BlogGang.com : : ผู้ชายในสายลมหนาว : สืบหาทวารวดี : พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระปฐมเจดีย์ (4)

สืบหาทวารวดี : พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระปฐมเจดีย์ (4)

ปูนปั้นประดับลานประทักษิณด้านตะวันออกเฉียงใต้
พิริยะ ไกรฤกษ์ให้ความเห็นว่าเป็นอวทานศตกะ เรื่อง มหากปิ

ชายผู้หนึ่งได้หลงเข้าไปในป่า ด้วยความหิวจึงปีนต้นไม้เพื่อเด็ดผลไม้
ซึ่งทอดกิ่งไปยังเหว แต่พลาดพลั้งเกิดพลัดตกลงไปในเหว
พระโพธิสัตว์ซึ่งเสวยชาติเป็นพระยาวานรบังเอิญไปพบเข้า
พระยาวานรจึงช่วยแบกชายผู้นั้นขึ้นมาถึงปากเหว

พระยาวานรเหน็ดเหนื่อยจากการแบกและปีนป่าย จึงได้ล้มตัวลงนอนหลับไป
ชายผู้นั้นจึงคิดว่าเป็นโอกาสอันดีที่จะกินเนื้อพญาวานร
จึงได้ยกก้อนหินหมายจะสังหารพญาวานร แต่เกิดพลาดจึงไม่โดนจุดสำคัญ
พญาวานรจึงได้รับบาดเจ็บ และได้ตำหนิติเตียนเขาและนำออกไปจากป่า

เป็นคำอธิบายบนป้ายจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ แม้ปูนปั้นจะมีเพียงคนและลิงซึ่งตรงกับคำบรรยาย
แต่มองว่าภาพบุคคลนั้นไม่ใช่คนธรรมดา เพราะว่าใส่ตุ้มหูแสดงว่าเป็นชนชั้นสูง
นอกจากนี้ยังมีการนั่งพนมมือราวกับฟังธรรม ซึ่งไม่ตรงกับเนื้อเรื่องนี้แน่ๆ

ภาพที่เก่ากว่าอยู่ที่ลานประทักษิณชั้นที่ 1 ของบุโรพุทโธ
เป็นภาพพระราชากำลังนั่งมองเหล่าทหารยิงธนูใส่ฝูงลิงบนต้นไม้
ซึ่งเรารู้แน่ชัดว่าภาพนี้มาจากอวทานของพุทธศาสนานิกายมหายาน
ซึ่งเนื้อเรื่องนั้นตรงกับชาดกของเถรวาท ในชื่อเรื่องเดียวกัน

มหากปิชาดกของเถรวาทเนื้อเรื่องนั้นมีอยู่ว่า

พระโพธิ์สัตว์เกิดเป็นพญาลิง มีพละกำลังมาก มีบริวารประมาณ 80000 ตัว
อาศัยอยู่ในป่าหิมพานต์ มีต้นมะม่วงต้นใหญ่สูงเทียมยอดเขาต้นหนึ่งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำคงคา
มีผลอร่อยหวานหอม ผลมะม่วงส่วนหนึ่งหล่นลงบนบก อีกส่วนหนึ่งหล่นลงแม่น้ำ

เมื่อมะม่วงออกผล พญาลิงจะพาบริวารมาเก็บกินผลมะม่วงเป็นประจำ
เพื่อป้องกันภัยจึงให้บริวารเก็บผลมะม่วงจากกิ่งที่ยื่นไปในน้ำก่อน
โดยไม่ให้มีผลเหลือแม้แต่ผลเดียว แต่บังเอิญว่ามีผลมะม่วงสุกเหลืออยู่ลูกหนึ่ง
เพราะมดแดงไปทำรังครอบมันไว้จึงรอดพ้นจากสายตาลิงไปได้

ผลมะม่วงสุกนั้นได้หล่นลงน้ำ ลอยไปติดข่ายของพระราชาเมืองพาราณสี
เมื่อนายพรานป่าเข้าเฝ้าและทูลว่าเป็นผลมะม่วงจึงทรงเฉือนผลมะม่วงชิมดู
รสของผลมะม่วงสุกแผ่ซาบซ่านไปทั่วกาย ทำให้พระราชาติดพระทัย
จึงถามถึงที่อยู่ของต้นมะม่วงนั้น เมื่อนายพรานกราบทูลให้ทรงทราบแล้ว

