ราชสกุลในมหาจักรีวงศ์ รัชสมัยรัชกาลที่ ๑

สิริโสรวารสวัสดิ์ มัยมนัสรมเยศ ที่ ๓๑ ตุลาคม ๒๕๕๒ ค่ะ


เมื่อปี พ.ศ. 2455 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงตราพระราชบัญญัตินามสกุลขึ้น บัญญัติว่าผู้ที่สืบเชื้อสายทางบิดามาจากบรรพบุรุษคนเดียวกันให้ใช้ "นามสกุล" เดียวกัน

ทำให้คนไทยทุกคนมีนามสกุลใช้ และทำให้ทราบว่าใครเป็นพี่น้องหรือสืบเชื้อสายมาจากผู้ใด

สำหรับพระราชวงศ์นั้น ผู้ใดสืบเชื้อสายมาจากพระราชโอรสพระองค์ใดของพระมหากษัตริย์ ก็โปรดให้ใช้พระนามของพระราชโอรสพระองค์นั้นเป็น "ราชสกุล"

ราชตระกูล หมายถึง สกุลที่มิได้สืบเชื้อสายโดยตรงจาก พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช โดยมีการสืบสายจากสมเด็จพระเชษฐภคินี พระอนุชา และพระขนิษฐา ผู้เป็นพระโอรสและพระธิดาในสมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก

สำหรับสายพระพี่พระน้องนี้ บางครั้งก็เรียกกันว่า ราชตระกูลสายพระปฐมวงศ์ หรือ พระปฐมบรมราชวงศ์

ราชสกุล หมายถึง สกุลของผู้ที่สืบเชื้อสายโดยตรงจากพระมหากษัตริย์แห่ง พระมหากษัตริย์แห่งราชอาณาจักรไทยซึ่งราชวงศ์จักรีนั้นราชสกุล ตั้งแต่รัชกาลที่ 1 จนถึงปัจจุบัน

โดยมักจะเป็นพระนามของพระราชโอรส และยังมีราชสกุลในสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชอีก 18 ราชสกุล

บวรราชสกุล หมายถึง สกุลของผู้ที่สืบเชื้อสายมาจาก กรมพระราชวังบวรสถานมงคล (วังหน้า) และ กรมพระราชวังบวรสถานพิมุข (วังหลัง)

ราชนิกุล หมายถึง สกุลที่เป็นพระญาติของสมเด็จพระเจ้าแผ่นดิน นับทางฝ่ายสมเด็จพระบรมชนกนาถ (นับทางพระบิดา) โดยมากแล้วจะเป็นเชื้อเจ้า เพราะสืบสายลงมาจากเจ้านายพระองค์ใดพระองค์หนึ่ง ในพระราชวงศ์ร่วมสกุลอันเดียวกัน ดั่งใช้นามสกุลว่า ณ อยุธยา อยู่ในปัจจุบันนี้

ราชินิกุล หมายถึง สกุลที่เป็นพระญาติของสมเด็จพระเจ้าแผ่นดิน นับทางฝ่ายสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง (นับทางพระมารดา)


รัชกาลที่ 1


ราชสกุล ใน พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก มี 8 ราชสกุล

ราชสกุล พระนามต้นราชสกุล ข้อมูลเพิ่มเติม

- ฉัตรกุล พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าฉัตร กรมหมื่นสุรินทรรักษ์ หม่อมเจ้าชาย 9 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 16 พระองค์
สถาปนาเป็นพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชาย 1 พระองค์

- ดวงจักร พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดวงจักร กรมหมื่นณรงค์หริรักษ์ หม่อมเจ้าชาย 2 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 3 พระองค์
สถาปนาเป็นพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชาย 1 พระองค์

- ดารากร พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดารากร กรมหมื่นศรีสุเทพ หม่อมเจ้าชาย 4 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 5 พระองค์
สถาปนาเป็นพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชาย 1 พระองค์

- ทัพพะกุล พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทับ กรมหมื่นจิตรภักดี หม่อมเจ้าชาย 1 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 5 พระองค์

- พึ่งบุญ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าไกรสร กรมหลวงรักษ์รณเรศ หม่อมเจ้าชาย 5 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 5 พระองค์

- สุทัศน์ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทัศน์ กรมหมื่นไกรสรวิชิต หม่อมเจ้าชาย 12 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 10 พระองค์

- สุริยกุล พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุริยา กรมพระรามอิศเรศ หม่อมเจ้าชาย 11 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 19 พระองค์ ไม่ปรากฏพระนาม 4 พระองค์

- อินทรางกูร พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทับทิม กรมหมื่นอินทรพิพิธ หม่อมเจ้าชาย 7 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 1 พระองค์


