BlogGang.com : : ผู้ชายในสายลมหนาว : ยลศิลป์ถิ่นตระกูลบุญนาค : วัดอนงคาราม

ยลศิลป์ถิ่นตระกูลบุญนาค : วัดอนงคาราม

มีคนเอารูปนี้มาถามใน pantip ว่าคือวัดอะไร?
คำตอบคือ วัดอนงคารามด้านที่มองจากคลองไปหาพระวิหาร
สิ่งที่หายไปจากอดีตคือ เสาประดับโคมไฟ และประตูทางเข้าใหม่
ที่ไม่สวยงามเช่นเมื่อครั้งที่ถูกบูรณะในสมัยต้นรัตนโกสินทร์

ชุมชนวัดอนงคารามมีชาวไทยและชาวจีนอาศัยอยู่มาแต่ครั้งอยุธยา
ครั้นถึงสมัยกรุงธนบุรีถือว่าใกล้เขตพระราชฐานจึงมีความเจริญมาขึ้น
พ.ศ.2384 สมัยกรุงรัตนโกสินทร์ได้มีการพระราชทานที่ดินบริเวณนี้
ให้เป็นเขตที่อยู่ของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิชัยญาติ (ทัต บุญนาค)

ซึ่งได้ใช้พื้นที่ริมแม่น้ำหน้าวัดอนงคารามเป็นอู่เรือเอกชนที่สำคัญ
ท่านผู้หญิงน้อย ภรรยาของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิชัยญาติ
ได้บูรณะวัดเก่าบริเวณนี้หลังหนึ่งขึ้นคู่กันกับวัดพิชัยญาติ
ชื่อวัดน้อยขำแถม แล้วถวายเป็นพระอารามหลวงในรัชกาลที่ 3

โดยคำว่าขำแถมนั้นจากชื่อของเจ้าพระยาทิพากรวงศ์มหาโกษาธิบดี (ขำ)
ซึ่งเป็นผู้ร่วมปฏิสังขรณ์วัดแห่งนี้ ต่อมาถึงสมัยรัชกาลที่ 4
วัดนี้ก็ได้รับพระราชทานชื่อใหม่ว่า วัดอนงคาราม

พระอุโบสถเป็นอาคารที่สร้างขึ้นใหม่ในสมัยรัชกาลที่ 3
ก่ออิฐถือปูนทรงไทย มีเสาพาไลรอบ หลังคามุงกระเบื้องเคลือบ
ช่อฟ้า ใบระกาลงรักประดับกระจก หน้าบันปูนปั้นลายดอกลอย
ที่น่าสนใจคือ ใบเสมารอบพระอุโบสถเป็นลายค้างคาวคาบเหรียญ

หน้าบันและซุ้มประตูหน้าต่างลงรักปิดทองประดับกระจก
บานประตูหน้าต่างเขียนลายรดน้ำรูปเซี่ยวกางและรูปยักษ์
พระประธานในพระอุโบสถเป็นพระพุทธรูปไม่มีชื่อปางมารวิชัยขนาดเล็ก
ประดิษฐานอยู่บนบุษบกเหนือฐานชุกชีลงรักปิดทองประดับกระจก

แสดงว่าวัดนี้น่าจะมาทำสำเร็จในรัชกาลที่ 4
เนื่องจากพระประธานขนาดเล็กเป็นพระราชนิยมในสมัยนั้น
อีกสิ่งบ่งชี้สำคัญคือบานแผละหน้าต่างที่เขียนสุภาษิตคำพังเพย
คล้ายกับการเขียนโคลงที่วัดบุปผาราม

พ.ศ. 2456 สมเด็จพระบรมวงศ์เธอเจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธ์
กรมพระนครสวรรค์วรพินิตทรงบูรณะบุษบก และติดโคมไฟฟ้า
มีพระพุทธรูปหล่อด้วยโลหะปิดทองยืนข้างละองค์คู่กันอยู่หน้าบุษบก

พระวิหารน่าจะเคยเป็นอุโบสถมาก่อน เพราะมีศิลปะที่่เก่ากว่า
เป็นอาคารก่ออิฐถือปูนลักษณะทรงไทยหลังคามุงกระเบื้องเคลือบ
ช่อฟ้าใบระกาประดับกระจก หน้าบันลายดอกไม้ประดับกระจก
ระหว่างเสาระเบียงตรงประตูด้านหน้าและด้านหลังประดับรวงผึ้งห้อย

ซุ้มประตูหน้าต่างเป็นลายปูนปั้น บานประตูหน้าต่างลายพุ่มข้าวบิณฑ์
ลงรักปิดทองประดับกระจก ฝ้าเพดานทาสีปิดทองล่องชาด
ผนังภายในทาสีปิดทองล่องชาดลายก้านแย่ง

ที่น่าสนใจคือลวดลายกรอบประตูที่ผสมผสานลายไทยและเทศ
ที่หาชมไม่ได้ง่ายนักคือ คันทวย ที่พันด้วยลวดลายพฤกษา
เราจะพบสิ่งที่เหมือนกันนี้ที่พระที่นั่งพุทไธสวรรย์และวัดราชบพิธ

ในวิหารประดิษฐานพระพุทธจุลนาค พระพุทธรูปปางมารวิชัยสมัยสุโขทัย
มีพระพุทธรูปพระสาวกหล่อด้วยโลหะปิดทองยืนอยู่ด้านซ้ายขวา
ด้านหน้าพระประธานยังมีพระพุทธมังคโล พระพุทธรูปทรงเครื่องปางสมาธิ
สร้างเมื่อ พ.ศ. 2481 ทำจากสัมริด พุทธลักษณะจัดว่างดงาม

สองข้างของวิหารเป็นมณฑป ทิศตะวันออกประดิษฐานพระพุทธรูปไสยาสน์
ที่จำลองมาจากวัดราชาธิวาส ทิศตะวันตกประดิษฐานพระพุทธบาทจำลอง
ภายในน่าจะเป็นที่เก็บของขยะรกรุงรัง แต่ข่าวดีก็คือช่วงที่ไปนั้น
มีเจ้าหน้าที่กรมศิลปากรถือพิมพ์เขียว น่าจะมีการบูรณะในเวลาอันใกล้นี้

ข้อมูลเพิ่มเติม
พระวิหาร - ปรกติเปิด
พระอุโบสถ - ปรกติปิด

Create Date : 03 มีนาคม 2557

Last Update : 5 มีนาคม 2557 9:46:35 น.

2 comments

Counter : 2259 Pageviews.

เขียนลายหนังเหมือนเป็นผ้ากรุเลยนะคะ
ชินแล้วค่ะที่ต้องไปตามหาเจ้าอาวาสมาเปิดให้ชม
แต่ทางเหนือเขาไม่ให้ผู้หญิงเข้าโบสถ์อยู่แล้วค่ะ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 3 มีนาคม 2557 เวลา:14:07:58 น.

ตอนหนูไป พระอุโบสถกำลังบูรณะค่ะ ปีที่แล้วมังคะ

โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ

วันที่: 10 มีนาคม 2557 เวลา:19:26:45 น.