Apple has lost a visionary and creative genius, and the world has lost an amazing human being.

But his spirit will forever be the foundation of Apple. 6 October 2011

<<
มิถุนายน 2559
 1234
567891011
12131415161718
19202122232425
2627282930 
8 มิถุนายน 2559

วันสงกรานต์ : เทศกาลมอญปากเกร็ด (1)







ก่อนหน้านี้ วันหยุดช่วงสงกรานต์เป็นเวลาที่น่าเบื่อหน่ายที่สุด
เพราะร้านขายอาหารก็หยุด จะนั่งรถไปไหนก็โดนสาดน้ำ
จนในที่สุดก็ทำใจได้ อย่างน้อยเวลาที่คนออกไปหมดรถก็โล่ง
ที่สำคัญเหตุใหญ่ใจความก็คือ หยุดให้เราไปเที่ยวงานประเพณีนี่เอง

เลือกเดินทางไปยังท่าน้ำปากเกร็ด นั่งเรือข้ามไปก็เป็นงาน
ประเพณีสงกรานต์ไทยมอญปากเกร็ด
ตามกำหนดการวันที่ 14 เมษายน จะมีการแสดงทะแยมอญ
แต่เมื่อไปถึงกลับกลายเป็นเป็นมการแสดงสะบ้ามอญแทน

แล้วต่างกันอย่างไร ทะแยมอญเป็นการเล่นเพลงพื้นบ้านที่มีมาแต่โบราณ
ทะเย่ะห์ หมายถึงการขับร้อง ทะแยมอญหมายถึง การขับร้องของมอญ
การขับลำนำหรือการขับร้องเพลงปฏิพากย์ของมอญที่มีดนตรีบรรเลง
มีการร่ายรำพร้อมกับการขับร้อง มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความบันเทิง

สะบ้ามอญเป็นประเพณีที่หนุ่มสาวของแต่ละหมู่บ้านของชาวมอญ
มาเล่นการละเล่นนี้เพื่อที่จะพบปะกันของคนต่างหมูบ้านเพื่อทำความรู้จักกัน

การเล่นโดยจะนำโดยฝ่ายชายนำลูกสะบ้าหรือผลสะบ้ามาว่างไว้บทฝ่าเท้า
และทำการยิงผลสะบ้าที่วางไว้ตรงหน้าฝ่ายหญิงให้โดน
ถ้ายิงไม่โดนก็จะถูกยึดลูกสะบ้านั้นไป
เพื่อขอลูกสะบ้าคืนก็จะมีการถูกทำโทษ จะเป็นการแกล้งกันเล็กๆน้อยๆ
จะมีการเต้นหรือการทำท่าทางแปลกๆ เพื่อความสนุกสนานของการละเล่นนี้

ยังคงมีการรักษาประเพณีการเล่นสะบ้ามอญแบบโบราณ
ซึ่งจะมีตอนค่ำๆ ตามหมู่บ้านชุมชนที่ปากลัด สมุทรปราการ



เทศกาลสงกรานต์คือวันขึ้นปีใหม่ไทยโดยมีกิจกรรมเป็นประเพณีสาดน้ำ
ดูเหมือนเราจะเอาทุกอย่างมารวมกัน ก่อนอื่นต้องแยกออกมาดูกันที่ละคำ
สงกรานต์, วันขึ้นปีใหม่ไทย, การสาดน้ำ
 
สงกรานต์มาจากคำสันสกฤตจาก คำว่า samkranti แปลว่า พิธีเคลื่อนย้ายราศี
เฉพาะจากราศีมีนไปราศีเมษเรียกว่า Makar Sankranti หรือมหาสงกรานต์
ถือว่าเป็นการขึ้นปีใหม่ของอินเดียตามปฏิทินสุริยะคติ
ที่กำหนดให้ 1 ปี คือการที่โลกโคจรรอบพระอาทิตย์ครบรอบมี 365 ถึง 366 วัน

แต่ในอุษาคเนย์ใช้ปฏิทินจันทรคติ ซึ่งกำหนดให้พระจันทร์โคจรรอบโลก 1 ครั้ง
เป็นเวลา 1 เดือน และ 12 เดือนเป็น 1 ปีแต่การนับแบบนี้ทุกปีจะหายไป 10 วัน
ดังนั้นทุกสามปีจึงต้องบวกเพิ่มไปอีกหนึ่งเดือน ปีนั้นเป็นปีที่มีเดือนแปด 2 หน

เดือนแรกคือช่วงที่เปลี่ยนผ่านจากหน้าฝนที่มืดครึ้มไปเป็นหน้าหนาวที่อากาศดี
เดือนอ้ายจึงอยู่ต้นฤดูหนาวเพราะคนโบราณคิดว่าหน้าฝนนั้น
เปรียบเหมือนช่วงกลางคืน หน้าหนาวเปรียบเหมือนกลางวัน

แต่ไม่สัมพันธ์กับการจัดเทศกาลปีใหม่ เพราะข้าวเพิ่งจะออกรวง
ยังคงต้องรอให้ข้าวสุกในแสงแดดที่ยาวนานของหน้าหนาว
และไปเก็บเกี่ยว นวดข้าว ทำลานตาก ขึ้นยุ้งในหน้าร้อน
ตกราวปลายเดือนสี่ พอถึงเดือนห้าก็ว่างเว้นกิจกรรม



วันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 5 จึงเป็นที่มาของวันขึ้นปีใหม่ทางจันทรคติ
จึงไม่ตรงกับวันสงกรานต์ที่เป็นวันขึ้นปีใหม่ตามสุริยะคติ

แล้วปฏิทินสุริยะคติแบบอินเดียเข้ามาแถบสุวรรณภูมิเมื่อไหร่
เราพบเทวรูปสุริยะเทพที่เมืองศรีเทพ และคติหลายอย่างที่ทำให้เชื่อว่า
ช่วงทวารวดีหรือหลังปี พ.ศ. 1000 มีพราหมณ์เข้ามาอยู่ในราชสำนัก

ประเพณีขึ้นปีใหม่อินเดียหรือมหาสงกรานต์อาจจะเป็นที่รับรู้มาแต่นั้น
แต่ไม่ได้หมายความว่าชาวบ้านจะเปลี่ยนมาใช้ตามราชสำนัก
เพราะมันสามารถแยกกันได้ระหว่างประเพณีหลวงและประเพณีชาวบ้าน
ในวังอาจใช้ปฏิทินตามพราหมณ์ แต่ชาวบ้านคงใช้ปฏิทินตามพระสงฆ์

การขึ้นปีใหม่นั้นยังผูกความเชื่ออีกอย่างของอุษาคเนย์ ปีนักกษัตร
คนโบราณมักไม่รู้ว่าตัวเองอายุเท่าใดแน่ ไม่ต้องย้อนไปไกล
ในทะเบียนบ้านผม ช่องวันเดือนปีเกิดของพ่อก็ลงแค่ปี พ.ศ.เท่านั้น
เพราะพ่อรู้แค่ว่าแกเกิดปีขาล จากนั้นประมาณรอบ ค่อยออกมาเป็น พ.ศ.

เราคงได้ข้อสรุปที่สำคัญว่า วันขึ้นปีใหม่ไทยแบ่งเป็นสองอย่าง
ชาวบ้านถือเอาขึ้น 1 ค่ำเดือนห้าเป็นปีใหม่โดยการเปลี่ยนปีนักกษัตร
แต่ในราชสำนักจะเปลี่ยนปีศักราชเมื่อสุริยะวิถีเข้าสู่ราศีเมษ
ดังนั้นไทยจึงมีปีใหม่ปีละสองครั้ง ขึ้นกับว่าจะยึดตามสิ่งใด

จนกระทั่งถึงสมัยรัชกาลที่ 5 จึงยกเอาวันที 1 เมษายน เป็นวันขึ้นปีใหม่
ก่อนที่จะเปลี่ยนแปลงเป็นวันที่ 1 มกราคม ตามสากลในสมัยจอมพล ป.

เหลือปริศนาอีกหนึ่งอย่าง ว่าการสาดน้ำสงกรานต์นั้นมาจากที่ใด



Create Date : 08 มิถุนายน 2559
Last Update : 9 มิถุนายน 2559 10:42:26 น. 4 comments
Counter : 1381 Pageviews.  

 
สวัสดีค่ะ..

ขอบคุณสำหรับข้อมูลดีดีเรื่องวันขึ้นปีใหม่นะค่ะ

ต่างวันก็ดีไปอย่าง จะได้ฉลองกันหลายครั้ง..อิอิ..



โดย: อ้อมแอ้ม (คนผ่านทางมาเจอ ) วันที่: 8 มิถุนายน 2559 เวลา:19:56:59 น.  

 
ได้ดูเขาเล่นสบ้าด้วย สุดยอดค่ะ
+


โดย: tuk-tuk@korat วันที่: 8 มิถุนายน 2559 เวลา:21:39:51 น.  

 
ก่อนสงกรานต์สามวันอุ้มก็มาที่นี่
เพิ่งรู้ว่ามีพระนอนด้วย....
เชยมาก อิอิอิ
แต่ยังไม่นำภาพมาอัพบล็อกเลยค่ะ
ตามมาอ่านและชมภาพที่นี่ก่อนค่ะ
คิววัดยังยาวอยุ่เลยค่ะ


โดย: อุ้มสี วันที่: 8 มิถุนายน 2559 เวลา:22:15:49 น.  

 
สะบ้ามอญ เล่นที่สงกรานต์พระประแดงด้วยค่ะ ไม่แน่ใจว่าที่เดียวกันกับปากลัด สมุทรปราการมั้ย

เค้าจะเล่นสงกรานต์หลังจากวันสงกรานต์ ตามปฏิทินผ่านไปแล้วหนึ่งอาทิตย์ จากบ้านไปแถวพระประแดง ไม่ไกล แต่ไม่เคยไปดูเลยค่ะ

ทะแยมอญ เพิ่งเคยได้ยินค่ะ


โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ วันที่: 10 มิถุนายน 2559 เวลา:17:11:02 น.  

ชื่อ : * blog นี้ comment ได้เฉพาะสมาชิก
Comment :
  *ส่วน comment ไม่สามารถใช้ javascript และ style sheet
 

ผู้ชายในสายลมหนาว
Location :


[ดู Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
Smember
ผู้ติดตามบล็อก : 21 คน [?]




New Comments
[Add ผู้ชายในสายลมหนาว's blog to your web]