BlogGang.com : : ผู้ชายในสายลมหนาว : ตามหาขุมทรัพย์ล้ำค่า : พิพิธบางลำพู (4)

ตามหาขุมทรัพย์ล้ำค่า : พิพิธบางลำพู (4)

ละครร้องเป็นศิลปะการแสดงแบบใหม่ที่กำเนิดขึ้นในตอนปลายรัชกาลที่ 6
ละครร้องได้ปรับปรุงขึ้นโดยได้รับอิทธิพลจากละครต่างประเทศ
ละครร้องนั้นต้นกำเนิดมาจากการแสดงของชาวมลายู เรียกว่า บังสาวัน
ได้เคยเล่นถวายรัชกาลที่ 5 ทอดพระเนตรครั้งแรกที่เมืองไทรบุรี

ต่อมาละครบังสาวันได้เข้ามาแสดงในกรุงเทพฯ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ
กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ทรงแก้ไขปรับปรุงเป็นละครร้องเล่น
ที่โรงละครปรีดาลัย ต่อมาภายหลังได้เปลี่ยนเรียกชื่อว่า ละครหลวงนฤมิตร

ต่อมาเกิดคณะละครร้องแบบปรีดาลัยขึ้นมากมายเช่น คณะปราโมทัย ปราโมทย์เมือง
ประเทืองไทย วิไลกรุง ไฉวเวียง เสรีสำเริง บันเทิงไทย และนาครบันเทิง เป็นต้น
ละครนี้ได้นิยมกันมาจนถึงสมัยรัชกาลที่ 6 และรัชกาลที่ 7 โรงละครที่เกิดครั้งหลังสุด
คือ โรงละครนาคบันเทิงของแม่บุนนาค กับโรงละครเทพบันเทิงของแม่ช้อย

โรงหนังบุศยพรรณเดิมชื่อตงก๊ก ตั้งอยู่เชิงสะพานรัตน์ฝั่งเหนือ
ฉายภาพยนตร์ที่มาจากต่างประเทศ โดยมีนักพากย์ที่มีชื่อเสียงโด่งดัง
คือ ทิดเขียว หรือนายสิน สีบุญเรือง เป็นโรงหนังหลังคาโค้งมี 2 ชั้น

ชั้นล่างเป็นที่ตั้งเก้าอี้แถวยาว นั่งได้ 7-8 คน เรียงจากหน้าเวทีถอยหลังไปเป็นบล็อกๆ
ชั้นบนทำเป็นเฉลียงอยู่บนหลังคาของโรงฉายยื่นออกไปทั้งซ้ายและขวา
มีที่นั่งทั้งสองด้าน ที่นั่งด้านหลังยกสูงเป็นอัฒจันทร์
ปัจจุบันโรงหนังแห่งนี้ได้ถูกทุบทิ้งหลังจากโดนไฟไหม้ไปหมดแล้ว

ละครปริ๊นซ์เธียร์เตอร์ วังท่าเตียนของเจ้าพระยามหินทรศักดิธำรง(เพ็ง เพ็ญกุล)
ที่เปิดแสดงมาแต่สมัยรัชกาลที่ 4 ได้รับความนิยมชมจากประชาชนคับคั่งยิ่งขึ้น
ย่านบางลำพูขณะนั้นคณะลิเกยังไม่เข้ามา จึงมีเพียงโรงละครรำของหม่อมเจ้าเจ๊กเท่านั้น
ส่วนลิเกดังคือลิเกพระยาเพชรปานี(กี)เปิดแสดงลิเกทรงเครื่องอยู่ตรงข้ามวัดราชนัดดา

โรงละครวังท่าเตียนของเจ้าพระยามหินทร เดือนหนึ่งเปิดแสดง 1 สัปดาห์(Week)
เรียกกันว่า“วีก”หมายถึงสัปดาห์ที่เปิดโรงแสดงเก็บเงินค่าดู กลายคำเป็น“วิก”
ที่โรงละครอื่นๆ รวมถึงคณะลิเกพลอยพากันเรียกขานตามกันมา

หลังเกิดสงครามโลกครั้งที่ 1 ในปี 2460 ส่งผลกระทบทางเศรษฐกิจทั่วโลก
ผู้คนไม่มีกำลังดูละคร คณะละครอยู่ไม่ได้ก็เลิกกิจการไปแทบสิ้น
เหลือแต่คณะเล็กๆ ใช้คนน้อยต้นทุนต่ำ ออกแสดงตามแหล่งที่มีผู้คนพลุกพล่าน

