การอนุรักษ์จิตรกรรมฝาผนัง : พระที่นั่งพุทไธสวรรย์ (32) พงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐบันทึกว่าในรัชกาลขุนหลวงพระงั่ว มีความพยายามที่จะตีเมืองในกลุ่มสุโขทัยหลายครั้งผ่านเมืองชากังราว พ.ศ. 1921 สมเด็จพระมหาธรรมราชาออกมาถวายบังคมยอมแพ้ พ.ศ. 1929 อยุธยาได้เปิดศึกกับเชียงใหม่โดยเข้าล้อมเมืองลำปาง พ.ศ. 1985 เจ้าสามพระยาขึ้นไปล้อมเมืองเชียงใหม่แต่ไม่ได้เมือง พ.ศ. 1989 เจ้าสามพระยาส่งพระราเมศวรขึ้นไปครองพิษณุโลก พ.ศ. 1991 เจ้าสามพระยาสวรรคต พระรามเศวรเสด็จลงมาครองอยุธยา เฉลิมพระนามว่าสมเด็จพระบรมไตรโลกนารถ ย้อนกลับไปถึงสมัยขุนหลวงพะงั่วที่ขึ้นมาทำศึกกับสุโขทัย จนพระมหาธรรมราชาที่ 2 ต้องออกมายอมถวายบังคมนั้น หลังจากนั้นชากังราวคงถูกผูกติดไว้อยุธยาอย่างแนบแน่น ด้วยเป็นเมืองทางผ่านระหว่างอยุธยา สุโขทัย และเชียงใหม่ เหลือเพียงพิษณุโลก สุโขทัย และศรีสัชนาลัยที่คงเป็นอิสระ เมื่อย้อนกลับไปคราวพระอินทราชาทรงขึ้นมาระงับพิพาท พระยารามรามนั้นครองกรุงสุโขทัย ส่วนพระยาบาลครองพิษณุโลก ผลสรุปว่าต่างคนต่างครองเมืองเดิม โดยพระยาบาลได้รับการแต่งตั้งขึ้นเป็นพระมหาธรรมราชาที่ 4 ทำให้คิดได้ว่าเมืองศรีสัชนาลัยคงจ้องมองอยู่ห่างๆ เมื่อมหาธรรมราชาที่ 4 สวรรคต จึงน่าจะเป็นคนที่เสนอว่า ให้คนกลางจากอยุธยาขึ้นมาครองพิษณุโลกเพื่อป้องกันความขัดแย้ง โดยสองปีที่พระราเมศวรขึ้นมาครองพิษณุโลกนี่เอง ที่พงศาวดารฉบับกระซิบเขียนไว้ว่า พระราเมศวรทรงสนิทสนมกับพระยายุทธิษฐิระเจ้าเมืองศรีสัชนาลัย จนมีการสัญญาว่าถ้าได้ขึ้นครองราชย์ จะแต่งตั้งให้เป็นพระมหาธรรมราชา ซึ่งน่าจะเป็นหนทางเดียวที่ทำให้เมืองห่างๆ อย่างศรีสัชนาลัย มีโอกาสแย่งชิงตำแหน่งมหาธรรมราชาจากสองเมืองใหญ่มาได้ แต่ตรงกันข้ามอยุธยากลับต้องการลดอำนาจมหาธรรมราช ให้เหลือเป็นเพียงตำแหน่งเจ้าเมืองพิษณุโลกเหมือนกับเมืองอื่นๆ ด้วยเหตุผลที่ว่า ตำแหน่งธรรมราชานั้นคืออดีตกษัตริย์แคว้นสุโขทัย เมื่อคราวอยุธยาผลัดแผ่นดิน ปรากฏว่าพระมหาธรรมราชาที่ 3 รวบรวมเมืองต่างๆ ในสุโขทัยประกาศตนเป็นอิสระ จนสมเด็จพระรามราชาต้องยกทัพขึ้นมาปราบ ดังนั้นสมเด็จพระบรมไตรโลกนารถจึงตั้งให้ยุทธิษฐิระเป็นเพียงเจ้าเมือง ความน้อยใจนี้เองนำไปสู่สงครามครั้งใหญ่ระหว่างอยุธยาและล้านนา ปรากฏหลักฐานอยู่ในลิลิตยวนพ่ายที่แต่งขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติ์ ของสมเด็จพระบรมไตรโลกนารถในการทำสงครามกับพระเจ้าติโลกราช เพื่อแย่งชิงหัวเมืองในแคว้นสุโขทัยที่จบลงด้วยชัยชนะของอยุธยา โคลงนั้นเป็นภาษาโบราณที่อ่านเข้าใจได้ยาก แต่เรื่องราวพอสรุปได้ว่า ในครั้งอดีตพระยายุทธิษฐิระเอาใจออกห่างไปเข้ากับทางเชียงใหม่ นำทัพเชียงใหม่มาตีเมืองสุโขทัย สมเด็จพะพรินทราชาถูกปีนที่พระพักตร์ แต่ป้องกันเมืองได้ หลังจากนั้นสมเด็จพระบรมไตรโลกนารถเสด็จออกผนวช ที่เมืองพิษณุโลก หลังจากนั้นก็ทรงย้ายการปกครองมาอยู่ที่เมืองนี้ ต่อมาเกิดเหตุฟั่นเฟือนในเมืองเชียงใหม่ พระเจ้าติโลกราชประหารโอรส รวมถึงหมื่นด้งนครที่เป็นขุนพลผู้รั้งเมืองเชลียงที่เป็นหน้าด่านอยู่ ภรรยาเจ้าเมืองจึงมีจดหมายมาขอให้อยุธยาไปช่วยรบ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถจึงชิงหัวเมืองเหนือทั้งหมดกลับมาได้ ลิลิตยวนพ่ายจึงเป็นการเผยให้เห็นร่องรอยการรบพุ่งผ่านวรรณคดี และการมีตัวตนอยู่จริงของพระยายุทธิษฐิระ แต่ก็ไม่มีรายละเอียดที่แน่ชัดว่าเหตุการณ์นั้นเกิดขึ้นเมื่อใด เราจะกลับไปหาพงศาวดารฉบับที่กล่าวกันว่ามีปี พ.ศ. ที่น่าเชื่อที่สุด พงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐได้บันทึกเรื่องราวที่เกี่ยวข้องไว้ โดยมีศักราชที่ชัดเจน แต่ไม่มีรายละเอียดถึงเหตุการณ์ในสงคราม ตำนานโยนกนั้นไม่ค่อยน่าเชื่อถือ เนื่องจากไม่ใช่หลักฐานทางราชการ แต่ก็ให้รายละเอียดที่มากกว่าในพงศาวดาร เราจะจับทั้งสองเหตุการณ์มาเทียบกันเพื่อดูว่าจะได้อะไรบ้าง สงครามครั้งที่ 1 ศึกเมืองพระพิษณุโลก พ.ศ.2003 เล่นการมหรสพฉลองพระ และพระราชทานแก่สงฆ์ และพราหมณ์และวณิพกทั้งปวง ครั้งนั้นพระยาเชลียงคิดเป็นขบถ พาเอาครัวทั้งปวงไปออกแต่มหาราช พ.ศ. 2004 พระยาเชลียงนำมหาราชมาจะเอาเมืองพิษณุโลก เข้าปล้นเมืองเป็นสามารถ มิได้เมืองและจึ่งยกทัพเปร่อไปเอาเมืองกำแพงเพชร จากแผนที่จะเห็นได้ว่า หากต้องการตีเมืองพิษณุโลกแบบง่ายที่สุด คือมาทางแม่น้ำปิง เข้าตีกำแพงเพชรแล้วข้ามบกไปล้อมพิษณุโลก ซึ่งใช้เวลาน้อย ส่งเสบียงง่าย แล้วยังสามารถลงมาถึงนครสวรรค์ ทำให้อยุธยาที่จะส่งกำลังขึ้นมาช่วยเกิดอาการละล้าละลัง เพราะเป็นจุดพักเสบียงและทหารก่อนจะยกขึ้นไปช่วยเมืองพิษณุโลก อยุธยารู้ในยุทธศาสตร์นี้ดี ขุนหลวงพระงั่วจึงชิงเมืองกำแพงเพชรมาไว้ แล้วย้ายเมืองไปอีกฝั่งที่ตลิ่งนั้นสูงชันกว่า ก่อสร้างกำแพงเมืองที่แข็งแรง