รับสั่งให้ต่อเรือและได้เสด็จทวนกระแสน้ำขึ้นไปตามทางที่นายพรานป่าชี้แนะ
เมื่อถึงแล้วรับสั่งให้จอดเรือไว้ที่แม่น้ำ เก็บมะม่วงสุกเสวยแล้วก็เข้าที่บรรทม
ตกกลางคืนทหารก่อกองไฟทุกทิศ สับเปลี่ยนหมุนเวียนกันเฝ้าเวรยาม
ตกดึกพวกมนุษย์หลับหมดแล้ว พญาลิงก็พาบริวารไต่กิ่งไม้มากินผลมะม่วง

-----------------------------------------------------------------------------

พระราชาทรงตื่นจากบรรทม เห็นฝูงลิงนั้นเข้า จึงรับสั่งพลแม่นธนูว่า
จงพากันยิงลิงฝูงนี้ อย่าให้มันหนีรอดไปได้แม้สักตัวเดียว
พลธนูจึงหยิบอาวุธมารายล้อมต้นมะม่วง ฝูงลิงเห็นผู้คนถืออาวุธก็พากันกลัว
พญาลิงจึงกล่าวว่า อย่ากลัวไปเลยเราจักหาวิธีช่วยชีวิตพวกเจ้าเอง

ว่าแล้วก็วิ่งกระโดดจากกิ่งมะม่วงที่ชี้ตรงไปทางแม่น้ำหยิบเถาวัลย์พันกาย
จากนั้นกระโดดกลับมา ปรากฏว่าไม่สามารถจะผูกกับต้นมะม่วงได้
จึงใช้มือทั้งสองยึดกิ่งมะม่วงไว้แน่น แล้วให้สัญญาณแก่บริวารว่า
พวกเจ้าจงเหยียบหลังเรา แล้วไต่หนีไปโดยเร็ว

พญาลิงได้รับบาดเจ็บจากลิงจำนวนมากที่เหยียบหลังไป
พระราชาทอดพระเนตรเห็น จึงรับสั่งให้นำลงมาทำการรักษา
ตรัสถามว่า เจ้าเป็นใครเจ้า จึงได้อุทิศตัวทอดตัวเป็นสะพานให้ฝูงลิงข้าม

พญาลิงตอบว่า เราเป็นพญาลิงปกครองฝูงลิงทั้งหมด
เมื่อพวกเขาตกอยู่ในอันตรายเราจึงต้องนำความสุขมาให้แก่บริวาร
ผู้อยู่ภายใต้การปกครองธรรมดากษัตริย์ผู้ทรงพระปรีชาสามารถ
ควรแสวงหาความสุขให้แก่รัฐ และทวยราษฎร์ทั่วกัน

เมื่อกล่าวจบก็สิ้นในตาย พระราชาตรัสเรียกอำมาตย์ให้ประกอบพิธี
พระราชทานเพลิงศพแก่พญาลิงทำนองเดียวกับถวายพระเพลิงแก่พระราชา
เสร็จแล้วนำหัวกะโหลกไปเลี่ยมด้วยทองคำสร้างเจดีย์บรรจุไว้ที่ประตูพระราชวัง
พระราชารับสั่งให้ทำการบูชาธาตุของลิงตลอด 7 วัน

และบำเพ็ญเพียรตนอยู่ในโอวาทของพญาลิงตราบเท่าชั่วชีวิต

ปูนปั้นประดับลานประทักษิณด้านตะวันตกเฉียงใต้
พิริยะ ไกรฤกษ์ให้ความเห็นว่าเป็นอวทานชาตกะ เรื่อง หัสติง

พระโพธิสัตว์ซึ่งเสวยชาติเป็นพระยาช้างป่าและอาศัยอยู่ในป่าใกล้กับทะเลทราย
วันหนึ่งได้เจอกับผู้เดินทางซึ่งข้ามทะเลทรายเข้ามายังในป่า และได้ถามว่า
เหตุใดจึงมาอยู่ในทะเลทรายแห่งนี้ได้ เหล่าผู้เดินทางทั้งหลายจึงบอกว่า
ถูกขับไล่ออกมาจากบ้านเมืองของเขา จากจำนวนคน 1,000 คน เหลืออยู่ 700 คนเท่านั้น

