BlogGang.com : : ผู้ชายในสายลมหนาว : นิทรรศการพิเศษ : ธรรมราชาธิราช (ตอนจบ)

นิทรรศการพิเศษ : ธรรมราชาธิราช (ตอนจบ)

จารึกวัดป่ามะม่วง พบที่วัดปราสาททอง บางบาล จ. อยุธยา

พระมหาธรรมราชาที่ 3 ครองกรุงสุโขทัยในฐานะประเทศราชอยุธยา
จากจารึกวัดบูรพารามได้ว่าพระองค์มีมเหสี 2 พระองค์
องค์แรกคือ แม่นางสาขา มีพระราชโอรสนาม พระยาบาล
ซึ่งได้รับการแต่งตั้งให้ครองเมืองสองแคว

มเหสีองค์ที่สอง ผู้สถาปนาจารึกนี้ คือ แม่นางศรีจุฬาลักษณ์
ซึ่งน่าจะเป็นที่โปรดปรานมากกว่า มีพระราชโอรส 2 พระองค์
คือ พระรามราชาธิราชและศรีธรรมาโศกราช

พระมหาธรรมราชาที่ 3 แต่งตั้งพระยารามให้เป็นว่าที่อุปราช
เมื่อพระองค์เสด็จสวรรคตจึงได้ครองกรุงสุโขทัย
เตรียมการเฉลิมพระนามเป็นพระมหาธรรมราชาต่อจากพระราชบิดา
พระยาบาลในฐานะพี่ชายคนโตไม่ยอมรับในเรื่องนี้เตรียมยกทัพไปชิงเมือง

จารึกวัดตำหนัก พบที่วัดตำหนัก(ร้าง) อ.โพทะเล จ. พิจิตร

เมื่อเรื่องนี้ทราบถึงพระอินทราชาจึงเสด็จขึ้นมาที่เมืองพระบาง
โปรดให้ทั้งพระยาบาลและพระยามรามมาเข้าเฝ้าเพื่อระงับศึก
ทรงโปรดให้ทั้งสองต่างครองเมืองเดิม โดยไม่มีการแต่งตั้งพระมหาธรรมราชา
เราทราบเรื่องนี้จากจารึกเพื่อขอกาลปนาที่ดินเพื่อเพื่อสร้างวัด

ได้ออกนามเจ้าเมืองสุโขทัยว่าออกญาธรรมราชา
แสดงว่าเจ้าเมืองทั้งสี่ในแคว้นสุโขทัยต่างมีฐานะเท่าเทียมกัน
อันได้แก่ ชากังราว สุโขทัย ศรีสัชนาลัยและพิษณูโลก

แต่ต่อมาภายหลังพระอินทราชาได้เลือกที่จะเข้าข้างฝ่ายพิษณุโลก
โดยโปรดรับธิดาของแม่นางสาขา พระขนิษฐาของพระยาบาลเมือง
มาเป็นมเหสีแก่เจ้าสามพระยา
9 ปี หลังจากขึ้นมาหย่าศึกในคราวนั้น และก่อนการประสูติพระราเมศวร
มีจารึกว่าอยุธยาได้แต่งตั้งพระบาลขึ้นเป็นพระมหาธรรมราชาบรมปาล

สมเด็จพระมหาธรรมราชาบรมปาลมีพระราชโอรสคือ ยุทธิษเฐียร
ดังนั้นตามศักดิ์จึงสามารถนับเป็นลูกพี่ลูกน้องกับพระราเมศวร
พระมหาธรรมราชาได้เสด็จสวรรคตก่อนพระบรมราชาธิราชที่ 2
ยุทธเฐียรจึงขึ้นครองราชย์ต่อจากพระราชบิดาในฐานะเจ้าเมืองสองแคว

ในตอนนี้นี่เองที่พงศาวดารเชียงใหม่ได้บันทึกไว้ว่า

ใบเสมาเรื่องกุลวกชาดก เมืองฟ้าแดดสงยาง จ.กาฬสินธุ์

พญายุทธิสกินเมืองสองแควมาน้อมเป็นข้าเจ้าเหนือหัว
อุบัติเหตุมันมีสันนี้ พระบรมไตรโลกกับพญายุทธิสเถียงสองแคว
เมื่อยังน้อยขาเจ้าเป็นสหายกัน ยุทธิสเถียงจากับพญาบรมไตรโลกนารถว่า
คั้นกูได้เป็นพญาแล้วจักหื้อข้าเป็นใหญ่ปุนโคชา

