https://goo.gl/64sbkF



ชื่อวิทยาศาสตร์ : Mentha cordifolia Opiz
ชื่อวงศ์ : Lamiaceae หรือ Labiatae เดิม (วงศ์กะเพรา)
ชื่อสามัญ : Kitchen Mint, Marsh Mint

ชื่ออื่น : หอมด่วน หอมเดือน (ภาคเหนือ), มักเงาะ สะแน่ (ภาคใต้),
สะระแหน่สวน (ภาคกลาง), ขะแยะ (อีสาน)



สะระแหน่ (อังกฤษ: Kitchen Mint) แม้จะดูคุ้นเคยกับชีวิตคนไทยเป็นอย่างดี แต่สะระแหน่ก็ไม่ใช่พืชที่มี
ถิ่นกำเนิดอยู่ในเขตร้อนบ้านเรา แต่กลายเป็นพืชที่มีการนำเข้ามาจากยุโรป มีแหล่งกำเนิดมาจากแถบยุโรปตอนใต้
และแถบทะเลเมดิเตอร์เรเนียน เป็นพืชสมุนไพรอยู่ในวงศ์ Lamiaceae เช่นเดียวกับ กะเพรา โหระพา และแมงลัก
แต่อยู่ในสกุล (Genus) มินต์ (Mint) ซึ่งมีอยู่หลายชนิดและเป็นพืชที่แพร่หลายในเขตอบอุ่นเพราะเป็นพืชที่มี
น้ำมันหอมระเหย อันประกอบด้วยสารเมนทอล (Menthol) สูง จึงทำให้มีรสเย็นสดชื่นนั่นเอง





Kitchen Mint   https://goo.gl/OQUtGz



ฝรั่งเรียกสะระแหน่ว่า "มินต์" (mint) และใช้มินต์เป็นสมุนไพรปรุงอาหารมาตั้งแต่สมัยกรีก สมัยโรมัน
สะระแหน่มีลำต้นขนาดเล็ก แตกกิ่งก้านสาขามากมายแผ่ทอดคลุมพื้นดิน ใบรูปไข่หรือรูปวงรีลักษณะคล้าย
กับใบพืชในตระกูลมินต์ เห็นลายเส้นชัดเจน ผิวใบยับย่นไม่มีขน (ต่างจากพวก mint ของฝรั่งที่มีขน) ขอบใบหยัก
เป็นฟันเลื่อย ก้านใบสั้น ทั้งใบและลำต้นมีกลิ่นหอมคล้ายมะนาว รสชาติคล้าย ๆ กับตะไคร้หอมและมะนาว


 

Kitchen Mint   https://goo.gl/qEePjH



สะระแหน่ เป็นพืชล้มลุก ลำต้นเป็นเหลี่ยมเลื้อยไปบนดินหรือใต้ดิน แตกกิ่งก้านสาขาออกไปโดยใช้ไหล
หรือลำต้นใต้ดิน ดอกเกิดบนช่อดอก กลีบดอกสีขาว ปกติสะระแหน่ในประเทศไทยไม่ค่อยออกดอก แต่เราสามารถ
กระตุ้นให้ออกดอกได้โดยเปิดไฟให้สะระแหน่ได้รับแสงวันละไม่ต่ำกว่า 16 ชั่วโมง ติดต่อกันประมาณ 30 วัน





Lemon Balm (Melissa officinalis L.)   https://goo.gl/bQE7O2



สะระแหน่ Lemon Balm มีดอกสีขาวที่เต็มไปด้วยน้ำหอมและน้ำหวานอยู่ภายใน ดึงดูดใจให้ผึ้งมาดูด
น้ำหวาน ทำให้สะระแหน่ Lemon Balm ถูกจัดอยู่ในสกุลเมลิสซา (Melissa : ภาษากรีก แปลว่าน้ำผึ้ง)
และยังมีรสชาติคล้ายคลึงกับ ตะไคร้หอม มะนาว และ แอลกอฮอล์

melissa-(melissa-officinalis)   https://goo.gl/1SY5fd

สะระแหน่ เป็นพืชขนาดเล็กที่มีรูปทรงและสีสันงดงามแปลกตาและมีลักษณะพิเศษเฉพาะตัว จึงใช้เป็น
ไม้ประดับได้ดี ไม่ว่าจะปลูกในกระถางหรือปลูกเป็นแปลงประดับสวนหย่อม นอกจากนี้ยังปลูกเป็นไม้แขวนได้ดี
เพราะมีกิ่งที่ทั้งตั้งขึ้นและห้อยลง ปรับตัวเข้ากับสภาพแสงได้ ทั้งกลางแจ้งและร่มรำไร

https://goo.gl/LMl0vn



สะระแหน่ : ชื่อนี้ได้แต่ใดมา
https://goo.gl/bzXJHz

จากคำบอกเล่าของ ศาตราจารย์อินทรี จันทรสถิตย์ ผ่าน ดร.ณรงค์ โฉมเฉลา บอกว่า สะระแหน่ถูกนำเข้ามา
ในเมืองไทยช่วงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ ๓) โดยชาวอิตาเลียนชื่อนายสะระนี
สันนิษฐานว่าชื่อสะระแหน่มาจากชื่อนายสะระนีนั่นเอง ...

