ส้มแขก ไม่ใช่ ส้มควาย

มาทำเรื่องส้มแขกก็ประมาณเดียวกับทำเรื่องดอกไม้สีม่วงตระกูลตะแบก (วงศ์ Lythraceae) ทั้งหลาย
เพราะจะมีพืชที่หน้าตาคล้าย ๆ กันอยู่ในตระกูลเดียวกัน คือ ส้มแขก และ ส้มควาย ที่คนมักสับสน
ว่าไหน คือ ส้มแขก ไหน คือ ส้มควาย ???


 

https://goo.gl/DIxaif



ส้มแขกและส้มควาย เป็นผลไม้ภาคใต้ ที่คนภาคอื่น ๆ หรือคนส่วนใหญ่มักเรียกชื่อสับสนกัน
หรือบางท่านคิดว่าเป็นต้นเดียวกันด้วยซ้ำ ... ข้อมูลในเน็ตก็สับสนพอกัน พูดถึงส้มแขกแต่เอารูป
ส้มควายมาใส่ สรรพคุณส้มแขกน่าสนใจมาก ใครสนใจก็ตามมาเลยค่ะ


 

https://goo.gl/HYdakS

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Garcinia cambogia Desr.
Common name : Garcinia, Garcinia Cambogia, Malabar tamarind

ชื่ออื่น : ส้มควาย (ตรัง) ส้มมะวน ส้มพะงุน (ปัตตานี) ชะมวงช้าง ส้มมะอ้น (ใต้)
อาแซกะลูโก Aa-sae ka-luu-ko (Malay-Yala)

วงศ์ : Guttiferae หรือ Clusiaceae (วงศ์เดียวกับ มังคุด ชะมวง)
ถิ่นกำเนิด : เอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ส้มควาย ไม้วงศ์มังคุด ตอนยังอ่อน ๆ ลักษณะก้นเหมือนกันมาก



พันธุ์ไม้วงศ์มังคุดนี้ส่วนใหญ่เป็นไม้ต้น พบน้อยมากที่เป็นไม้พุ่ม ลำต้นและส่วนต่าง ๆ เช่น ใบ
และ ผล เมื่อมีบาดแผลจะมีน้ำยางเหนียวใส สีขาวขุ่น หรือสีเหลืองอ่อน (นึกถึงมังคุดจะเข้าใจได้)
ค่อย ๆ ซึมออกมาเป็นเม็ด ๆ น้ำยางเมื่อแห้งจะเปลี่ยนเป็นสีเหลือง

https://goo.gl/OV9xUY Photo by : Tauʻolunga
Garcinia sessilis; flower; (heilala) national flower of Tonga
 

ส้มแขก เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง วงศ์เดียวกับมังคุดและชะมวง เปลือกต้นเมื่ออ่อนสีเขียว
พอแก่เป็นสีน้ำตาลอมดำ ลักษณะต้นและใบคล้ายกับต้นมังคุด ดอกเพศผู้มีกลีบเลี้ยง 4 กลีบ
ด้านนอกสีเขียว ด้านในสีแดง ก้านดอกยาวประมาณ 0.5-1.7 ซม. มีเกสรเพศผู้เรียงอยู่บนฐาน
รองดอก ดอกเพศเมีย เป็นดอกเดี่ยว แทงออกมาจากปลายกิ่งมีขนาดเล็กกว่าดอกตัวผู้
รังไข่รูปทรงกระบอก ดอกช่อ แยกเพศ แยกต้น เมื่ออ่อนมีกลีบเลี้ยงสีเขียวหุ้ม


 

https://goo.gl/zHH1TX

ผล เป็นผลเดี่ยว ผลแก่มีสีเขียว ผลสุกมีสีเหลือง ผลกว้างประมาณ 6-7 ซม. ยาวประมาณ 4-5 ซม.
ขั้วผลยาวประมาณ 2 ซม. มีรกอยู่ตรงกลาง มีเมล็ด 11-12 เมล็ด เปลือกผลเป็นร่องตามแนวขั้วไปยัง
ปลายผล มี 10-15 ร่องที่ขั้วผลมีกลีบเลี้ยงติดอยู่ 2 ชั้น ๆ ละ 4 กลีบ ทั้งสองชั้นเรียงสลับกัน เมล็ดแข็ง
สมบูรณ์ 2-3 เมล็ดต่อผล มีใบเลี้ยงอวบหนา เนื่องจากมีอาหารสะสมอยู่มาก


