https://www.indiaindream.com




มะตูม

ชื่อภาษาอังกฤษ Bengal Quince, Bael, Bael fruit, Bilak, Elephant’s Apple
ชื่อวิทยาศาสตร์ Aegle marmelos ( L.) Correa ex Roxb
วงศ์ Rutaceae

ชื่อพื้นเมือง มะปิน (เหนือ) กะทันตาเถร ตูม ตุ่มตัง (ใต้) มะตูม (กลาง,ใต้) บัวตูม
(ยโสธร-อิสาน) หมากตูม (อุดรธานี มหาสารคาม อิสาน) พะเนิว (เขมร)


ลักษณะทั่วไป มะตูมเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ตามลำด้นและกิ่งมีหนามแข็งแหลมคมและยาว
อยู่มากมาย ใบเป็นใบประกอบ ชนิดมีใบย่อย 3 ใบ ออกเวียนเป็นเกลียวรอบกิ่ง ใบย่อย รูปไข่หรือรูปหอกแกมรูปไข่
ปลายเรียวแหลมกว้าง 1.75-7.5 ซม.ยาว 4-13.5 ซม. ขอบใบหยักเป็นฟันเลื่อย ฐานใบมน ก้านใบยาว
ใบมีกลิ่นหอม หากนำใบส่องแดดจะเห็นเนื้อใบมีต่อมน้ำมันจุดใส ๆ กระจายอยู่ ลำต้นโตสีค่อนข้างขาว





https://www.indiaindream.com



มะตูม พบประปรายตามป่าเบญจพรรณ ยกเว้นภาคอีสานและภาคใต้ ออกดอกประมาณเดือน
มีนาคม-พฤษภาคม และให้ผลแก่ประมาณ ธันวาคม-กุมภาพันธ์


มะตูมในประเทศไทยเรามี 3 ชนิด คือ

มะตูมไข่ มะตูมไข่จะมีลักษณะผลกลม
มะตูมบ้าน มะตูมบ้านจะมีลักษณะผลยาว และ
มะตูมนิ่ม มะตูมนิ่มจะมีลักษณะผลยาวรูปกลมรีคล้ายไข่ เช่นเดียวกับมะตูมบ้าน ผลอ่อนสีเขียว
เปลือกแข็ง แต่เมื่อผลสุกเป็นสีเหลือง เปลือกจะอ่อนนิ่ม ใช้นิ้วกดจะบุ๋มลงได้ ไม่เหมือนมะตูมทั่วไป
จึงถูกเรียกว่า มะตูมนิ่ม





https://www.bansuanporpeang.com/node/21810?page=1



ดอกเล็ก สีขาวอมเหลือง หรือสีเหลืองอ่อน มีกลิ่นหอมไกล กลีบเลี้ยง 5 กลีบ กลีบดอก 4-5 กลีบ เกสรตัวผู้
มีหลายอัน เกสรตัวเมีย 1 อัน ผลกลมโต เส้นผ่าศูนย์กลาง 8-10 ซม. ยาว 12-18 ซม. เปลือกแข็ง เนื้อในสีเหลือง
มียางเหนียว มีรสหอมหวาน มีเมล็ดมาก เมล็ดรูปรี ยางที่อยู่โดยรอบเมล็ดจะเป็นเมือกเหนียว





https://www.indiaindream.com



ผลมะตูม ใช้รับประทานได้ทั้งแบบสดและแบบแห้ง น้ำจากผลเมื่อนำไปกรองและเติมน้ำตาลจะได้เครื่องดื่มคล้ายน้ำ
มะนาว และยังใช้ในการทำ Sharbat ซึ่งเป็นเครื่องดื่มที่ได้จากการนำเนื้อผลมะตูมไปผสมกับมะขาม ผลอ่อนนำมายำ
เนื้อฝานแล้วตากแห้งนำไปต้มกับน้ำเป็นน้ำมะตูม ใบอ่อนและยอดอ่อนใช้รับประทานเป็นผักสลัด กินกับน้ำพริก ลาบ
และข้าวยำ ผลแก่แต่เปลือกยังนิ่มนำมาฝานแล้วทำเป็นมะตูมเชื่อม ซึ่งนำไปเป็นส่วนผสมของขนมอื่นอีกหลายอย่าง


 

https://tttth.blogspot.com/2012/05/blog-post_05.html



มะตูม มีคุณค่าทางโภชนาการคือ ประกอบด้วย สารเพคติน (pectin) สารเมือก (mucilage) และสารแทนนิน
ซึ่งให้รสฝาด นอกจากนี้ยังมีสารขมต่าง ๆ ได้แก่ สารคูมาริน (coumarin) และมีสารฟลาโวนอยด์ (flavonoids)
อีกด้วย ดังนั้นจึงมีสรรพคุณแก้ท้องเสีย แก้บิด ใช้เป็นยาอายุวัฒนะ


 