Mint ‘Mojito’ (Mentha x villosa)  https://goo.gl/Fi8Hcz



สะระแหน่ เป็นพืชประเภทไม้เลื้อยคลุมดิน มีกลิ่นที่หอมเย็นและคุณสมบัติช่วยกระตุ้นร่างกายให้มี
ความรู้สึกตื่นตัวและเย็นสดชื่น ระงับความรู้สึกปวดหัว ไมเกรน ด้วยการสูดดมหรือนวดน้ำมันเจือจางบริเวณ
ขมับและหลังคอ ช่วยคลายความอ่อนล้า กระตุ้นการไหลเวียนของโลหิต ป้องกันอาการไซนัส ไข้หวัดและครั่นเนื้อตัว
บรรเทาอาการคลื่นไส้และวิงเวียนเมารถเมาเรือ เสียดท้อง และท้องเสีย

มีคุณสมบัติต่อต้านเชื้อรา แก้อาการคันจากรังแคบนหนังศีรษะ บรรเทาพิษแมลงกัดต่อย ช่วยลดอาการ
ผิวไหม้จากแดด เป็นน้ำมันหอมระเหยที่ใช้ไล่สัตว์พาหะต่าง ๆ อาทิ แมลงสาบ มด หนู

https://goo.gl/cegrHj

สารสำคัญที่พบ

สะระแหน่ หรือ Pepermint เป็นหนึ่งในน้ำมันหอมระเหยที่มีประโยชน์มากมายใช้ทำยาและ
สกัดน้ำมันหอมระเหยที่ใช้ในวงการอุตสาหกรรมยา เครื่องสำอาง และอาหารอีกมากมาย

ทั้งใบและลำต้นมีน้ำมันหอมระเหย ซึ่งประกอบด้วยสารเมนทอล (Menthol)
ไลโมนีน (Limonene) นีโอเมนทอล (Neomenthol) เป็นต้น


 

ชาสะระแหน่ เครื่องดื่มสมุนไพรมหัศจรรย์สารพัดประโยชน์  https://goo.gl/E1bpp7

ประโยชน์และสรรพคุณ
https://goo.gl/s89yMg

สะระแหน่ หรือ มินต์ เป็นสมุนไพรที่ให้กลิ่นหอม ใช้ปรุงแต่งกลิ่นอาหารหลายชนิด เช่น ยำ ลาบ พล่า
ซุป สลัด ซอสต่าง ๆ และอาหารที่ปรุงจากเนื้อสัตว์ นอกจากจะใช้แต่งกลิ่นในอาหารคาวแล้ว ยังนิยมใช้เป็น
ส่วนประกอบในหมากฝรั่งและลูกอม เพราะช่วยกำจัดกลิ่นปากและทำให้ปากหอมสดชื่น หรือนำมาใช้ปรุงแต่ง
กลิ่นในเครื่องดื่มและไอศกรีม เช่น ชาและกาแฟ

ยาไทยหลายชนิดมีส่วนผสมของมินต์ เช่น ยาแก้ไอ ยาหม่อง ยาแก้ปวดท้อง เพราะมินต์มีสรรพคุณทางยา คือ
แก้ไข้ลดการกระหายน้ำ ลดการเกร็งของกล้ามเนื้อ ขับปัสสาวะ ขับประจำเดือน นอกจากนี้กลิ่นหอมเย็นของใบ
สะระแหน่ยังช่วยให้สดชื่นปลอดโปร่ง สมองแจ่มใส แก้ปวดหัวและเป็นหวัดเป็นไข้ได้


 

Kitchen Mint   https://goo.gl/OpydUp

การปลูก

สะระแหน่ ขยายพันธุ์โดยใช้ไหลแยกไปปลูกบริเวณที่ต้องการ และ/หรือใช้วิธีการปักชำ แต่ข้อสำคัญคือ
ต้องเตรียมดินให้ร่วนซุยดีเสียก่อน เพราะสะระแหน่เป็นพืชที่มีระบบรากตื้น แผ่กระจายอยู่ตามหน้าดิน
รากเป็นระบบรากฝอย สั้น และ ตื้น