 

https://goo.gl/0BqT50



เนื้อมีรสเปรี้ยวจัด เมล็ดลีบแบน เนื้อส่วนที่แข็ง มี กรดซิตริก กรดทาทาร์ริก กรดมาลิก และ กรดแอสคอร์บิก
กรดไฮดรอกซีซิตริก (Hydroxycitric acid: HCA) และ ฟลาโวนอยด์^[1] นำมาปรุงรสเปรี้ยวในอาหารเช่น แกงส้ม
ผลส้มแขกสุกเป็นสีส้มเหลือง ส้มแขกที่หั่นเป็นชิ้นแล้วตากแดดให้แห้ง ในภาษามาเลย์เรียก อาซัมเกอปิง
มีขายทางการค้า ใช้แต่งรสเปรี้ยวในสลัด แกง และต้มต่าง ๆ





https://goo.gl/3cPt2s



ดอกส้มแขก ออกตามปลายยอด ดอกเพศผู้มีกลีบเลี้ยง 4 กลีบ ด้านในสีแดง ด้านนอกมีสีเขียว มีเกสร
เพศผู้เรียงอยู่บนฐานรองดอก ส่วนดอกเพศเมียเป็นดอกเดี่ยวแทงออกจากปลายกิ่งมีขนาดเล็ก
กว่าดอกเพศผู้ รังไข่มีรูปทรงกระบอก





https://goo.gl/3cPt2s

 

ใบ : เป็นใบเดี่ยวออกตรงข้ามเป็นคู่ แผ่นใบเรียง ใบอ่อนสีน้ำตาลอมแดง ใบแคบค่อนข้างยาว
ขอบใบเรียบ ปลายใบแหลม ใบยาวประมาณ 10-20 ซม. กว้างประมาณ 4-5 ซม. ก้านใบยาว
ประมาณ 1-2 ซม. ใบแห้งมีสีน้ำตาล

การขยายพันธุ์ : ขยายพันธุ์ด้วย เมล็ด/หน่อ/ติดตา/ต่อยอด


 

ส้มแขก กับ ส้มควาย ลักษณะคล้ายกันมาก แต่ลักษณะผลของส้มแขกจะผลแป้นกว่า
และมีขนาดเล็กกว่าส้มควาย

ลำต้น : เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางทรงพุ่มใหญ่ สูงประมาณ 5-7 ม. (เตี้ยกว่าต้นส้มควาย)
เปลือกสีน้ำตาลอมดำคล้ายต้นชะมวง เมื่อลำต้นเป็นแผลจะมียางสีเหลืองออกมา เนื้อไม้แข็ง


 

https://goo.gl/Hcsm1E



ผลส้มแขกมีรสเปรี้ยวนิยมนำมาปรุงอาหาร เช่น แกงส้ม แกงเลียง ต้มเนื้อ ต้มปลา เพื่อให้มีรส
เปรี้ยว หรือใช้ทำน้ำแกงขนมจีน ทำเป็นเครื่องดื่มลดความอ้วน ไปเร่งระบบการเผาผลาญอาหาร
ลดความอยากอาหาร


สรรพคุณและประโยชน์ของส้มแขก
https://goo.gl/iCuNEZ


 

https://goo.gl/cTyaJJ



ข้อจำกัดของส้มแขก คือ การยับยั้งไม่ให้เปลี่ยนน้ำตาลกูลโคสไปเป็นไขมัน แต่ไม่สามารถ
ดักจับไขมันในอาหารได้ โดยน้ำตาลจะถูกเปลี่ยนไปเป็นไกลโคเจน เก็บสะสมไว้สองที่คือ
ในกล้ามเนื้อและในตับ เมื่อออกกำลัง ก็จะมีการดึงเอาไกลโคเจนมาแปลงเป็นพลังงาน
หากรับประทานน้ำตาลหรืออาหารประเภทไขมันมากเกินไป สารสกัดส้มแขกก็ไม่สามารถ
ช่วยอะไรได้เลย https://goo.gl/fKrJqm





https://goo.gl/GUHLT0



สรรพคุณส้มแขก ตามตำราพื้นบ้าน :

