BlogGang.com : : ผู้ชายในสายลมหนาว : สรรคบุรี : วัดพระแก้ว

สรรคบุรี : วัดพระแก้ว

ในเมืองสรรค์นี้มีวัดที่ขึ้นชื่ออยู่ 5 วัดได้แก่ วัดพระบรมธาตุ วัดพระแก้ว
วัดสองพี่น้อง วัดโตนดหลายและวัดพระยาแพรก ซึงหากหาจุดหมายจาก GPS
เราจะพบรายชื่อเพียง 3 วัดแรกเท่านั้น เนื่องจากสองวัดหลังนั้นเป็นวัดร้าง

หากเราจะจัดกลุ่มก็จะพบว่าวัดที่อยู่นอกเมืองที่สุดก็คือวัดพระแก้วนั่นเอง
เนื่องเพราะหากเราดูจากชื่อแล้ว มันมีที่มาจากวัดป่าแก้วนั่นเอง คุ้นไหม
หากเป็นอยุธยาเราก็คงหมายถึงวัดใหญ่ชัยมงคล อารามสถานที่เป็นศูนย์กลาง
ของฝ่ายอรัญวาสี พระสงฆ์ผู้เจริญในวิปัสนาธุระ ทำให้ตัววัดจำต้องตั้งอยู่ห่างไกล
เพื่อให้เกิดความสงบเงียบวิเวก โดยมีเจดีย์ใหญ่เป็นหลักชัยของวัด

เริ่มจากมองการวางผัง วัดในสมัยสุโขทัยต่อเนื่องไปยังอยุธยาตอนต้นนั้น
จะมีเจดีย์องค์ใหญ่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุเป็นประธาน
ด้านหน้ามีวิหารที่ประดิษฐานพระพุทธรูปให้คนมากราบไหว้บูชา
ด้านหลังนั้นอาจจะมีอุโบสถ หรืออาจจะไม่มีก็ได้ เพราะไม่ใช่ส่วนสำคัญ

ดังนั้นหากมองจากผังปัจจุบันที่มีวิหารหลวงพ่อฉายตั้งอยู่ จึงเป็นด้านหลังวัด
ส่วนหน้าวัดในอดีตคือวิหารที่เหลือเพียงซากอิฐโบราณ ซึ่งสันนิษฐานว่า
อาจจะเป็นแบบเปิดโล่ง โดยมีการก่อหลังคาคลุมเฉพาะส่วนอันเป็นที่ตั้งองค์พระ
ทำให้วัดนี้นั้นหันหน้าไปทางทิศตะวันตก ซึ่งก็คงสอดคล้องกับการเดินทางในสมัยนั้น

เมื่ออยุธยาเสียเมืองให้แก่พม่า สรรคบุรีก็กลายเป็นเมืองร้าง วัดวาอารามถูกทอดทิ้ง
จนถึง พศ 2440 ที่ชาวบ้านได้เข้ามาบูรณะและพัฒนาให้กลับมามีพระสงฆ์จำพรรษา
แต่องค์เจดีย์ก็ยังอยู่ในสภาพดั้งเดิม จนถึงปีพศ. 2498 ที่กรมศิลปากรได้เข้ามาบูรณะ
ที่ น ณ ปากน้ำได้เขียนไว้ว่า ทำลายความงามของเจดีย์ที่สวยที่สุดของประเทศไป

ตัวเจดีย์นั้นมี่ขนาดใหญ่และซับซ้อน รูปสีเหลี่ยมจตุรัสขนาด 12*12 เมตร
และมีความสูง 37 เมตร ฐานเจดีย์เป็นสีเหลี่นมซ้อนกันสามชั้น ลดขนาดขึ้นไป
สูงขึ้นไปเป็นฐานสีเหลี่ยมต่อด้วยส่วนสี่เหลี่ยมทรงสูงที่เรียกว่าท้องไม้
เหนือท้องไม้ก่ออิฐยื่นออกมา มีการพอกปูนเป็นบัวที่มีสันตรงกัน 2 ชั้น
ทำให้เราเรียกส่วนฐานนี้ว่า ฐานบัวลูกแก้วอกไก่คู่

เหนือขึ้นไปเป็นชั้นที่เรียกว่าเรือนธาตุสี่เหลี่ยม ที่น่าจะเคยบรรจุพระบรมธาตุ
ผนังด้านนอกเจาะเป็นช่องเว้าเข้าไปเพื่อบรรจุพระพุทธรูปปูนปั้น เรียกว่าซุ้มจรนำ
โดยในแต่ละด้านของเจดีย์วัดพระแก้วจะมีซุ้มจรนำขนาดใหญ่ตรงกลาง
และซุ้มขนาดเล็กขนาบข้างรวมเป็น 3 ซุ้ม ส่วนกรอบปูนปั้นเหนือซุ้มหายไป