ราชตระกูล สาย พระปฐมบรมราชวงศ์ มี 6 สกุล

ราชสกุล พระนามต้นราชสกุล ข้อมูลเพิ่มเติม

- นรินทรางกูร พระสัมพันธวงศ์เธอ เจ้าฟ้าทองจีน กรมหลวงนรินทรรณเรศร์
พระโอรสใน สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยาเทพสุดาวดี (พระเชษฐภคินี พระองค์ใหญ่ ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก) หม่อมเจ้าชาย 11 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 5 พระองค์

- เทพหัสดิน พระสัมพันธวงศ์เธอ เจ้าฟ้าตัน กรมหลวงเทพหริรักษ์ (พระองค์เจ้าตัน) พระโอรสใน สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์ (พระเชษฐภคินี พระองค์รอง ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก) หม่อมเจ้าชาย 6 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 1 พระองค์

- มนตรีกุล พระสัมพันธวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจุ้ย กรมหลวงพิทักษ์มนตรี พระโอรสในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์ หม่อมเจ้าชาย 15 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 22 พระองค์
สถาปนาขึ้นเป็นพระวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชาย 1 พระองค์

- อิศรางกูร พระสัมพันธวงศ์เธอ เจ้าฟ้าเกศ กรมขุนอิศรานุรักษ์ พระโอรสในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์ หม่อมเจ้าชาย 26 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 41 พระองค์ ไม่ปรากฏพระนาม 15 พระองค์ สถาปนาขึ้นเป็นพระวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชาย 1 พระองค์

- เจษฎางกูร สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าลา กรมหลวงจักรเจษฎา (พระองค์เจ้าลา) พระอนุชาต่างพระชนนี ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก หม่อมเจ้าชาย 8 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 9 พระองค์

- นรินทรกุล พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากุ กรมหลวงนรินทรเทวี (พระองค์เจ้าหญิงกุ) พระน้องนางเธอต่างพระชนนี ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก หม่อมเจ้าชาย 2 พระองค์ สถาปนาขึ้นเป็นพระวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชาย 1 พระองค์
ชั้นนัดดา หม่อมเจ้าชาย 2 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 3 พระองค์


บวรราชสกุล ใน วังหน้า-สมเด็จพระบวรราชเจ้า กรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท มี 4 สกุล

ราชสกุล พระนามต้นราชสกุล ข้อมูลเพิ่มเติม

- นีรสิงห์ พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเณร หม่อมเจ้าชาย 5 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 1 พระองค์

- ปัทมสิงห์ พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบัว หม่อมเจ้าชาย 3 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 3 พระองค์

- สังขทัต พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสังกะทัต กรมขุนนรานุชิต หม่อมเจ้าชาย 3 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 7 พระองค์ ไม่ปรากฏพระนาม 1 พระองค์

- อสุนี พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอสุนี กรมหมื่นเสนีเทพ หม่อมเจ้าชาย 6 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 12 พระองค์


บวรราชสกุล ใน วังหลัง-สมเด็จเจ้าฟ้ากรมหลวงอนุรักษ์เทเวศร์ กรมพระราชวังบวรสถานภิมุข มี 2 สกุล

ราชสกุล พระนามต้นราชสกุล ข้อมูลเพิ่มเติม

- ปาลกะวงศ์ พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปาน กรมหมื่นนราเทเวศร์ หม่อมเจ้าชาย 31 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 24 พระองค์

- เสนีวงศ์ พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าแตง กรมหลวงเสนีย์บริรักษ์ หม่อมเจ้าชาย 25 พระองค์ หม่อมเจ้าหญิง 13 พระองค์


ขอขอบคุณ วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี


โสรวารสิริสวัสดิ์ - มานมนัสรมณีย์ ที่มาอ่านค่ะ

Create Date : 31 ตุลาคม 2552 Last Update : 31 ตุลาคม 2552 0:03:33 น. Counter : 2050 Pageviews.		0 comments
Share Tweet

	ฟลอเรนซ์ Florence, Italy สมาชิกหมายเลข 4313444 (4 ก.ค. 2568 04:50:45 น.)		"เรื่องที่มักเข้าใจผิด" อาจารย์สุวิมล (25 มิ.ย. 2568 10:56:08 น.)
	"หลวงพ่อโต" วัดพนัญเชิง จ.พระนครศรีอยุธยา สมาชิกหมายเลข 4313444 (21 มิ.ย. 2568 02:46:10 น.)		สวนรถไฟ : นกสีชมพูสวน ผู้ชายในสายลมหนาว (16 มิ.ย. 2568 15:03:09 น.)