ส้มแขกช่วยบรรเทาอาการปวดท้องในสตรีมีครรภ์ เป็นยาระบายอ่อนๆ ซึ่งสารในส้มแขกจะถูกขับออก
ทางไตโดยไม่ถูกทำลาย (ไม่ผ่านตับ) และออกฤทธิ์เป็นยาขับปัสสาวะด้วย ช่วยลดไขมันส่วนเกินได้

ส้มแขก มีสารสำคัญที่มีชื่อว่า Hydroxycitric Acid หรือเรียกสั้น ๆ ว่า "HCA" ซึ่งเป็นสารที่มีคุณสมบัติ
ช่วยยับยั้งเอนไซม์ในกระบวนการสร้างไขมันจากการบริโภคอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรตสูง
นอกจากนี้ยังมีกรดอินทรีย์อื่น ๆ อีกด้วย ไม่ว่าจะเป็น กรดซิตริก (Citric Acid), กรดโดคีคาโนอิค
(Dodecanoic Acid), กรดออคตาดีคาโนอิค (Octadecanoic acid) และกรดเพนตาดีคาโนอิค
(Pentadecanoic acid)

https://goo.gl/VjjwRf

ผลการศึกษาวิจัยของสารสกัดผลส้มแขก

ผลการศึกษาวิจัย (ของนักวิทยาศาสตร์ไทย ซึ่งนำโดย ศาสตราจารย์ ดร.พิเชษฐ วิริยะจิตรา และคณะ)
ได้กล่าวถึงคุณสมบัติของสารสกัดจากผลส้มแขก (HCA) ว่าสามารถช่วยลดไขมันในร่างกายได้ดี
โดยที่สาร HCA จะไปขัดขวางการทำงานของเอนไซม์ที่จะเปลี่ยนแป้ง และน้ำตาลเป็นไขมันได้บางส่วน
(ร้อยละ 40-70 ซึ่งจะเป็นกระบวนการหลังจากที่ร่างกายได้นำเอาพลังงานที่ควรได้รับจากแป้ง
และน้ำตาลไปใช้อย่างเพียงพอแล้ว) ไขมันจึงถูกสร้างน้อยลง ร่างกายมีพลังงานมากขึ้น เพราะ
ไกลโคเจนไม่ได้ถูกเปลี่ยนไปเป็นไขมันทั้งหมด เพราะฉะนั้นแหล่งสะสมพลังงานจึงเต็มนานขึ้น
ผลคือ อิ่มนานขึ้น หิวช้าลง (กินได้น้อย) ลดความอยากอาหารระหว่างมื้อลงได้

https://goo.gl/0BqT50

กินส้มแขก ต้องระวังอะไร
https://goo.gl/HYdakS


เนื่องจากกรดไฮดรอกซีซิตริก (Hydroxycitric หรือเรียกย่อๆว่า HCA) ในส้มแขกจะเข้าไปรบกวนการสร้าง
acetyl coenzyme A, fatty acid และ cholesterol จึงอาจมีผลรบกวนต่อการสร้าง steroid hormone
ดังนั้นสตรีมีครรภ์ และสตรีที่กำลังให้นมบุตร จึงไม่ควรรับประทานส้มแขกในช่วงนี้

 

อ้างอิง :
https://goo.gl/3cPt2s
https://goo.gl/phWKG4
https://goo.gl/Hcsm1E
https://goo.gl/DIxaif
 
บทเพลงบรรเลงชโลมใจ 

Create Date : 25 พฤษภาคม 2558
Last Update : 14 กุมภาพันธ์ 2566 9:40:59 น.		38 comments
Counter : 17457 Pageviews.
Share Tweet