
ถามเจ็บ

>"
ชาวพุทธเข้าใจคำว่า
ธรรม ว่า
หมายถึงอะไรกันบ้างเหรอครับ"
เมื่อศาสดาหันหน้าคุยกัน | Facebook
ทำความเข้าใจ "ธรรมะ" "พระธรรม" หัวข้อนี้หน่อยก่อน
https://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=samathijit&month=12-2021&date=17&group=31&gblog=15
ธรรม สภาพที่ทรงไว้, ธรรมดา, ธรรมชาติ, สภาวธรรม, สัจจธรรม, ความจริง; เหตุ, ต้นเหตุ; สิ่ง, ปรากฏการณ์,
ธรรมารมณ์,
สิ่งที่ใจคิด; คุณธรรม,
ความดี,
ความถูกต้อง,
ความประพฤติชอบ; หลักการ, แบบแผน,
ธรรมเนียม,
หน้าที่; ความชอบ,
ความยุติธรรม;
พระธรรม, คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ซึ่งแสดงธรรมให้เปิดเผยปรากฏขึ้น
บรรลุ ถึง, สำเร็จ
ธรรมจักษุ ดวงตาเห็นธรรม คือ ปัญญารู้เห็นความจริงว่า สิ่งใดก็ตามมีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา สิ่งนั้นทั้งปวงล้วนมีความดับไปเป็นธรรมดา; ธรรมจักษุโดยทั่วไป เช่น ที่เกิดแก่ท่านโกณฑัญญะ เมื่อสดับธรรมจักร ได้แก่ โสดาปัตติมรรคหรือโสดาปัตติมัคคญาณ คือ ญาณที่ทำให้เป็นโสดาบัน
ธรรมดา อาการหรือความเป็นไปแห่งธรรมชาติ; สามัญ, ปกติ, พื้นๆ
ธรรมชาติ ของที่เกิดเองตามวิสัยของโลก เช่น คน สัตว์ ต้นไม้ เป็นต้น

พูดกันทั่วไป "บรรลุธรรม" หมายถึงตนเองเกิดปัญญาญาณเห็นการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไปของธรรมชาติ คือ นามรูป ได้แก่ ชีวิตนี้เอง

สืบไปถึงเหตุว่า ปฏิบัติอย่างไร เทียบกับวิปัสสนาญาณ ๙ อีก
https://www.bloggang.com/mainblog.php?id=samathijit&month=25-11-2024&group=122&gblog=3
รู้เห็นตามที่มันเป็น ไม่ใช่เห็นตามที่เราอยากให้มันเป็นหรือไม่อยากให้มันเป็น

ตัดมาจากหัวข้อใหญ่
- คุณสมบัติของผู้บรรลุธรรม
-> คุณสมบัติฝ่ายหมด และฝ่ายมี ของบุคคลโสดาบัน ว่าโดยสาระสำคัญ ก็เป็นอย่างเดียวกัน กล่าวคือ จะละ
สักกายทิฏฐิได้ ก็เพราะ
มีปัญญาหยั่งรู้สภาวธรรมที่เป็นไปตามเหตุปัจจัยพอสมควร เมื่อเกิดปัญญาเข้าใจชัดขึ้นอย่างนี้
วิจิกิจฉาคือความสงสัยคลางแคลงใจก็หมดไป
ศรัทธาที่อาศัยปัญญาก็แน่นแฟ้น พร้อมนั้น ก็
จะรักษาศีลได้ถูกต้องตามหลักการ ตามความมุ่งหมายกลายเป็นอริยกันตศีล คือ ศีลที่อริยชนชื่นชมยอมรับ
สีลัพพตปรามาสก็พลอยสิ้นไป เมื่อจาคะเจริญขึ้น
มัจฉริยะก็หมดไป เมื่อ
ราคะ โทสะ โมหะเบาบางลง ก็
ไม่ตกไปในอำนาจของอคติ และ
ราคะ โทสะ โมหะ เบาบางลง ก็เพราะ
ปัญญาที่มองเห็นความจริงของโลกและชีวิต ทำให้
คลายความยึดติด เมื่อ
สิ้นยึดติด ถือมั่นน้อยลง ความทุกข์ก็ผ่อนคลาย และ
รู้จักความสุขที่ประณีตยิ่งขึ้น
(๘๘๕)