 

Tashkent Mint, Mentha spicata ‘Tashkent’
https://goo.gl/4D4eEF


 

การเตรียมดิน

ควรใช้ดินผสมที่มีส่วนผสมของดิน 2 ส่วน ปุ๋ยหมัก 1 ส่วน ทราย 1 ส่วน และปูนขาวเล็กน้อย
ผสมคลุกเคล้าให้เข้ากันดีแล้วนำไปใช้ปลูก

เลือกกิ่งสะระแหน่ที่ไม่แก่หรืออ่อนเกินไป ปักจิ้มลงไปในแปลงเพาะชำหรือแปลงปลูก ปักให้กิ่งเอนทาบ
กับดิน รดน้ำให้ชุ่มแต่อย่าแฉะแล้วโรยแกลบทับกลบดินเพื่อรักษาความชุ่มชื้นให้หน้าดิน และเมื่อแกลบผุ
ก็จะกลายเป็นปุ๋ยต่อไป ประมาณ 4-5 วันก็จะแตกใบ แตกยอดเลื้อยคลุมดิน

ต้นสะระแหน่ชอบดินร่วนซุยที่ระบายน้ำได้ดี และแสงสว่าง แต่ไม่ต้องการแดดที่ร้อนจัดจนเกินไป
จะปลูกในที่ร่มรำไรหรือในที่แดดก็ได้

Mint ‘Julep’ (Mentha species)   https://goo.gl/Fi8Hcz



การดูแลรักษา

เมื่อสะระแหน่เจริญเติบโตจนเก็บยอดได้แล้ว ควรเติมปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักให้บ้าง ไม่ควรใส่ปุ๋ยเคมี
เพราะถ้าใส่มากเกินไปจะทำให้ต้นสะระแหน่เหี่ยวตาย การพรวนดินให้ต้นสะระแหน่ควรทำด้วยความระมัดระวัง
เพราะสะระแหน่เป็นพืชที่มีระบบรากตื้น แผ่กระจายอยู่ตามหน้าดิน สะระแหน่ชอบแสงรำไร ดูแลเรื่องน้ำอย่าให้
ขาดเพราะระบบรากของสะระแหน่ตื้น หากินอยู่ผิวดิน จึงไม่ควรปล่อยให้ดินแห้ง

https://goo.gl/K7urJg



วิธีปักชำสะระแหน่อย่างง่าย ๆ
https://goo.gl/K7urJg

เลือกก้านที่ไม่แก่ไม่อ่อนเกินไป เด็ดใบออก แล้วนำก้านไปแช่น้ำ ให้น้ำสูงครึ่งแก้ว หรือ ¾ ของแก้ว
ใช้เวลา 4-5 วัน จะมีรากงอกออกมาตามข้อ และมียอดใหม่ นำลงกระถางปลูกได้เลย
รดน้ำเช้าเย็น ประมาณ 3 วัน จะมียอดใหม่ออกมาตามข้อและยอดที่ออกมาตอนแช่น้ำก็จะโตขึ้น
ผ่านไป 1 อาทิตย์ ใบสะระแหน่จะแข็งแรงขึ้นและใบกว้างขึ้น เพียงเท่านี้ก็รอให้โตพอ
จะนำไปประกอบอาหารครั้งต่อไปได้แล้ว


 

https://goo.gl/jwY45g

 

ภูมิปัญญาชาวบ้าน กับ การปลูกสะระแหน่ตามต้นกล้วย
ให้ผลผลิตได้ดี สวยงาม ประหยัดพลังงานไม่ต้องรดน้ำ เพราะลำกล้วยอุ้มอิ่มด้วยน้ำ

https://goo.gl/MKfwf4 - https://goo.gl/X26W8Z   Virgin Mojitos



ชามะนาวโซดาเพิ่มความสดชื่น และกลิ่นมินต์หอม ๆ จากใบสะระแหน่ ให้กลิ่นหอมเย็นลึก ช่วยให้รู้สึก
สดชื่น กระปรี้กระเปร่า ผ่อนคลายจากอาการเมื่อยล้า ช่วยให้ใจเย็นขึ้น มีสรรพคุณยับยั้งเชื้อโรค รักษาสมดุล
และบรรเทาอาการปวดต่าง ๆ

อ้างอิง :
https://goo.gl/yW5DMK
https://www.doctor.or.th/article/detail/2737
https://www.baanjomyut.com/library_2/extension-4/herb/32.html
https://goo.gl/x5raVT
 
บทเพลงบรรเลงชโลมใจ

Create Date : 07 กันยายน 2558
Last Update : 7 มกราคม 2564 10:36:01 น.		29 comments
Counter : 15744 Pageviews.
Share Tweet