BlogGang.com : : ผู้ชายในสายลมหนาว : ศิลปะอยุธยา: รู้ใหม่ คิดใหม่ (วัดใหญ่ชัยมงคล 1)

ศิลปะอยุธยา: รู้ใหม่ คิดใหม่ (วัดใหญ่ชัยมงคล 1)

เราเดินทางมาถึงอยุธยากันแล้ว เป็นวัดที่อยู่นอกเมืองยอดนิยม
ใครไปใครมาก็ต้องแวะ ผมเองก็ผ่านวัดนี้มา 2-3 ครั้ง
แต่นี่เป็นครั้งแรกที่ผมมากับผู้เชี่ยวชาญ และสิ่งแรกที่สังเกตก็คือ
วัดนี้มีคูน้ำล้อมรอบ เพราะต้องข้ามสะพานซึ่งเราจะมาคุยกันภายหลัง

ประวัติวัดใหญ่ชัยมงคลก็สามารถหาอ่านได้ตามเว็บทั่วไป จึงขอข้ามไป
แต่นั่นก็ทำให้เกิดคำถามข้อใหญ่ว่าวัดนี้จริงๆ แล้วชื่ออะไรกันแน่?

ย้อนกลับไปในในสมัยรัชกาลที่ 6 ในช่วงเวลานั้น
มีการสร้างความเป็นชาตินิยมอย่างแข็งแกร่ง
การปรับเปลี่ยนธงรูปช้างมาเป็นธงไตรรงค์เป็นหนึ่งในสิ่งที่ย้ำชัด
จนแม้กระทั่งในปัจจุบัน เราก็ยังท่องกันได้ขึ้นใจถึงความหมายในผืนธง

อีกหนึ่งในนั้นคือการสร้างภาพความเป็นรัฐเอกราชมาอย่างยาวนาน
และผู้ที่สามารถให้อิสรภาพให้กับกรุงศรีอยุธยาหลังจากตกเป็นเมืองขึ้น
คือสมเด็จพระนเรศวร ที่สมควรจะเป็นตัวอย่างที่ชี้นำคนในชาติ
จึงมีการตามหาเจดีย์ที่ทรงได้ชัยชนะเหนือพระมหาอุปราชา

และในที่สุดรัชกาลที่ 6 ก็ทรงวินิจฉัยว่า อยู่ที่เมืองสุพรรณบุรี
แต่นั่นก็ไม่ใช่เจดีย์เดียว พงศาวดารยังกล่าวถึงการสร้างเจดีย์ชัยมงคล
ที่สมเด็จพระนเรศวรได้สร้างขึ้นเป็นที่ระลึกที่กรุงศรีอยุธยา

แล้วมันอยู่ที่ไหนกันล่ะ?

สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ เสนาบดีกระทรวงมหาดไทย
เป็นผู้สืบเสาะหาคำตอบ พระองค์ได้มีพระวินิจฉัยว่า มีเจดีย์วัดร้างอยู่แห่งหนึ่ง
ที่สูงใหญ่เห็นได้ไกลแต่นอกเมือง สมควรที่จะเป็นเจดีย์แห่งชัยชนะพระนเรศ
และสูงใหญ่อยู่ตรงข้ามกับเจดีย์ภูเขาทองพ้องกับตำนานในพงศาวดารเหนือ

จุลศักราช ๒๔๒ ปีรกาโทศก มหาอำมาตย์ได้ครองราชสมบัติได้ ๑๒ ปีสวรรคต
พระนารายน์สร้างวัดปีหนึ่ง ศักราช ๒๔๙ ปี มเมียนพศก พระนเรศวรยกพล ๔๐ แสน
มาล้อมกรุง ตั้งค่ายอยู่ตำบลนนตรี ทราบว่าพระนารายน์ได้ครองราชสมบัติ
เกรงพระเดช เดชานุภาพเปนอันมาก จึงให้แต่งหนังสือเปนใจความว่าเรายกพยุหแสนยากร

