อานะ+อาปานะ+สติ  รู้จักอานาปานสติ->คำว่า อานาปานสติ แยกความหมายเป็นสามคำ คือ คำว่า อานะ แปลว่า ลมหายใจเข้า ตรงกับคำว่า อัสสาสะ คำว่า อาปานะ แปลว่า ลมหายใจออก ตรงกับคำว่า ปัสสาสะ และคำว่า สติ ความระลึกรู้ตาม, การกำหนดพิจารณา รวมสามคำเข้าด้วยกัน เป็น อานาปานสติ แปลว่า การกำหนดพิจารณาลมหายใจเข้าและลมหายใจออก หมายถึงการใช้สติเป็นตัวกำหนดลมหายใจเข้าและลมหายใจออกของตน ซึ่งเป็นปัจจุบันแต่ละขณะๆ (เข้าขณะหนึ่ง ออกขณะหนึ่ง ตามดูรู้ทันแต่ละขณะๆไป) เป็นหนึ่งในวิธีฝึกกัมมัฏฐาน ๔๐ วิธี โดยจัดอยู่ในข้อที่ ๙ แห่งอนุสติ ๑๐ เพราะเป็นหนึ่งในวิธีการฝึกกัมมัฏฐาน จึงเรียกว่า อานาปานสติกัมมัฏฐาน ซึ่งหมายถึงกัมมัฏฐานที่ใช้สติกำหนดลมหายใจเข้า-ออก หรือเรียกว่า อานาปานสติสมาธิ หมายถึง วิธีการฝึกสมาธิโดยใช้สติเป็นเครื่องกำหนดลมหายใจเข้า-ออกทุกๆขณะ นอกจากนี้ ยังเรียกรวมๆว่า อานาปานสติภาวนา หมายถึงการเจริญกัมมัฏฐานโดยวิธีอานาปานสติ หรือการฝึกสมาธิเจริญปัญญาด้วยการใช้สติระลึกอยู่ที่ลมหายใจเข้า-ออก และนิยมเรียกกันสั้นๆ ว่า อานาปานสติ หรือ อานาปานะ อานาปาน์. - รู้แล้วท่านให้เอาไปใช้เพื่อฝึกหัดพัฒนาจิต ปราชญ์บางท่านชี้ให้สังเกตความแตกต่าง ระหว่างอานาปานสติ กับ วิธีฝึกหัดเกี่ยวกับลมหายใจของลัทธิอื่นๆ เช่น การบังคับควบคุมลมหายใจของโยคะ ที่เรียกว่า ปราณยาม เป็นต้น ว่าเป็นคนละเรื่องกันทีเดียว โดยเฉพาะว่า อานาปานสติ เป็นวิธีฝึกสติ ไม่ใช่ฝึกหายใจ คือ อาศัยลมหายใจ เป็นเพียงอุปกรณ์สำหรับฝึกสติ ส่วนการฝึกบังคับลมหายใจนั้น บางอย่างรวมอยู่ในวิธีบำเพ็ญทุกรกิริยา ที่พระพุทธเจ้าเคยบำเพ็ญ และละเลิกมาแล้ว ถาม  - อานาปานสติ กับ การใช้คำภาวนาพุทโธ แตกต่างกันอย่างไร -> เผอิญตอนเย็นไปเจอบทความ สอนการทำสมาธิ แบบหลวงปู่ดู่ พรหมปัญโญ ท่านสอน “ให้มีสติกับคำภาวนาไม่ต้องดูลมหายใจเมื่อเป็นสมาธิจะทิ้งคำภาวนาเอง” รวมกับเมื่อปี 2559 ตอนบวชเรียนกับหลวงปู่จันทร์เรียน ท่านสอนผมเป็นการส่วนตัวให้ “ภาวนาพุทโธ” (วัดป่าให้มีสติอยู่ที่คำบริกรรมไม่สนลมหายใจ) ให้ทิ้งวิธีเก่า คือ อานาปานสติ ผมฝึกมา 6 ปี (ปัจจุบัน 11 ปี) แต่ดื้อไม่เชื่อตามที่หลวงปู่สอน เพราะ เชื่อฝังใจว่าอานาปานสติ (มีสติกับลมหายใจอย่างเดียวไม่บริกรรมภาวนา) เป็นวิธีทำสมาธิแบบพระพุทธเจ้าจึงไม่ยอมภาวนาพุทโธ ตั้งแต่วันที่ 9 -23 เม.