BlogGang.com : : ผู้ชายในสายลมหนาว : ลพบุรี : วัดนครโกษา

ลพบุรี : วัดนครโกษา

จากที่พักเราออกมาที่วงเวียนศาลพระกาฬอีกครั้ง แต่จะจอดรถตรงไหนดีล่ะ
มีที่จอดรถริมทางรถไฟนี่นา เสียค่าที่จอดก็ไม่เป็นไร เพราะที่เหลือเราเดินไปได้
ลงจากรถเหลือบไปมอง เห็นโบราณสถานอยู่ด้านข้าง วัดนครโกษานั่นเอง

เจดีย์ประธานของวัดเก่าแก่ย้อนไปได้ถึงยุคทวาราวดี
พิจารณาจากองค์ประกอบของอิฐที่มีขนาดใหญ่ และมีส่วนผสมของแกลบในปริมาณที่สูง
เมื่อขุดฐานเจดีย์ลงไปประมาณหนึ่งเมตรก็จะพบฐานเดิมที่เป็นรูปคนแบก
ซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของเจดีย์ใน ยุคเทวาราวดีเช่นที่บ้านคูบัวหรือเมืองศรีเทพ

เจดีย์ก่ออิฐในรูปฐานสีเหลี่ยมจตุรัส ทิศตะวันออกมีร่องรอยชองบันไดทางขึ้น
ซึ่งกรมศิลปากรได้มาขุดแต่งวัดนี้ในช่วงปี 2529- 2531 พบประติมากรรมยุคทราวดี
ทำให้มีการประมาณอายุเจดีย์นี้ไว้ที่ราวพุทธศตวรรษที่ 12-15

จากภาพถ่ายเก่าสมัยรัชการลที่ 5 ครั้งที่มีการตัดสร้างทางรถไฟสายอีสาน
ทำให้เห็นว่าเดิมนั้นมีปรางค์สมัยอยุธยาตอนต้นประดับอยู่ด้านบน
ซึ่งน่าจะเป็นการบูรณะวัดนี้ในครั้งต่อมาในราวพุทธศตวรรษที่ 19-20

ด้านหลังของเจดีย์ประธานหรือทิศตะวันออกนั้นมีวิหารขนาดเล็ก
ซึ่งพังทลายลงมาเหลือเพียงส่วนฐาน บนฐานชุกชีนั้นพบประติมากรรม
หินทรายซึ่งปัจจุบันก็ยังคงตั้งอยู่ที่บรเวณเดิม ที่เห็นก็มีพระพุทธรูป
ที่ไม่มีเศียรอยู่ 5 องค์ และมีเฉพาะพระบาทซึ่งมีฐานอยู่ติดกันอีก 2 องค์

ซึ่งเป็นลักษณะเด่นของการรูปจำหลักในยุคเขมร ที่สร้างสรรค์จากหินทราย
โดยหากสกัดให้พระบาทแยกกันก็จะสร้างความไม่มั่นคงให้รูปเคารพ
นี่จึงเป็นวิธีการแก้ปัญหาของช่างในยุคนั้น ปัญหานี้ได้หมดไปเมื่อ
สมัยสุโขทัยที่การหล่อโหะและการใหล่อปูนได้ก้าวเข้ามาแทนที

ด้านหน้าของเจดีย์ประธานหรือทิศตะวันตกนั้นเป็นวิหารหลวง
ที่มีขนาดใหญ่ราว 3 เท่าจากวิหารด้านหน้า ที่นี่ยังคงมีส่วนของเสา
และผนังบางส่วนหลงเหลืออยู่ หน้าต่างเป็นแบบช่องแสงแบบซี่สี่เหลี่ยม
หากเป็นปราสาทเขมรก็จะมีการแกะสลักที่เรียกว่าซี่มะหวดนั่นเอง