จะใคร่สร้างวัดพนันคนละวัด

พระน้องเราจะเห็นประการใด ถ้าเราแพ้จะยกกลับ ถ้าพระน้องแพ้เราจะครองเมือง
ครั้นแต่งเสร็จแล้วให้สมิงจาโปถือเข้าไปถวาย เสนานำแขกเมืองเข้าเฝ้ากราบทูลทุกประการ
จึงตรัสว่าพระเจ้าพี่จะสร้างก็สร้างเถิด คนละมุมเมืองข้างทิศพายัพ เราอยู่ข้างทิศหรดี
ไปทูลพระนเรศวร ๆ ก็ สั่งนายทัพนายกองจัดการทำอิฐเปนอันมาก

ก่อพระเจดีย์กว้าง ๔ เส้น สูง ๙ เส้น ๑๐ วา พระนารายน์ก่อพระเจดีย์กว้าง
๓ เส้น สูง ๗ เส้น ๔ วา ๒ ศอก พระนเรศวรก่อ ๑๕ วันถึงบัวกลุ่ม
ให้นามวัดภูเขาทอง พระนารายน์จะแพ้ คิดเปนกลอุบาย
ทำโครงเอาผ้าขาวดาดพระนเรศวรเห็นดังนั้นคิดกลัวเลิกทัพกลับไป
พระนารายน์ให้ก่อจนแล้วให้นามวัดใหญ่ไชยมงคล

ถ้าอ่านผ่านๆ ลองย้อนขึ้นไปอ่านอีกเที่ยวนะ
จะเห็นได้ว่ามันมีอะไรแปลกๆ มันกลับด้านกันหรือเปล่า
พระนเรศสร้างเจดีย์วัดภูเขาทอง พระนารายณ์สร้างเจดีย์ไชยมงคล
นอกจากนี้สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพยังเปลี่ยนจากไชย เป็นชัย
เพื่อให้เข้ากับเจดีย์แห่งชัยชนะเหนือพระมหาอุปราชา

ดังนั้น โดยแท้จริงแล้วเจดีย์แห่งนี้ยังคงเป็นเจดีย์ไร้นาม
แต่ถ้าจะเอาความเชื่อจากที่ตั้งบวกกับข้อความในพงศาวดารแล้วละก็
วัดนี้ตั้งอยู่นอกเมือง จึงอาจจะเป็นวัดที่เชื่อกันว่าคือวัดพระยาไทย
ที่พระเจ้าอู่ทองโปรดให้สร้างบนพื้นที่ถวายพระเพลิงเจ้าแก้วเจ้าไทย

แต่เจดีย์ทรงระฆังนั้นย่อมไม่เก่าย้อนไปร่วมสมัยถึงพระเจ้าอู่ทอง
ตามพุทธเจดีย์ยกให้เป็นศิลปะที่อยุธยาได้รับมาจากสุโขทัย
หลังสมเด็จพระบรมไตรโลกนารถขึ้นไปครองเมืองเหนือ
แม้เรื่องพงศาวดารเหนือจะผิดพลาด แต่เรื่องนี้ก็พอจะมีเหตุผล

ว่าเจดีย์นี้น่าจะสร้างในสมัยสมเด็จพระนเรศวรก็เป็นไปได้

Create Date : 20 กุมภาพันธ์ 2558

Last Update : 23 กุมภาพันธ์ 2558 14:53:13 น.

2 comments

Counter : 1751 Pageviews.

อุ้มแวะมาแปะหัวใจ
โหวตไดอารี่ให้ค่ะ
จังหวัดนี้เป็นจังหวัดในดวงใจอุ้ม
รองจากจ.แม่ฮ่องสอน
มีความสุขทุกครั้งที่ได้อ่าน
ได้มาจังหวัดนี้ค่ะ

โดย: อุ้มสี

วันที่: 20 กุมภาพันธ์ 2558 เวลา:22:28:08 น.

ผู้ชายในสายลมหนาว Education Blog ดู Blog

โดย: tuk-tuk@korat

วันที่: 22 กุมภาพันธ์ 2558 เวลา:20:28:01 น.