ย.64 ผมจึงทดลองสลับนั่งระหว่างอานาปานสติและภาวนาพุทโธ วันละ 1 ชม. 30 นาที ถึง 2 ชม. ทุกวัน เมื่อวานตั้งใจจะลองภาวนาพุทโธ อีกครั้ง 2 ชม. ปรากฏการณ์ทางจิต คือ ภาวนาพุทโธไปเรื่อยๆเหมือนสวดมนต์ ระลึกถึงคำว่าพุทโธ ไม่สนลมหายใจเมื่อจิตสงบ เกิดแสงสว่างสีขาวไม่แสบตา ที่กลางกระหม่อม ยิ่งภาวนา แสงยิ่งสว่างปกคลุมไปทั้งร่างกาย ร่างกายค่อยเบา โปร่งใสไปเรื่อย เหมือนร่างเรากลายเป็นแสงขาวทั้งร่าง เกิดปีติ น้ำตาไหล ขนลุก ซาบซ่านไปทั้งกาย เกิดความสุขสงบ สบายไปทั้งตัว แสงขาวสว่างมากยิ่งสบายมากเหมือนถูกฟอกไปทั้งตัว ขณะนั้นคำภาวนาเป็นไปแบบอัตโนมัติต่อเนื่อง ภาวนาไปเรื่อยๆ จิตจะทิ้งคำภาวนาไปเอง เหลือแต่ความสงบ จิตสว่างไสวเป็นแสงขาวเด่นชัดที่กลางกระหม่อม ความว่างสงบ เหมือนไม่มีกาย อยากจะอยู่ในสมาธินานๆ นั่งไปสักพักจิตอิ่มถอนออกจากสมาธิ แล้วแผ่เมตตาให้สรรพสัตว์ทั้งหลาย เวลาผ่านไป 2 ชม. ขออนุญาตแชร์ประสบการณ์ ทำสมาธิแบบภาวนา พุทโธให้ทุกท่านครับ https://pantip.com/topic/41361323 คำถามแบ่งเป็นสองตอน ตอนแรกสงสัย (อานาปานสติ กับ การใช้คำภาวนาพุทโธ แตกต่างกันอย่างไร) ก็ตามนั้น ลมหายใจเข้า + ลมหายใจออก + สติ + คำภาวนาพุทโธ, นับตัวเลข, นั่นนี่โน่น ธัมโม สังโฆ เป็นอาทิ เมื่อเรานั่งท่องพุทโธซ้ำไปซ้ำมาอยู่ในใจ จิตก็ไม่ซ่านไม่ส่ายไปคิดเรื่องอื่น ก็เรียกว่าจิตมีสมาธิขั้นเริ่มต้น ตอนนี้จะเกิดปรากฎการณ์อย่างที่เล่า เช่น เห็นแสงสว่าง (โอภาส) ตัวเบา ไม่มีกาย เป็นต้น ขั้นนี้เรียกว่าขั้นสมถะ (จิตพอสงบ) หากผู้ปฏิบัติเกิดความยินดีพอใจชื่นชมกับสภาวะนั่นนี่โน่น ตอนนี้เรียกตามหลักว่า วิปัสสนูปกิเลส (บาลีเรียก ธัมมุทธัจจ์ แปลว่า ความฟุ้งซ่านธรรม) ผู้ปฏิบัติส่วนใหญ่จะหลงจะติดกันอยู่แค่นี้ บางรายเดินเตลิดไปไหนต่อไหนแบบไม่รู้ตัว บางรายเพี้ยนจำเลขที่บ้านไม่ได้ก็มี https://topicstock.pantip.com/religious/topicstock/2010/10/Y9785609/Y9785609.html - สติ ซึ่งมักมาคู่กับสัมปชัญญะ ปัญญาระดับเริ่มต้น (แบบสั้นๆ สติ ความระลึกได้ สัมปชัญญะ ความรู้ตัว) - สติ ความระลึกได้, นึกได้, ความไม่เผลอ, การคุมใจไว้กับกิจหรือกุมจิตไว้กับสิ่งที่ทำที่เกี่ยวข้อง, จำการที่ทำและคำที่พูดแล้วแม้นานได้ ลมหายใจเข้า - ออก = กัมมัฏฐาน คำภาวนานั่นนี่โน่นก็ดี นับเลข เป็นต้นก็ดี