BlogGang.com : : ผู้ชายในสายลมหนาว : พระประธานสมัยสุโขทัย : วัดอินทาราม

พระประธานสมัยสุโขทัย : วัดอินทาราม

เปิดดูรูปเก่าตอนไปเดินเที่ยววัดย่านตลาดพลู
เลยเห็นว่า แถวนั้นนอกจากวัดหนังแล้วยังมีอีกวัดหนึ่ง
ที่มีพระประธานสมัยสุโขทัย นั้นคือวัดอินทาราม

วัดอินทารามวรวิหาร เชื่อว่าสร้างขึ้นมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา
ชื่อเดิมคือ วัดบางยี่เรือนอก ซึ่งตั้งอยู่เคียงคู่กับวัดบางยี่เรือใน
หรือวัดราชคฤห์ในปัจจุบัน เดิมทีเป็นวัดราษฎร์
จนเมื่อครั้นสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีทรงสถาปนากรุงธนบุรีขึ้นเป็นราชธานี

พระองค์ทรงศรัทธาในวัดแห่งนี้มาก ได้ทรงบูรณปฏิสังขรณ์
และสถาปนาขึ้นเป็นพระอารามหลวง ซึ่งในรัชสมัยของพระองค์
ได้ทรงประกอบพิธีพระราชกุศลสำคัญที่วัดแห่งนี้เป็นประจำ
วัดแห่งนี้ได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่

โดยพระยาศรีสหเทพ (ทองเพ็ง) ต้นตระกูลศรีเพ็ญ
ในรัชสมัยของรัชกาลที่ 3 โดยมีการสร้างพระอุโบสถหลังใหม่ขึ้น
บูรณะของเดิม และสร้างถาวรวัตถุมากมาย รัชกาลที่ 3
ทรงโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระนามใหม่ว่า วัดอินทาราม

ที่ไม่เคยสังเกตว่าเป็นพระประธานสุโขทัย อาจเนื่องมาจาก
หากเพียงดูแต่รูปภาพ จะเห็นพระพักตร์พระประธานที่คล้ายหุ่น
ทำให้คิดไปว่า นี่เป็นพระใหม่ที่สร้างในสมัยรัชกาลที่ 3 จนได้อ่านประวัติ
จึงทราบว่าเป็นพระสุโขทัยให้พระนามว่า พระพุทธชินวร มีประวัติว่า

เมื่อพระยาศรีสหเทพ(ทองเพ็ง) ได้บูรณะปฏิสังขรณ์วัดอินทารามนี้
ได้มีพ่อค้าซุงทางเหนือนำพระพุทธรูปองค์นี้ล่องลงมาด้วย
พระศรีสหเทพมีจิตศรัทธาจึงได้ติดต่อขอบูชา
เพื่อนำไปประดิษฐานเป็นพระประธานในพระอุโบสถ

กลับไปดูพระประธานที่วัดหนัง พระพักตร์นั้นก็ดูเหมือนหุ่นยนต์เช่นกัน
แต่ไม่ค่อยมีความสงสัย เพราะประวัตินั้นชัดด้วยว่า
เป็นวัดที่รัชกาลที่ 3 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้บูรณะโดยตรง
ที่สำคัญคือตรงฐานพระประธานของวัดหนังก็มีจารึก
กำหนดศักราชการสร้างว่าตรงกับ พ.ศ. 1966

ซึ่งมีเหตุการณ์สำคัญในช่วงเวลานั้นคือ
พ.ศ. 1962 พระมหาธรรมราชาที่ 2 เสด็จสวรรคต หัวเมืองเหนือเป็นจลาจล
สมเด็จพระอินทรราชาเสด็จไปเมืองพระบาง
พระยาบาลเมืองและพระยารามออกมาเฝ้า

สมเด็จพระอินทรราชาทรงแต่งตั้งให้พระยาบาลเมือง
เป็นพระมหาธรรมราชา แล้วแบ่งแคว้นสุโขทัยออกเป็น 4 ส่วน
ลดฐานะลงเป็นเพียงหัวเมืองที่ขึ้นตรงต่อกรุงศรีอยุธยา

นอกจากนี้ในเขตกำแพงแก้วของอุโบสถ ยังมีวิหารน้อยสองหลังตั้งอยู่
หลังหนึ่งนั้นว่างเปล่า เดิมเคยเป็นที่เก็บพระไตรปิฏก
อีกหลังหนึ่งนั้น มีพระประธานสมัยสุโขทัยตั้งอยู่
องค์นี้ดูง่าย ดูยังไงก็เป็นพระสุโขทัยแน่นอน

ออกจากเขตอุโบสถเดินไปที่วิหารที่เดิมเคยเป็นพระอุโบสถ
มีความเป็นอยุธยามาก สังเกตจากการตั้งพระประธานจำนวนมาก
ตั้งอยู่บนฐานเดียวกัน อย่าถามเป็นพระสมัยไหน
ผมก็ดูพระอยุธยาไม่ค่อยเป็นนัก

และมีสิ่งที่ผมสนใจ ก็คือธรรมมาสน์สังเค็ด
งานพระบรมศพรัชกาลที่ 5 ซึ่งพบในวัดสำคัญอยู่หลายวัด
ทั้งในกรุงเทพและต่างจังหวัด วัดอินทารามเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี
จึงมีธรรมาสน์งานพระบรมศพรัชกาลที่ 5 ชั้น 3 แบบปิดทองล่องชาด

ศิลาจารึกวัดอินทาราม เป็นแผ่นหินที่ตั้งอยู่ด้านหน้าพระอุโบสถของวัด
จารึกด้วยอักษรไทยสุโขทัยในสมัยพุทธศตวรรษที่ 20 มีตัวอักษรอยู่ 20 บรรทัด
แต่สามารถอ่านออกเพียงบางส่วน 8 บรรทัด มีความตอนหนึ่งว่า...