บางส่วนเป็นหน้าต่างวงโค้งหลีบบัว ซึ่งนิยมสร้างในสมัยอยุธยาตอนปลาย
ซึ่งน่าจะบูรณะในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ที่เสด็จมาประทับลพบุรี
แต่จะโดยท่านโกษาธิบดีอันเป็นที่มาของชื่อวัดนี้หรือไม่ ไม่มีหลักฐานยืนยัน

จากภาพถ่ายเก่ารูปเดียวกันจะเห็นว่าเดิมนั้นมีเจดีย์อยู่ 2 องค์
คือเจดีย์ทรงแปดเหลี่ยมซึ่งปัจจุบันพังทลายเหือแต่เพียงส่วนฐาน
และเจดีย์ทรงปรางค์ที่มีขนาดใหญ่กว่า ซึ่งยังคงมีสภาพที่เกือบสมบูรณ์

เจดีย์ทรงปรางค์เป็นศิลปะกรรมที่โดดเด่นในยุคขอม
และยังคงสืบทอดต่อมาในสมัยอยุธยาตอนต้น ภายในซุ้มจรนำ
มีพระพุทธรูปปูนปั้นในซุ้มเรือนแก้วประจำอยู่ทั้งสี่ด้าน
แต่ที่เหลือสมบูรณ์คือทิศเหนือ เป็นพุทธศิลป์ยุคอยุธยาตอนต้น
ส่วนลวดลายปูนปั้นประดับตัวปรางค์ที่หลงเหลือยู่ก็น่าชม

เมื่อเดินมาถึงตรงนี้ เราก็จะมองเห็นทางรถไฟที่อยู่ด้านล่างไปอย่างชัดเจน
ทำให้ผมสงสัยว่าจากการวางแนวอาคารในแนวตะวันออก- ตะวันตก
แต่วิหารหลวงซึ่งควรจะอยู่ด้านหน้ากลับหันไปทางทิศตะวันตกนั้น
เป็นไปได้ว่า ทางรถไฟนั้นแต่เดิมนั้นอาจจะเป็นทางน้ำที่ใช้สัญจรมาก่อน

เมื่อหันกลับไปก็เท่ากับเราได้เห็นสิ่งเดียวกันกับคนในอดีต
มีวิหารหลวงอยู่เบื้องหน้า ท้ายอาคารต่อเนื่องประชิดเจดีย์ขนาดใหญ่
ด้านหลังสุดเป็นวิหาร เนื่องจากการขุดค้นนั้นไม่พบส่วนของเสมาหรือฐานในวัดนครโกษา

ทำไมถึงเป็นวิหารไม่ใช่โบสถ์ ดังที่จะเป็นแบบวัดในศิลปะสุโขทัยต่อเนื่องอยุธยาตอนต้น

ไม่มีใครรู้เหตุผล ว่าเหตุใดวัดนี้จึงไม่มีโบสถ์

Create Date : 11 มีนาคม 2554

Last Update : 16 มีนาคม 2554 18:39:25 น.

14 comments

Counter : 3923 Pageviews.

มาเยี่ยมชม มาทักทายครับ

ท่าทางว่าจะเป็นโบราณสถานที่น่าสนใจมาก ๆ เลยครับ แต่ผมไม่เคยไปเที่ยวชมเลยครับ ที่ลพบุรีผมได้ไปชมแต่พระปรางค์ 3 ยอดเองครับ

อิอิ

โดย: อาคุงกล่อง

วันที่: 11 มีนาคม 2554 เวลา:16:28:47 น.

ว่าแล้วก็ขออนุญาตฝากข่าวประชาสัมพันธ์ไว้หน่อยนะครับ

+++

สำหรับบรรดาบล็อกเกอร์ทุกท่าน ... ท่านสามารถไปลงทะเบียนในฐานะที่เป็นบล็อกเกอร์เพื่อเข้าร่วมงานแถลงข่าวเปิดตัวรถยนต์ มิตซูบิชิ แลนเซอร์ อีเอ็กซ์ ใหม่ พร้อมทั้งพบกับตัวจริงของ “อนันดา เอเวอร์ริ่งแฮม” ที่เป็นพรีเซ็นเตอร์ของรถยนต์คันนี้ได้ที่ ศูนย์การค้า เอสพลานาด (Esplanade) รัชดาภิเษก ในวันเสาร์ที่ 12 มีนาคม 2554 นี้ ตั้งแต่เวลา 14.00 - 16.00 น. ได้เลยครับ