เหมือนเครื่องตรึงจิตให้อยู่กับกัมมัฏฐานได้ดีเท่านั้นส่วนที่ว่า นั่งว่าพุทโธๆๆ ไม่สนใจลมหายใจเข้า-ออก ได้ไหม ? ก็ได้ ท่องไป พุทโธๆๆ นอกจากพุทโธก็ได้อีก ธัมโมๆๆๆ สังโฆๆๆๆ จิตก็ไม่ฟุ้งเรื่องอื่นสงบอยู่กับคำที่ท่อง  ฝนตกฟ้าร้องก็ไม่สนใจ พุทโธๆๆ จิตสงบๆหน่อย เอาแล้วทีนี้ มีตัวเบา ตัวลอย ตัวหาย มีความสุข ฯลฯ ซึ่งตนเองไม่เคยประสบมาเลยในชีวิต ก็หลงติดยึดมั่นหมาย  กลายเป็นกิเลส (วิปัสสนูปกิเลส) ขัดขวางวิปัสสนา (ปัญญา) ไปฉิบ ติดวนอยู่ตรงนั้น ไปไม่สุดทางของไตรสิกขา ดังที่ว่า ศีลเพื่อสมาธิ สมาธิเพื่อปัญญา ปัญญาเพื่อวิมุตติhttps://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=samathijit&month=04-2021&date=06&group=1&gblog=14 ถาม - หลวงตาบัว เล่าเหตุการณ์ช่วง ก่อนท่านบรรลุธรรม มีการภาวนา พุธโท ๆๆๆๆๆๆ ถียิบ ทั้งวันทั้งคืน อยู่หลายเดือน -> การทำเเบบนี้ พุธโท ๆๆๆๆๆๆ ถียิบ ทั้งวันทั้งคืน จัดว่า เป็นอานาปานสติ ชนิดนึงไหมครับ https://pantip.com/topic/42057396 ถ้าจับหลักได้ มีหลักแล้ว ก็ตอบได้เองว่า ท่องพุทโธรัวๆ เป็นอานาปานสติไหม มันคนละเรื่องกัน แล้วบรรลุธรรมอะไร ? นี่ยกคำศัพท์มา แล้ววาดภาพละนั่นละนี่เป็นนั่นเป็นนี่เอาสื่อๆ > อานาปานสติสำคัญมาก อานาปานสติ สามารถเป็นอนาคามีได้ ขอตายจาก https://pantip.com/topic/42687271/comment2-1 หนักเข้าไปใหญ่ หากินทางฝัน ความคิดเห็นที่ 13 อานาปานสติ กรรมฐานยอดฮิต ลองทำดูเพลินดีครับ ทำตอนนอนยิ่งเพลินทำจนหลับไปเลย ไม่ต้องมาห่วงร่างกายเหมือนตอนนั่งสมาธิ อย่างเมื่อคืนผมทำจับลมหายใจไปจนหลับ ขณะหลับก็ยังจับลมหายใจต่อเนื่องอยู่ ก็มีฝันขึ้นมามีอะไรมาเกาะบ่าทั้งสอง ทำให้เจ็บ หนักๆ เหมือนโดนกด โดนบีบบ่า ผมก็จับลมไปเรื่อยๆ ดูการเปลี่ยนแปลงของฝันไปเรื่อยๆ ผมเลยเพิ่มพุทโธ ควบไปด้วยเพราะกลัว จนมันตื่น คราวหน้าจะลองจับแต่ลมอย่างเดียวดูว่าฝันแล้วมันจะเกิดอะไรขึ้นต่อ ผมชอบฟังพระสิ้นคิด ท่านเก่งเรื่องอานาปานสติ ลองหาเทปที่ท่านสอนดูได้ครับ ถ้าไม่ชอบก็ลองหาครูบาอาจารย์องค์อื่นดู เท่าที่ลองมาหลายกรรมฐานหลายปี ประมาณ 10 ปีกว่าๆ ทำๆ เลิกๆ อานาปานสตินี่ง่ายสุดและก้าวหน้าไวกว่าแบบอื่นครับ เพียงแค่เราตั้งใจหายใจแค่นั้นเอง https://pantip.com/topic/42814710
|
บทความทั้งหมด
|
||||||||||||||||||||
 |
|
ผู้ติดตามบล็อก : 9 คน [