ส่วนการแสดงลิเกกลับได้รับความนิยมเพิ่มขึ้น เจ้าของตลาดหลายแห่งหันมากันพื้นที่
สร้างเวทีกึ่งถาวรกั้นรั้วเป็นสัดส่วนยกพื้นเวทีสูงขึ้นพอให้คนดูเห็นได้ทั่ว
แล้วให้คณะละคร ลิเกเช่าแสดงตกลงราคาว่ากันเป็นสัปดาห์ๆ ไป
เรื่องหนึ่งแสดงติดต่อกันไปหลายคืน ถ้าคนดูติดมากก็จะยืดข้ามไปหลายสัปดาห์

ปลายสมัยรัชกาลที่ 7 คณะละครร้องเลิกกิจการไปเกือบหมด
สวนทางกับคณะลิเกเพราะประชาชนนิยมเนื่องจากดูง่าย เดินเรื่องรวดเร็ว
ตลาดที่เคยเช่าเป็นโรงละครถูกแทนที่ด้วยคณะลิเกเช่าเปิดแสดง
ซึ่งผู้คนชอบที่จะเรียกง่ายๆ ว่าวิก เป็นที่รู้กันทั้งสิ้นอย่าง วิกหอมหวล

หลังเกิดน้ำท่วมกรุงเทพครั้งใหญ่ปี 2485 ลิเกคณะหอมหวนเข้ามาเช่าพื้นที่
ตลาดทุเรียนฝั่งใต้คลองบางลำพูเปิดวิก ด้วยท้องเรื่องที่ปรับให้ทันสมัย
การดำเนินเรื่องกระชับ จะร้องจะรำก็อ่อนช้อยสวยงามดั่งมีมนต์สะกด
ทำให้มีแม่ยกติดตาม แตกเป็นคณะย่อยๆ 9 คณะเดินสายตามต่างจังหวัด

แต่หลังจากตลาดทุเรียนทำโรงภาพยนตร์ศรีบางลำพู
และเกิดเพลิงไหม้เสียหายทั้งหมด วิกหอมหวลก็เลิกกิจการไปแล้ว
คณะลิเกอื่นๆ จึงข้ามฝั่งไปเช่าพื้นที่ตลาดนานา
แต่คงชื่อศิษย์หอมหวนห้อยท้ายไว้ โด่งดังมาจนกระทั่งถึงทุกวันนี้

Create Date : 24 กุมภาพันธ์ 2559

Last Update : 24 กุมภาพันธ์ 2559 9:36:39 น.

4 comments

Counter : 1750 Pageviews.

ที่ป้าเคยพูดถึงคือคณะแม่บุนนาค
ตอนนี้คุณป้าอายุน่าจะ 97 แล้วค่ะ

ละครแม่บุนนาค เป็นละครร้อง
โรงละครแม่บุนนาค ตั้งอยู่ริมคลองบางลำพูใกล้ธนาคารไทยพาณิชย์ปัจจุบัน
พระเอกชื่อแม่บุนนาค (ลืมถามว่าเป็นผู้หญิงหรือผู้ชาย) นางเอกชื่อแม่ประสาน
ศรีนวลเป็นนางรอง แม่บุญเลื่อนตัวโกง
เล่นเรื่อง สาวเครือฟ้า เครือณรงค์
เวทียกพื้นขึ้น นั่งม้ายาว แพงหน่อยเป็นเก้าอี้
อยู่บางลำพู เล่น 2 ทุ่มถึง 2 ยาม
+

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 24 กุมภาพันธ์ 2559 เวลา:9:58:19 น.

บันทึกการโหวต Blog ในวันนี้

ผู้เขียน Blog หมวดเนื้อหา Blog ได้รับโหวต
ควายเฒ่า Literature Blog ดู Blog
กะว่าก๋า Dharma Blog ดู Blog
ผู้ชายในสายลมหนาว Education Blog ดู Blog

แวะมาโหวตให้ค่ะ

โดย: อุ้มสี

วันที่: 24 กุมภาพันธ์ 2559 เวลา:13:50:42 น.

คุ้นแค่ ลิเก คณะศิษย์หอมหวล ห้อยท้ายชื่อค่ะ

โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ

วันที่: 24 กุมภาพันธ์ 2559 เวลา:19:02:07 น.

สวัสดีค่ะ

บันทึกการโหวตเรียบร้อยแล้วค่ะ

บันทึกการโหวต Blog ในวันนี้

ผู้เขียน Blog หมวดเนื้อหา Blog ได้รับโหวต
หอมกร Movie Blog ดู Blog
คนบ้านป่า Literature Blog ดู Blog
ผู้ชายในสายลมหนาว Education Blog ดู Blog

ระบบจะบันทึกคะแนนโหวต เฉพาะการโหวต 5 ครั้งล่าสุดในแต่ละวันเท่านั้น

โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ

วันที่: 25 กุมภาพันธ์ 2559 เวลา:5:18:28 น.