:: ก๋าราณีตอบคำถามคุณคล้ายดาว ::
:: ก๋าราณีตอบคำถามคุณคล้ายดาว ::
หากสมาธิ คือ ความแน่วแน่ของความคิด (หมายถึง ทบทวนความคิดใช่รึเปล่า)
สติ คือ การระลึกรู้
และสติก็ต้องเกิดก่อนสมาธิ
แล้วถ้าเรามีแต่สติ ไม่มีสมาธิได้ไหม หรือมีแต่สมาธิ ไม่มีสติจะได้ไหม
คำถามโดย : คล้ายดาว วันที่ : 19 มกราคม 2555 เวลา : 20:27:46 น.
ผมอธิบายตามความเข้าใจของผมนะครับ
สมาธิคือจิตตั้งมั่น หรือจะเรียกให้ง่ายหน่อย สามารถเรียกว่าเป็นความมุ่งมั่นก็ได้ มุ่งมั่นอย่างไร...
มุ่งมั่นเหมือนนักกีฬาที่วิ่งร้อยเมตร แล้วสายตา กำลังวังชาทั้งหมด จดจ่ออยู่ที่เส้นชัยหรือเป้าหมาย
ถ้าออกวิ่งปุ๊บ แล้วจิตหรือความคิดไม่วอกแวก นั่นเป็นสมาธิแล้ว....
เป็นความนิ่งชนิดที่ไม่ได้ยินเสียงกองเชียร์ ไม่สนใจสิ่งรอบตัว เช่น คู่แข่ง หรือ สภาพของสนามแข่ง ฯลฯ
แต่สติคือ การรู้ตัวทั่วพร้อม เป็นสมาธิที่ต่อเนื่องยาวนาน
ถ้าเปรียบเทียบว่า สมาธิคือ ความมุ่งมั่น สติ คือ การทำให้ความมุ่งมั่นต่อเนื่องจนบรรลุผล
เมื่อวิ่งออกจุดสตาร์ทแล้ว หากมีสมาธิแต่ไม่มีสติ ในแว๊บเดียวที่เราเผลอจิตไปคิด ไปมอง ไปเห็น ไปสัมผัส ไปรู้สึกกับสิ่งต่างๆรอบตัว เราจะพลาดและหลงไปกับสิ่งนั้นได้อย่างง่ายดาย
เช่น วิ่งไปแล้วหันไปมองคู่แข่งว่าอยู่ตรงไหน แทนที่จะมีใจจดจ่ออยู่กับการวิ่งของตนเอง เป็นต้น
นี่คือ มีสมาธิแต่ไม่มีสติกำกับ
นักวิ่งที่มีสมาธิและสติกำกับ จะมีสมาธิตั้งแต่การวิ่งออกสตาร์ท การมุ่งมั่นที่จะวิ่งโดยไม่สนใจสิ่งต่างๆ แต่จดจ่ออยู่กับตนเอง อยู่กับลมหายใจเข้า-ออกของตัวเอง
วิ่งเพื่อวิ่ง ไม่ได้วิ่งเพื่อชนะคู่แข่ง ไม่ได้วิ่งเพื่อเหรียญทอง
วิ่งไปจนสุดกำลังและเข้าถึงเส้นชัยได้ ไม่ว่าผลการแข่งขันจะเป็นอย่างไร...
ในการปฏิบัติธรรม เราจึงไม่จำเป็นต้องไปแยกจิต สมาธิ สติและการวิปัสสนาออกจากกัน
ทุกสิ่งเป็นสิ่งหนึ่ง และสิ่งหนึ่งเป็นทุกสิ่ง
การพยายามจะแยกสิ่งต่างๆออกจากกัน ก็เหมือนการแยกดอกกุหลาบออกเป็นส่วนประกอบต่างๆ เช่น ใบ ก้าน ดอก หนาม เกสร ราก ฯลฯ เมื่อเราแยกส่วนประกอบออกมาจนหมด มันก็ไม่เหลือความเป็นดอกกุหลาบแล้ว....
เช่นเดียวกัน สมาธิที่เรามีใจจดจ่อ หากเราฝึกบ่อยๆ ทำจนเกิดความเคยชิน จะสังเกตตัวเองได้ว่า เราจะเริ่มรักษาความต่อเนื่องของสมาธินั้นได้นานขึ้นๆ นั่นเป็นสติ และจากสติที่ตั้งมั่นต่อเนื่องยาวนาน จะทำให้เราสามารถใช้ปัญญาได้อย่างเต็มที่ เพื่อพิจารณาความเป็นจริงต่างๆอย่างแท้จริง ตามที่มันเป็น ไม่ใช่ตามแต่ใจเราคิดและอยากให้มันเป็น เมื่อมาถึงจุดนี้เราเรียกวิปัสสนา
ทั้งหมดคือกระบวนการเดียวกันตั้งแต่ต้นจนจบ ไม่มีสิ่งใดสำคัญมาก สำคัญน้อย ไม่มีก่อนและหลัง เป็นสิ่งหนึ่งสิ่งเดียวกันทั้งหมดทั้งปวง
Create Date : 23 สิงหาคม 2555 |
Last Update : 23 สิงหาคม 2555 5:29:01 น. |
|
64 comments
|
Counter : 1772 Pageviews. |
|
|
|
วันนี้มาเร็วและตื่นเร็ว
ใช้เวลานั่งอ่านที่บ้านเลยค่ะ
...
เรื่องจิตและสมาธิสำคัญเหมือนกันนะคะ
เวลาทำงานตอนนี้..
เมื่อวานมีเรื่องรบกวนใจ
ทำให้งานเสียไปสองอย่าง
ท้ายสุด...
ต้องลุกเดินแล้วดูความคิดตัวเองค่ะ
เกือบสิบนาทีถึงมาทำงานต่อได้
...
ขอบคุณนะคะสำหรับมุมมองจิตและสมาธิของคุณก๋าคะ