+++

เผื่อว่าคุณ VET53 จะสนใจไปร่วมงานนี้ครับ

ขอบคุณมาก ๆ ครับ

อิอิ

โดย: อาคุงกล่อง

วันที่: 11 มีนาคม 2554 เวลา:16:30:47 น.

เกาะท้ายมาแล้ว หลังจากไปกินปูที่เมืองจันท์มา

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 11 มีนาคม 2554 เวลา:17:54:03 น.

กำลังโหลดรูปค่ะ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 11 มีนาคม 2554 เวลา:17:54:50 น.

เคยอยู่ที่ลพบุรีประมาณ 2 ปีค่ะ
สมัยที่ติดตามคุณสามีไปทำงานที่นั่น
เดินเข้าเดินออกนารายณ์ราชนิเวศน์เป็นประจำค่ะ
แต่ตอนนั้นมีกล้องขาวดำเท่านั้นค่ะ ( 35 ปีแล้ว)
และยังไม่มีอินเตอร์เนตด้วย 5 5 5

**เรายังคงไปญี่ปุ่นเหมือนเดิม เพราะนาโงย่าไกลจากโตเกียวมากๆ**

โดย: addsiripun

วันที่: 11 มีนาคม 2554 เวลา:21:02:03 น.

แวะมาชมภาพครับ

โดย: เศษเสี้ยว

วันที่: 11 มีนาคม 2554 เวลา:21:06:38 น.

ตามมาเที่ยวชม วัด ครับ

โดย: Kavanich96

วันที่: 12 มีนาคม 2554 เวลา:19:56:35 น.

ลงเรื่องแล้วค่ะ วันแรกไปได้แค่อรัญค่ะ

ไปกินปูที่ไม่ธรรมดา

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 13 มีนาคม 2554 เวลา:14:39:14 น.

เมืองต่ำ กับพนมรุ้ง ลงไว้เมื่อปี 2009 แต่เป็นรูปฝากไว้ที่ gmail สงสัยส่าคุณคงเปิดรูปไม่ได้ เลยโหลดรูปฝากใหม่แต่ยังไม่ได้อั๊บค่ะ

เสร็จแล้วจะมาบอกนะคะ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 14 มีนาคม 2554 เวลา:15:51:21 น.

แก้ไขได้บล็อกหนึ่งแล้วค่ะ

ปราสาทหินเมืองต่ำ

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 14 มีนาคม 2554 เวลา:20:52:25 น.

เราไปลพบุรีราว 4-5 ครั้งนะคะ

แต่ว่า..ไม่เคยไปที่นี่

ดูจากภาพแล้วน่าไปมากๆ เลยค่ะ

ยิ่งอ่านที่จขบ.ไปเม้นท์ ยิ่งรู้สึกเสียดายที่ไม่ได้ถ่ายรูปเจดีย์งามๆ ที่นี่ของวัดนี้มาค่ะ เฮ้อ

โดย: สาวไกด์ใจซื่อ

วันที่: 15 มีนาคม 2554 เวลา:8:47:55 น.

ได้ไปค่ะนาคพัน

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 15 มีนาคม 2554 เวลา:14:09:08 น.

แก้ไขเสร็จแล้วค่ะ

ปราสาทพนมรุ้ง

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 16 มีนาคม 2554 เวลา:13:03:03 น.

ก็สงสารปูไปกินไปน่ะค่ะ

เราเป็นคนขี้โม้ ไปไหนมาจะเล่าหมดเลย

เพื่อน ๆ เรียกว่า Dr.Know รู้ไปโหม้ด

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 16 มีนาคม 2554 เวลา:15:06:56 น.