เนื่องจากความหิวโหยและกระหายน้ำ พระยาช้างจึงบอกว่าเดินทางตรงไปจะเจอกับเหว
ใต้เหวนั้นจะมีซากช้างตายที่เพิ่งตกจากภูเขาลงไปตาย ให้นำเนื้อของช้างนั้นมารับประทาน
และนำกระเพาะอาหารของช้างนั้นไปทำเป็นที่บรรจุนำเสีย

จากนั้นพระยาช้างจึงไปที่ยอดเขาและกระโจนตกลงมาที่ก้นเหวเพื่อสละตนเองแก่คนเหล่านั้น
เมื่อคนเหล่านั้นมาพบซากช้าง ก็จำได้ว่าเป็นช้างเชือกเดียวกันกับที่ได้ช่วยเหลือเขาไว้
และได้ตัดสินใจกินเนื้อช้างนั้นเสียเพื่อให้กระทำตามที่พระยาช้างประสงค์

อันนี้ก็เป็นอีกรูปที่มีปัญหาเพราะเห็นว่ามีคนสามคนอยู่บนตัวช้าง
และกำลังใช้อาวุธจ้วงแทงพญาคชสาร คำบรรยายจะผิดอีกแล้วหรือ?

จากเรื่องก่อนกัจฉปะจะเห็นได้ว่า อวทานกับชาดกนั้นเนื้อหาคล้ายคลึงกัน
ส่วนที่ต่างกันคือ ถ้าเป็นชาดกตอนจบพระโพธิสัตว์เกิดความสงสาร
สละชีวิตตนเองให้เป็นทาน ต่างจากอวทานที่พระองค์จะโดนสังหารแทน

Create Date : 07 เมษายน 2558

Last Update : 16 เมษายน 2558 9:40:00 น.

4 comments

Counter : 2277 Pageviews.

เป็นตำนานเรื่องเล่าต่อกันมาก็เลยผิดเพี้ยนจากตอนแรกไปบ้างเนาะ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 7 เมษายน 2558 เวลา:12:51:09 น.

นั่นสินะคะ เรื่องกับภาพขัดกัน เชื่ออะไรดีหละคะนี่

อ่านที่เม้นท์เลยต้องมาถามว่า ไม่ชอบเข้าเมืองเหรอคะ แหะๆ

โดย: สาวไกด์ใจซื่อ

วันที่: 7 เมษายน 2558 เวลา:13:02:55 น.

รออ่านบทวิเคราะห์ + ข้อตัดสินค่ะ

บันทึกการโหวตเรียบร้อยแล้วค่ะ

บันทึกการโหวต Blog ในวันนี้

ผู้เขียน Blog หมวดเนื้อหา Blog ได้รับโหวต
ไวน์กับสายน้ำ Diarist ดู Blog
อาคุงกล่อง Book Blog ดู Blog
tuk-tuk@korat Music Blog ดู Blog
พรหมญาณี Dharma Blog ดู Blog
ผู้ชายในสายลมหนาว Education Blog ดู Blog

ระบบจะบันทึกคะแนนโหวต เฉพาะการโหวต 5 ครั้งล่าสุดในแต่ละวันเท่านั้น

*** ใส่ทั้งเสื้อม่วง เสื้อเหลืองเลยค่ะ

*** จริงๆ อยากขับรถไปเที่ยวใต้ หลังจากที่ไปเหนือมาหลายรอบ ไม่รู้จะมีโอกาสหรือเปล่าค่ะ ใครๆ ก็แนะนำให้นั่งเครื่อง เรื่องของเรื่องคือ ชอบ "ระหว่างทาง..." ไงคะ

โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ

วันที่: 7 เมษายน 2558 เวลา:15:51:36 น.

มาเยี่ยมชม มาทักทายครับ

บล็อกนี้เนื้อหาเยอะมากเลยครับ ผมโหวตให้เลยครับ

บันทึกการโหวตเรียบร้อยแล้วค่ะ

บันทึกการโหวต Blog ในวันนี้

ผู้เขียน Blog หมวดเนื้อหา Blog ได้รับโหวต
เนินน้ำ Food Blog ดู Blog
Serverlus Book Blog ดู Blog
ผู้ชายในสายลมหนาว Art Blog ดู Blog

ระบบจะบันทึกคะแนนโหวต เฉพาะการโหวต 5 ครั้งล่าสุดในแต่ละวันเท่านั้น

สุขสันต์วันสงกรานต์ครับ

อิอิ

โดย: อาคุงกล่อง

วันที่: 13 เมษายน 2558 เวลา:22:18:22 น.