ทำให้เชียงใหม่ยากที่จะเข้ารุกราน ในขณะเดียวกันหากไม่ตีพิษณุโลกให้ได้ก่อน ก็จะโดนศึกกระหนาบจากทั้งสองด้าน อยู่มาถึงปีมะแมพระยายุทิศเจียงผู้ครองเมืองสองแควมาอ่อนน้อม ยอมเป็นเมืองขึ้นต่อพระเจ้าเชียงใหม่ พระยาติโลกราชเสด็จยกทัพ ไปเอาเมืองฝ่ายเหนือแห่งกรุงศรีอยุทธยาได้เมืองสองแคว ไปตีปากยม ครั้นได้ปากยมแล้ว ยกไปตีเมืองเชลียง แต่ถูกชาวเมืองไล่ยิงจนต้องหนี ขณะนั้นพอมีข่าวศึกล้านช้างยกมา เจ้าพระยาติโลกราชก็ให้กวาดครัว ชาวสองแควกับทั้งพระยายุทิศเจียง พาเลิกทัพกลับไปเมืองพิงค์เชียงใหม่ จึงให้พระยายุทิศเจียงกินพันนาพูคาแล้วให้ไปกินเมืองพะเยา พงศาวดารโยนกบันทึกว่า เชียงใหม่รวมพลอยู่ที่ทุ่งยั้ง และเมืองฝาง จากนั้นลงมาตั้งทัพที่เมืองพิษณุโลก ส่งกองหน้าไปยึดเมืองปากยม แล้วหมื่นด้งนครขอแยกกำลังไปตีเมืองเชลียง ก่อนจะพ่ายแพ้มา เมื่อได้ข่าวศึกพระเจ้าติโลกราชจึงเทครัวเมืองพิษณุโลกกลับไป ในขณะที่ทางอยุธยากล่าวว่า ทัพล้านนายึดได้พิษณุโลกแล้ว ส่งกำลังไปตีเมืองกำแพงเพชร ล้อมอยู่ 7 วันก็ไม่ได้เมือง แล้วเราจะเชื่อใครดี ?? เมืองเชลียงนั้นเป็นเมืองน้อยทัพเชียงใหม่ไม่น่าจะตีไม่ได้ ตรงข้ามกับกำแพงเพชรที่เป็นเมืองป้อมและเป็นเมืองใหญ่ ที่น่าจะมีรี้พลมากกว่าเมืองเชลียงที่อยู่ปลายแดน พงศาวดารกรุงศรีอยุธยาจึงน่าเชื่อถือมากกว่า หลังสงครามพระยายุทธิษฐิระได้รับการแต่งตั้งเป็นเจ้าเมืองพะเยา   Create Date : 27 ตุลาคม 2557 3 comments Last Update : 30 ตุลาคม 2557 10:31:16 น. Counter : 1522 Pageviews. Share Tweet

มาอ่านเอาความรู้เช่นเคยค่ะ มาตอบที่ไปเม้นท์ที่บล็อกนะคะ เนื่องด้วยกรุ๊ปนี้เค้าเลือกโอซาก้า-โตเกียวน่ะค่ะ ตรงจุดนี้ก็เหมือนจุดแวะพักระหว่างทาง คือพูดจริงๆ ว่าคนเลือกโปรแกรม (คนดีล) ไม่เคยไปค่ะ เลยให้ทำโปรแกรมแบบนี้ เราเองก็แย้งแล้ว แต่เค้าอยากไป ทั้งที่ตัวลูกค้าของเค้าเองนี่..ไปกันจนเบื่อแล้วน่ะค่ะ เหอๆ   โดย: สาวไกด์ใจซื่อ 27 ตุลาคม 2557 19:04:32 น.

ขอบคุณค่ะ   โดย: สายหมอกและก้อนเมฆ 29 ตุลาคม 2557 17:51:36 น.

มาตามอ่านค่ะ ไปเที่ยวทุ่งเสลี่ยมมา มีพระพุทธรูปทองคำ 49 องค์เชียวนะคะ เจอที่ฐานเจดีย์ค่ะ และมีพระเก่า เชียงแสน และ ทวาราวดีด้วย น่าสนใจมาก ถ้าไปด้ไป ไปทางถนนสนามบินสุโขทัยแล้วไปทุ่งเสลี่ยมสะดวกสุด 30 กว่าโลจากสนามบินสุโขทัยเอง   โดย: tuk-tuk@korat 31 ตุลาคม 2557 15:10:17 น.