:: กะก๋าแนะนำหนังสือ - กุญแจเซน ::
:: กุญแจเซน ::เขียน : ติช นัท ฮันห์แปล : พจนา จันทรสันติ
 เซน คือ วัตรปฏิบัติ
คือ การมองให้เห็นธรรมชาติที่แท้จริง
คือ การมองเห็นตนเองอย่างชัดแจ้ง
และการมองลึกลงไปในธรรมชาติแห่งจิตตนนั้น
มิได้เกิดจากการค้นคว้า แสวงหา หรือเล่าเรียน
ปัญญาญาณแห่งความรู้แจ้งจะเกิดขึ้น
โดยการใช้ชีวิตอย่างลงลึกถึงแก่นแท้แห่งความเป็นจริงเท่านั้น
ดังที่ท่านโพธิธรรมได้เคยกล่าวไว้ว่า
“การถ่ายทอดโดยเฉพาะเจาะจงอันเป็นไปนอกพระสูตร
มิได้ถือตามถ้อยคำและตัวอักษร
แต่ชี้ตรงจี้ลงสู่ใจของมนุษย์
เพื่อให้เขาอาจแลเห็นธรรมชาติของตน
และบรรลุถึงภาวะแห่งการตรัสรู้”
รากฐานของพุทธศาสนา มาจากคำกริยาในภาษาสันสกฤต
“พุทธะ” มีความหมายว่า “การรู้แจ้ง”
ผู้ซึ่งรู้แจ้ง ผู้ซึ่งตื่นขึ้นแล้วในความจริง คือ ผู้ที่มีคุณสมบัติเดียวกันกับพระพุทธเจ้า
ในภาษาจีนพระพุทธเจ้ามีความหมายว่า “ผู้ที่ตื่นอยู่”
พุทธศาสนาจึงเป็นศาสตร์แห่งการตื่น เป็นศาสตร์แห่งการตรัสรู้
หรือรู้แจ้งในความจริงแห่งชีวิต
การรู้แจ้งจะเกิดขึ้นได้เมื่อลงมือปฏิบัติตามหนทางหรือมรรควิถีอันถูกต้อง
และสอดคล้องกับครรลองของธรรมชาติ
มีเพียงจิตตื่นรู้และบรรลุในธรรมที่จะรู้ได้ว่าครรลองแห่งธรรมชาตินั้นเป็นเช่นไร
หลักการของเซน จึงเน้นไปยัง “การตื่นรู้”
ผู้ใดอยากรู้เรื่องเซน ต้องลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง
ต้องพาตนเองไปพบเจอกับประสบการณ์ตรงจากเหตุการณ์ต่าง ๆ
จนคลายข้อสงสัยที่เคยมีในจิตตน
จิตของผู้บรรลุธรรม คือ จิตที่ตื่นจากความหลับใหลและหลงผิด
เป็นจิตที่อิสระจากสิ่งร้อยรัดทั้งปวง
ไม่ว่าจะเป็นความกลัว ความสุข ความทุกข์ ความสำเร็จ หรือความล้มเหลว ฯลฯ
การตื่นรู้นั้นจะเกิดขึ้นกับ “ความจริง” เท่านั้น
และความจริงนั้นต้องเป็นสัจธรรมอันมิเปลี่ยนแปลงไปตามเหตุปัจจัย
ความจริงนั้นจะสัมผัสได้จากประสบการณ์จากชีวิตจริงเท่านั้น
ความจริงนี้มิอาจเกิดขึ้นจากการรู้ การจำ การเรียน การคิด
แต่ต้องเกิดจากการลงมือทำด้วยตนเองเท่านั้น
ใครทำ ใครรู้ ใครดู ใครเห็น ใครทำ ใครเป็น
ใครก็มิอาจทำแทนได้ มิอาจส่งมอบการรู้แจ้งให้ใครได้
เปรียบเหมือนกับการดื่มชา
เมื่อคนผู้หนึ่งได้จิบชา เขารู้สึกพอใจในรสชาติของชาถ้วยนั้น
อาจารย์เซนถามว่า “รสชาติของชาเป็นอย่างไรบ้าง ?”
