครับ ผมชอบดูศิลปะขอมนะครับ รู้สึกว่าดึงดูดใจ มีเสน่ห์ แลดูนิ่ง สงบ ลึกลับครับ   โดย: กะว่าก๋า 22 กุมภาพันธ์ 2562 22:07:57 น.

ชอบๆๆและชื่นชมศิลปะขอมและทวาราวดี วันหน้าหากไปเมืองอุบล จะมิพลาดวัดนี้ที่แนะนำค่ะ   โดย: เริงฤดีนะ 23 กุมภาพันธ์ 2562 0:12:11 น.

สวัสดียามเช้าครับพี่ตุ๊ก   โดย: กะว่าก๋า 23 กุมภาพันธ์ 2562 6:21:59 น.

ลวดลายทับหลังแต่ละส่วนมีความหมายทั้งหมดนะคะพี่ตุ๊ก ได้ชมศิลปวัตถุมากมายและได้ความรู้ด้วย ขอบคุณพี่ตุ๊กค่ะ   โดย: Sweet_pills 23 กุมภาพันธ์ 2562 7:02:45 น.

วันนี้เป็นวัตถุโบราณแบบเน้นๆ เลย เป็นพวกพระเสียส่วนใหญ่ สมัยก่อนพุทธศาสนาในภูมิภาคนี้รุ่งเรืองมากจริงๆ ครับ   โดย: คุณต่อ (toor36 ) 23 กุมภาพันธ์ 2562 9:46:38 น.

ขอบคุณที่แบ่งปัน   โดย: Kavanich96 23 กุมภาพันธ์ 2562 9:58:03 น.

หนูเคยทำบล็อกที ไมเกรนขึั้นเลยค่ะ รื้อหนังสือ หาข้อมูล...พอเลยค่ะ ไม่เอาแล้ว แทนที่จะสนุก โห อย่างเครียดเลย นึกภาพตามที่พี่ตุ๊กเล่า เข้าใจเลยค่ะ ...จะเครียดไปทำไม   โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ 23 กุมภาพันธ์ 2562 16:44:07 น.

สวัสดีวันหยุดค่ะ^^   โดย: สันตะวาใบข้าว 23 กุมภาพันธ์ 2562 18:05:30 น.

เรื่องแบบนี้แม่ซองฯไม่ถนัดเลยค่ะ เวลาไปเที่ยววัดก็ได้แต่ชมแบบเพลินตา ไม่ได้เข้าไปค้นขว้า รายละเอียด เลยไม่เครียด อิอิ   โดย: ซองขาวเบอร์ 9 23 กุมภาพันธ์ 2562 20:13:07 น.

ขอบคุณสำหรับคะแนนโหวตครับพี่ตุ๊ก การรู้จักตัวเอง เป็นสิ่งที่สำคัญจริงๆครับ   โดย: กะว่าก๋า 23 กุมภาพันธ์ 2562 20:44:39 น.

สวัสดีมีสุขค่ะ ที่บอกว่ามี 16กร คือเทวรูปที่มีเครื่องหมาย ?ค่ะ...แฮ่ะ   โดย: ตะลีกีปัส 23 กุมภาพันธ์ 2562 20:59:51 น.