ด้านทิศตะวันออกและตก พระพุทธรูปที่ประดิษฐานนั้นเหลืออยู่เพียงบางส่วน
ด้านเหนือและใต้ สมบูรณ์กว่าเป็นเห็นได้ชัดว่าเป็นปางถวายเนตร
ส่วนพระพุทธรูปขนาดเล็กที่อยู่ด้านข้างเป็นปางประทานอภัย
บริเวณฐานที่มุมเฉียงทั้งสี่ด้าน เชื่อว่าเคยมีสถูปเจดีย์ขนาดเล็กประดับอยู่

ส่วนสูงไปคือชั้นเรือนธาตุแปดเหลี่ยม ที่มีฐานย่อลงกว่าเรือนธาตุที่อยู่ชั้นล่าง
ลักษณะนั้นคล้ายกันเพียงแต่มีเพียงพระพุทธรูปองค์หลักประดิษฐานในซุ้มจรนำ
โดยไม่มีซุ้มขนาดเล็กขนาดข้าง กรอบเหนือซุ้มเป็นแบบหน้านางของสุโขทัย
มุมเฉียงทั้งสี่นั้นมีเจดีย์ขนาดเล็กประดับอยู่ พระพุทธรูปส่วนใหญ่ผ่านการบูรณะ

เหนือเรือนฐาตุแปดเหลี่ยมเป็นชั้นรองรับองค์ระฆัง แบบฐานบัวลูกแก้วอกไก่คู่
ซ้อนกันสองชั้นบนฐานทรงกลม เหนือขึ้นไปอีกเป็นองค์ระฆังที่สูงชะลูด
ซึ่งเป็นส่วหนึ่งที่ทำให้เจดีย์แห่งนี้ได้รับการกล่าวขานว่างามเหนือกว่าเจดีย์ทั้งมวล
จากภาพถ่ายก่อนการบูรณะจะเห็นช่องขนาดใหญ่ ที่ชาวบ้านเจาะเพื่อหาสมบัติ

ส่วนยอดของเจดีย์ในปัจจุบันเหลือส่วนฐานระฆังและบางส่วนของปล้องไฉน
ส่วนปลียอดและเครื่องประดับอื่นๆ ได้หายไป

จากการผสมผสานระหว่างเจดีย์สองแบบ
นั่นก็คือเจดีย์แบบยอดปราสาทของสุโขทัย
เข้ากับเจดีย์แบบแปดเหลี่ยมสมัยอยุธยาตอนต้น
ทำให้มันงามล้ำค่าจนได้รับสมญานามว่า

ราชีนิย์เจดีย์แห่งสยาม

การบูรณะของกรมศิลปากรนี้อาจทำให้มันสวยงามในสายตาของนักท่องเที่ยว
แต่ได้ทำลายสิ่งล้ำค่ามากมาย ที่ควรถูกเก็บรักษาไว้เพื่อรอการศึกษาจากคนรุ่นหลัง

ด้านหลังของเจดีย์เป็นวิหารหลังหลังใหม่ที่เป็นที่ประดิษฐานหลวงพ่อฉาย
หนึ่งใน unseen ของเมืองไทย เพราะที่ด้านหลังขององค์พระ
มีทับหลังหินทรายสมัยบาปวนติดแนบแน่นอยู่
โดยเป็นรูปสลักภาพพระศิวะหลั่งน้ำลงมายังช้างที่นอนหงายอยู่

แล้วสมัยบาปวนนี่คือสมัยไหน คำตอบคือสุริยะวรมันที่ 1 พ.ศ.1553-1623
แล้วรู้ได้อย่างไร ว่าเป็นศิลปะบาปวน คำตอบคือ ดูจากวิวัฒนาการทางศิลปะ
ที่แกะสลักเรื่องราวเป็นสำคัญ นอกจากนี้ยังดูลวดลายของดอกไม้ที่เป็นส่วนประกอบ

เพียงวัดแรกก็น่าตื่นใจแล้ว อยากเก็บกระเป๋าแล้วไปสรรคบุรีกันแล้วหรือยัง ?

Create Date : 20 พฤษภาคม 2554

Last Update : 20 พฤษภาคม 2554 10:41:50 น.

5 comments

Counter : 2987 Pageviews.