เขาพยายามใช้ความจำ ความนึกคิด ใช้ศัพท์แสงทางการพูด
เพื่ออธิบายรสชาติของชานั้นออกมาให้ได้มากที่สุด
แต่คำพูดเหล่านี้เป็นได้เพียง การอธิบายประสบการณ์ที่เกิดจากการดื่มชาเท่านั้น
หาได้เป็นตัวประสบการณ์โดยตรงไม่
ประสบการณ์โดยตรงที่แท้จริงของการดื่มชาไม่อาจอธิบายได้ด้วยคำพูด
นอกเสียจากว่าคนผู้นั้นได้รวมเป็นหนึ่งกับชาถ้วยนั้น
ไม่มีผู้ดื่มชา ไม่มีชา ไม่มีการให้คุณค่าหรือตัดสินรสชาติใดใด
ความรู้สึกเช่นนี้คือปัญญาที่จะนำเราไปสู่ “ความจริงอันจริงแท้”
ประสบการณ์ตรงจากการดื่มชา
ต้องเกิดขึ้นขณะที่เรารู้สึกตัวทุกขณะจิต
ขณะดื่มชา ตัวเราและรสชาติของชากลายเป็นหนึ่งเดียวกัน
เราไม่ได้ถูกแยกออกจากชา
ชาคือเรา เราคือชา
ไม่มีผู้ดื่ม ไม่มีชาที่ถูกดื่ม
เพราะไม่มีการแบ่งแยกระหว่างผู้ลิ้มรสชากับชาที่ถูกลิ้มรส
ดังคำสอนเซนที่ว่า
“ก่อนที่จะฝึกฝนเซน แม่น้ำก็เป็นแม่น้ำ ขุนเขาก็เป็นขุนเขา
แต่เมื่อปฏิบัติเซนแล้ว แม่น้ำมิใช่แม่น้ำ ขุนเขามิใช่ขุนเขา
แต่เมื่อบรรลุธรรม แม่น้ำกลับเป็นแม่น้ำ และขุนเขากลับเป็นขุนเขา”
การศึกษาเซนเป็นไปเพื่อให้เห็นจิตเดิมแท้ของตน
และใช้จิตเดิมแท้นั้นดำรงชีวิตด้วยความสุขสงบ
แจ่มแจ้งเจิดจ้าท่ามกลางกองทุกข์อเนกอนันต์
ดังคนที่นั่งอยู่ในท่ามกลางไฟร้อน แต่มิได้ถูกความร้อนใดแผดเผา
กุญแจเซนดอกนี้มิจำเป็นต้องแสวงหาจากนอกตัว
เพราะแท้ที่จริงแล้ว ทุกคนต่างมี “กุญแจ” ที่จะไขปริศนาชีวิตของตนเองอยู่แล้ว
อยู่ใน “จิต” ของเราทุกคน
| Create Date : 23 กันยายน 2563 |
| Last Update : 16 มกราคม 2564 8:13:24 น. |
|
17 comments
|
| Counter : 478 Pageviews. |
|
 |
|
|
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 392 คน [
I come back Home !...
เราชอบแนวเซนเช่นกัน ที่เน้นใครทำใครรู้เห็นด้วยตนเอง
ใครก็มิอาจทำแทนได้... อย่างบทเปรียบเทียบ กับการดื่มชา
รสชาติเป็นอย่างไร อยุ่ที่เราผู้ดื่มเองที่จะบอกรู้รสชาติได้
กุญแจเซน หนังสือเล่มนี้ เหมาะที่จะใช้เป็น
กุญแจไขปริศนาชีวิตของตนเอง
ตามบริบทของผู้เขียนหนังสือเล่มนี้ค่ะ
ขอบคุณค่ะคุณก๋า