บรมไตรโลกว่าผิกูได้เป็นท้าวพญาแล้วจักหื้อสหายเป็นอุปราชา เท่าหื้อยุทธิส
เถียงกินเมืองสองแควเปล่าดาย บ่หื้อเป็นอุปราชาดังคำปฏิญาณอันได้จากัน
ยุทธิเถียงเคียดแก่พญาบรมไตรโลกจึงใช้คนมาไหว้เจ้าเหนือหัวคือพญาติโลกราชว่า
ข้าจักมายินดีด้วยเจ้าเหนือหัวชะแลว่าอั้น เจ้าเหนือหัวว่าดีนักแล หื้อมาเถอะ

และนั่นคือเหตุการณ์หลังจากที่พระราเมศวรกลับไปครองราชย์ที่อยุธยา
เฉลิมพระนามสมเด็จพระบรมไตรโลกนารถโดยไม่ตั้งพระยายุทธฐิระ
เป็นสมเด็จพระมหาธรรมราชาตามที่สัญญากันไว้

พระพุทธรูปประทับเหนือพนัสบดี ศิลปะทวารวดี ไม่ทราบแหล่งทีพบ

ส่วนพญาศรีธรรมาโศกราชที่ร่วมกับพระยายุทธฐิระสร้างพระพุทธรูป
ในจารึกพระเยาจะเป็นคนเดียวกับโอรสของแม่นางศรีจุฬาลักษณ์
ซึ่งไม่น่าจะใช่พระเจ้าติโลกราชเพราะจากจารึกวัดเชียงมั่น
พระองค์เฉลิมพระนามเป็นสมเด็จพระมหาธรรมิกราชาธิราช

แปลว่าในครั้งนั้นไม่ใช่เพียงพระยายุทธฐิระเท่านั้นที่แปรพักตร์
แต่มีเจ้านายสุโขทัยที่ไม่ปรากฏนามตามไปเป็นจำนวนหนึ่ง
ซึ่งความจริงสุโขทัยกับเชียงใหม่ก็มีความสัมพันธ์กันทางเครือญาติ
กันมานานพอสมควร จึงไม่ใช่เรื่องน่าแปลกอะไร

แต่ถ้าจะเขียนไปก็คงจะยืดยาวไปกว่านี้ ก็ขอจบเพียงเท่านี้แล้วกัน

พระยา-เฮยหน่อเนื้อ กษัตรา
ยุทธ-ยาสัญญา ว่าเว้น
ฐิ-ราชกลับวาจา คำกล่าว
ระ-เร่งรบรุมเร้น คลุ่มแค้น คำลวง

Create Date : 04 ธันวาคม 2557

Last Update : 4 ธันวาคม 2557 17:48:50 น.

5 comments

Counter : 1926 Pageviews.

วันนี้มาโหวตก่อนค่ะ
เพิ่งกลับจากลาว + ทำสะอาดบ้าน = หมดแฮงอ่านเจ้า

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 5 ธันวาคม 2557 เวลา:21:42:47 น.

เข้ามาอ่านต่อค่ะ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 7 ธันวาคม 2557 เวลา:15:10:51 น.

เดี๋ยวหนูมาอ่านใหม่ค่ะ

บันทึกการโหวตเรียบร้อยแล้วค่ะ

บันทึกการโหวต Blog ในวันนี้

ผู้เขียน Blog หมวดเนื้อหา Blog ได้รับโหวต
mariabamboo Parenting Blog ดู Blog
AppleWi Travel Blog ดู Blog
ปรัซซี่ Food Blog ดู Blog
tuk-tuk@korat Music Blog ดู Blog
ปลาทอง สมองน้อย Education Blog ดู Blog

ระบบจะบันทึกคะแนนโหวต เฉพาะการโหวต 5 ครั้งล่าสุดในแต่ละวันเท่านั้น

โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ

วันที่: 7 ธันวาคม 2557 เวลา:20:41:51 น.

มาอ่านเอาความรู้ต่อค่ะ

ได้ความรู้เยอะเลย

จขบ.เป็นนักประวัตศาสตร์หรือโบราณคดีป่าวคะ

ก็จขบ.ไปอ่านบล็อกเราตอนอัพเขาใหญ่พอดีน่ะค่ะ เรามีบล็อกอื่นคั่นตลอดนะคะ แหะๆ

โดย: สาวไกด์ใจซื่อ

วันที่: 8 ธันวาคม 2557 เวลา:11:50:39 น.

ขอบคุณค่ะ

โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ

วันที่: 10 ธันวาคม 2557 เวลา:6:26:13 น.