ให้ไปเอาศิลาหิน ชาวเจ้าทั้งหลายอันมีศรัทธาแลได้กระทำการในเชตพนนี้

ทำให้เชื่อว่า จารึกหลักนี้น่าจะเป็นของวัดเชตุพน
และประชุมกันทำกิจการสงฆ์อย่างหนึ่ง ซึ่งอ่านไม่ได้ความแน่ชัด
แต่มีรายนามบามหาเถร และ บาเถรหลายรูป
ในจำนวนนี้ มีการเอ่ยนามตรงกับนามพระสงฆ์ในจารึก หลักที่ 9
หรือจารึกวัดป่าแดง ศรีสัชนาลัย อยู่ 2 รูป

คือ บามหาเถรญาณคำภยร ซึ่งตรงกับ มหาเถรญาณคัมภีร์
และ บาเถรธรรมเสนาปดิ ซึ่งตรงกับมหาเถรธรรมเสนาปตี
คณะสงฆ์นี้ในศิลาจารึกวัดป่าแดง ศรีสัชนาลัย ระบุว่าเป็นฝ่ายอรัญวาสี
และอาจเป็นไปได้ว่า บาเถรธรรมเสนาปดิ ได้เลื่อนสมณศักดิ์เป็น
มหาเถรธรรมเสนาปตีแล้ว ใน พ.ศ. 1949 ตามจารึก หลักที่ 9

จึงกำหนดศักราชจารึกหลักนี้ว่าในอยู่ในช่วง พ.ศ. 1935 – 1947
ในรัชกาลของพระมหาธรรมราชาที่ 2 หรือพระยาลือไท
ซึ่งมีเหตุการณ์สำคัญคือ เจ้าสามาพระยาได้ยกทัพมาตีเมืองชากังราว
พระมหาธรรมราชาที่ 2 สู้รบมิได้ จึงออกมาอ่อนน้อมต่อกรุงศรีอยุธยา

ช่วงนี้ไม่ค่อยมีเวลา ก็เขียนบล็อกง่ายๆ แบบนี้ไปก่อนก็แล้วกัน

Create Date : 23 มกราคม 2567

Last Update : 29 มกราคม 2567 9:03:30 น.

5 comments

Counter : 769 Pageviews.

(โหวต blog นี้)

ผู้โหวตบล็อกนี้...

คุณทนายอ้วน, คุณปัญญา Dh, คุณสายหมอกและก้อนเมฆ, คุณหอมกร, คุณมาช้ายังดีกว่าไม่มา, คุณhaiku, คุณอุ้มสี

ขอบคุณมากสำหรับกำลังใจนะครับ

คุณหมอบอกว่าเดี๋ยวนี้คนเรามีอาการซึมเศร้ามากขึ้นครับ เพราะปัจจัยหลายๆอย่าง ใช้ชีวิตเร่งรีบเกินไป

ถ้าไม่มีผลกระทบกับการใช้ชีวิตก็ไม่ค่อยเท่าไหร่ครับ

ลองหางานอดิเรกที่ชอบครับ เช่น ออกไปถ่ายรูปวัดอย่างที่เอามาลงบล็อก แล้วเราก็จะรู้เองว่าจะพัฒนาต่อไปเป็นอะไรอีกครับ

เป็นกำลังใจให้นะครับ

โดย: ทนายอ้วน

วันที่: 23 มกราคม 2567 เวลา:12:48:07 น.

สวัสดีครับ

โดย: ปัญญา Dh

วันที่: 23 มกราคม 2567 เวลา:15:01:15 น.

โหวตหมวดศิลปะน่าจะเหมาะสมดีจ้า

โดย: หอมกร

วันที่: 23 มกราคม 2567 เวลา:15:20:52 น.

จากเรื่องสุโขทัยคดี ในมิติประวัติศาสตร์ จารึกศึกษา และนิรุกติประวัติ ของ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร - SAC พ.ศ. 2563
เท่าที่ฟังมาจากที่เขาตีความจากจารึก
พระมหาธรรมราชา (ที่ 2)
กับท้าวศรีจุฬาลักษณ์มีพระโอรส คือ พระรามราชา พระมหาธรรมราชา(ที่ 3 )
กับ แม่นางสาขา มีพระโอรสคือพระบรมปาล พระมหาธธรรมราชา(ที่ 4) - ไม่ใช่พญาบาลเมือง - มีพระธิดาที่ได้แต่งงานกับพระราเมศวร มีโอรสคือสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ
ส่วนพระบรมปาลมีโอรสคือ พระยายุทธิษฐิระ
พญาลือไท(ฤาไท) ลิไท คือคนเดียวกัน เป็นคำอ่านแบบบาลี หรือสันสกฤต
เรื่องรายละเอียดสงสัยว่าง ๆ ต้องไปฟังใหม่เพราะลืมไปแล้วค่ะ
เขาอ่านจารึกทุกจารึก ซึ่งมักจารึกในงานบุญของวัดต่างๆ ค่ะ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 23 มกราคม 2567 เวลา:16:36:24 น.

2 ปีนี้ไม่ได้ไปวัดนี้เลยค่ะ

โดย: อุ้มสี

วันที่: 23 มกราคม 2567 เวลา:23:59:06 น.