BlogGang.com : : ผู้ชายในสายลมหนาว : ยลศิลป์ถิ่นตระกูลบุญนาค : วัดบุปผาราม (2)

ยลศิลป์ถิ่นตระกูลบุญนาค : วัดบุปผาราม (2)

อุโบสถหน้าบันตรงกลางเป็นรูปตราสุริยมณฑลรูปราชสีห์เทียมรถ
ถัดลงมาเป็นรูปพระพุทธเจ้า 5 พระองค์
ซุ้มประตูหน้าต่างเป็นลายมหาพิชัยมงกุฎ
บานประตูหน้าต่างเป็นไม้แกะสลักปิดทองพื้นลายดอกพุดตาน

ช่วงบนเป็นลายตราพระมหาพิชัยมงกุฎ
ช่วงกลางเป็นเป็นลายตราบัวแก้ว
ช่วงล่างเป็นลายเครื่องอิสริยยศของสมเด็จเจ้าพระยา

ภายในประดิษฐานพระประธาน เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย
หน้าตักกว้าง 1.15 เมตร สูงถึงยอดพระรัศมี 1.75 เมตร
ชื่อ พระพุทธวรนาถ เห็นแต่ไกลเพราะตอนที่ไปมีพระนั่งทำพิธี
อาจจะเป็นพระพุทธรูปสมัยอยุธยาที่ติดวัดมาแต่เดิม

ภายในเป็นพื้นสีขาวไม่มีจิตรกรรมเนื่องจากสร้างใหม่
สิ่งที่น่าสนใจคือ ที่หน้าแท่นพระประธานมีพระพุทธรูปนิรันตราย
เป็นหนึ่งใน 18 วัดธรรมยุติกนิกายที่ได้รับพระราชทานไปเพื่อไว้บูชา

พระนิรันตราย องค์เดิมเป็นพระพุทธรูปทองคำหนัก 4 ตำลึง
ได้มีผู้ขุดพบที่จังหวัดปราจีนบุรี แล้วนำขึ้นทูลเกล้าถวายรัชกาลที่ 4
พ.ศ. 2403 มีคนร้ายเข้าไปพระบรมมหาราชวัง ขโมยพระไปได้หลายองค์
แต่น่าแปลกที่มิได้นำพระทองคำองค์นี้ไปด้วย

รัชกาลที่ 4 มีทรงดำริว่า พระพุทธรูปองค์นี้ได้แคล้วคลาดอันตรายมาถึง 2 ครั้ง
คือ ผู้ที่ขุดได้ก็มิได้ทำอันตราย ขโมยเข้ามาก็ไม่เอาไป นับว่ามีความอัศจรรย์
จึงทรงถวายพระนามว่า พระนิรันตราย และทรงพระกรุณาโปรดเกล้า
ให้ช่างหล่อพระพุทธรูปทองคำนั่งขัดสมาธิเพชสวมทับองค์เดิมอีกชั้นหนึ่ง

และโปรดให้หล่อจำลองด้วยเงินบริสุทธิ์อีกองค์หนึ่งประดิษฐานไว้คู่กัน
ทรงพระกรุณาโปรดให้อัญเชิญพระพุทธรูปองค์นี้ประดิษฐาน
ณ หอเสถียรธรรมปริวัตร พร้อมด้วยพระพุทธรูปทองคำองค์เล็ก
โดยทรงมีพระราชศรัทธาเลื่อมใสพระนิรันตรายมาก

พ.ศ. 2411 ได้โปรดให้หล่อพระนิรันตรายจำลองเท่าองค์จริงด้วยทองเหลือง
จำนวน 18 องค์ เท่ากับเวลาที่เสด็จขึ้นครองราชสมบัติ
โดยจะโปรดให้ทำกะไหล่ทอง และนำไปถวายวัดธรรมยุติกนิกาย
แล้วจะหล่อในวันเฉลิมพระชนมพรรษาเพิ่มขึ้นปีละองค์ทุกปี
แต่พระองค์ก็เสด็จสวรรคตลงเสียก่อน

รัชกาลที่ 5 จึงโปรดให้ทำกะไหล่ทองแล้วถวายวัดต่างๆ ได้แก่
วัดราชาธิวาส, วัดบวรนิเวศวิหาร, วัดเทพศิรินทราวาส

วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมาราม วัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม
วัดบรมนิวาสราช วัดมกุฏกษัตริยาราม วัดโสมนัสวิหาร
วัดบุรณศิริมาตยาราม วัดราชผาติการาม วัดปทุมวนาราม
วัดสัมพันธวงศ์ วัดนิเวศธรรมประวัติ วัดเสนาสนาราม
วัดเขมาภิรตาราม วัดยุคันธราวาส วัดบุปผาราม และวัดเครือวัลย์

เวลาผ่านไปบางวัดก็สูญหาย เพราะตั้งไว้ในโบสถ์แล้วโดนขโมย
บางวัดองค์จริงยังอยู่ แต่ไม่ตั้งไว้เพราะกลัวหาย
บางวัดก็หล่อของจำลองมาให้ชม แต่เก็บองค์จริงไว้
ไม่มีใครรู้สถานะที่แท้จริง ไม่รู้ว่ากรมศิลป์ทำทะเบียนหรือเปล่า

ที่น่าสนใจอีกอย่าง คือใบเสมาแบบรัชกาลที่ 3 ที่แกะทั้งใบเสมา
และซุ้มเสมาอยู่เป็นชื้นเดียวกัน โดยจะพบที่ๆ คล้ายกันอีกแห่งนั้น
คือเสมาของสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศฯ ที่วัดราชาธิวาส

ด้านข้างพระอุโบสถคือ พระวิหารมีลักษณะสถาปัตยกรรมไทยผสมจีน
เป็นพระราชนิยมในรัชกาลที่ 3 หน้าบันเป็นปูนปั้นลายเครือดอกพุดตาน
มีตรามหาสุริยมณฑลอยู่ตรงกลาง

ซุ้มประตูหน้าต่างเป็นลายปูนปั้นปิดทองประดับกระจกสี รูปดอกพุดตาน
มีตรามหาสุริยมณฑลแบบไทยเทิดพระมหามงกุฎอยู่ตรงกลาง
บานประตูหน้าต่างด้านนอกเป็นไม้สักแกะลายเครือดอกพุดตานปิดทอง
ตรงกลางบานประตูเป็นตรามหาสุริยมณฑลแบบฝรั่ง หรือพระอาทิตย์

กรอบประตูและกรอบหน้าต่างด้านนอก เขียนลายทองรดน้ำ เป็นภาพต้นไม้
กอบัว นก และสัตว์ต่าง ๆ ตามคติจีน ที่ด้านล่างของกรอบจารึกคำโคลงสุภาษิต
โลกนิติ 28 บท กรอบละ 2 บท พร้อมกับเขียนภาพลายรดน้ำประกอบไว้

บานประตูหน้าต่างและกรอบประตูหน้าต่างด้านใน เขียนรูปโต๊ะหมู่บูชา
ที่น่าใจคือ จิตรกรรมภายในนี้เป็นรอยต่อระหว่างคติความเชื่อแบบจิน
ในสมัยรัชกาลที่ 3 กับคตินิยมแบบตะวันตกในสมัยรัชกาลที่ 4
เช่น เทวดาเด็กฝรั่งถือถ้วยดอกไม้ หรือเทพชุมนุมแบบฝรั่งเหนือจิตรกรรม

Create Date : 21 กุมภาพันธ์ 2557

Last Update : 11 มีนาคม 2557 17:35:23 น.

3 comments

Counter : 2166 Pageviews.

เพื่อนที่ค้าของเก่าบอกว่า คนในวงการจะรู้เสมอว่าองค์จริงอยู่ที่ไหน ที่ตั้งไว้จริงหรือปลอมค่ะ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 21 กุมภาพันธ์ 2557 เวลา:15:24:19 น.

มาแปะด้วยค่ะ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 21 กุมภาพันธ์ 2557 เวลา:15:24:53 น.

เหมือนจะไม่เคยเห็นใบเสมาแบบนี้เลยค่ะ เคยไปวัดราชาธิวาส...นึกไม่ออกนะคะนี่ คงต้องไปอีกรอบค่ะ

โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ

วันที่: 10 มีนาคม 2557 เวลา:19:15:16 น.