ยางของผลดิบใช้ผสมสีทากระดาษแทนกาวได้ เปลือกของผลให้สีเหลืองใช้ย้อมผ้า ต้นมะตูมมีเนื้อไม้ละเอียด
สีเหลืองอ่อน มีกลิ่นหอม ใช้ทำตัวเกวียน เพลาเกวียน และหวี ผลเนื้อในเชื่อมทำของหวาน หรือนำมาตากแห้ง
ทำเครืองดื่ม ช่วยย่อยอาหาร รักษาโรคเกี่ยวกับกระเพาะอาหาร แก้ท้องเสีย ส่วนผลมะตูมสุกใช้เป็นยาระบาย





https://www.indiaindream.com



ลักษณะของมะตูม ผลเป็นรูปไข่หรือรูปกลมแล้วแต่พันธุ์ มีผิวเกลี้ยง เปลือกหนาแข็ง ผลอ่อนสีเขียว ผลแก่
สีเหลือง เนื้อในสีส้มเหลือง เนื้อนิ่ม มีเมล็ดตรงกลางเป็นพู มียางเหนียวใส นำมาใช้เป็นกาวจากธรรมชาติได้
 เนื้อมะตูมมีกลิ่นหอมเฉพาะตัว





https://www.indiaindream.com



ยอดอ่อนและใบอ่อน
ของมะตูมมีรสเผ็ดร้อน อมฝาด กลิ่นหอม เป็นยาบำรุงธาตุ
ทำให้เจริญอาหาร แก้ท้องเดิน
ผลมะตูมอ่อน เป็นยาบำรุงธาตุ ทำให้เจริญอาหาร แก้ลม ขับเสมหะ
ผลมะตูมแก่ แก้สรรพคุณปิดธาตุบำบัดเสลด ขับลม เจริญไฟธาตุ
เปลือกของรากและลำต้นของมะตูม สามารถลดไข้ และใช้เป็นยารักษาไข้มาลาเรีย
ในสมัยก่อน ขับลมในลำไส้
ราก แก้พิษฝี พิษไข้ รักษาน้ำดี





https://matoomherb.blogspot.com/



ผลอ่อนของมะตูมนำมาหั่นเป็นแว่น ๆ ตากแห้ง ใช้ชงเป็นชามะตูม ใช้ดื่มแก้กระหายได้ดี ผลสุกของ
มะตูมใช้เป็นยาระบาย แก้ครั่นเนื้อครั่นตัว แก้ท้องเสีย แก้บิดเรื้อรัง ช่วยย่อยอาหาร แก้ลมเสียดแทงในท้อง
แก้มูกเลือด แก้กระหายน้ำ ขับลม เป็นยาธาตุสำหรับผู้สูงอายุที่ท้องผูก และเป็นยาขับลม เนื่องจากมีสาร
เพคตินจึงมีฤทธิ์ฆ่าเชื้อโรคในลำไส้ได้ โดยสารเพคตินจะไปรวมกับสารพิษ (toxin) ที่ผลิตโดยเชื้อก่อโรค
ยอดอ่อนและผลดิบของมะตูม นิยมใช้รับประทานเป็นผักสด





https://goo.gl/blrDfD


 

ใบสด แก้ไอ ขับเสมหะ หากมีอาการหลอดลมอักเสบเรื้อรัง ให้เอาใบมะตูมดิบ ๆ
มาคั้นเอาน้ำเพื่อดื่ม ช่วยบรรเทาอาการไอและเสมหะเรื้อรังลงได้

ใบมะตูม ถือเป็นใบไม้ศิริมงคล มีความเกี่ยวข้องกับพิธีกรรมและพิธีมงคลของไทย ใช้ทัดหูในพิธีพราหมณ์
และใช้ประพรมน้ำมนต์ ตามความเชี่อที่ถ่ายทอดกันมาจากบรรพบุรุษ งานสมรสพระราชทานคู่บ่าวสาว
ก็จะมีใบมะตูมทัดหู การทำน้ำมนต์เพื่อสะเดาะเคราะห์ และการครอบครูก็จะใช้ใบมะตูมเป็นองค์ประกอบในพิธี
และพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวใช้ใบมะตูมทัดหูให้แก่ทูตที่เข้าเฝ้าเพื่อกราบบังคมลาไปรับราชการต่างประเทศ
คนโบราณเชื่อว่า มะตูม เป็นไม้มงคลชนิดหนึ่งที่ควรมีไว้ในบริเวณบ้าน จะสามารถทำให้เกิดกำลังใจ
และความมานะพยายามที่จะต่อสู้ฟันฝ่าอุปสรรคต่าง ๆ ในชีวิต





https://goo.gl/MlXTJ7



ความเชื่อทางไสยศาสตร์ ชาวฮินดูถือว่า ไม้มะตูมเป็นไม้ศักดิ์สิทธิ์ และใบมะตูมเป็นใบไม้
ที่ป้องกันเสนียดจัญไร และขับภูตผีปีศาจได้


การปลูก

มะตูม ขยายพันธุ์ได้โดยการเพาะเมล็ดและการตอนกิ่ง
เป็นไม้ปลูกกลางแจ้ง และทนต่อความร้อนได้ดี

ต้นไม้ประจำจังหวัดชัยนาท






อ้างอิง :
https://www.indiaindream.com
https://www.balavi.com/content_th/nanasara/Con00311.asp
https://richness.exteen.com/20091001/entry
https://tttth.blogspot.com/2012/05/blog-post_05.html

ღ ♥ .* Peace and Love *.♥ ღ

 

Create Date : 21 ธันวาคม 2553
Counter : 3394 Pageviews.

สนใจ เค้กมะตูม สูตรเหล้ารัม คลิกที่นี่ค่ะ

Create Date : 07 มกราคม 2556
Last Update : 13 มกราคม 2564 19:51:44 น.		104 comments
Counter : 20958 Pageviews.
Share Tweet