ขอให้ดูจากภาพด้านล่างประกอบคำอธิบาย

.

เมื่อนักภาวนามาทำการภาวนาตามมรรค 8 จะเกิดดวงตาเห็นธรรมขึ้น

ซี่งดวงตาเห็นธรรมนี้ จะเห็นกลไกต่างๆ ของทุกข์ทีเกิดขึ้นภายในร่างกายของเรานี้

.

ถ้านักภาวนามีความสามารถพอในอัปปนาสมาธิ

เมื่อเกิดทุกข์บางอย่างขึ้น ก็ควรใช้อัปปนาสมาธิจัดการทุกข์นั้นเสีย

มิฉะนั้น ทุกข์ทีเกิดขึ้น บางอย่าง จะทำให้ร่างกายเจ็บป่วย

ถีงขั้นเสียชีวิตได้ ถ้าทิ้งทุกข์นั้น ให้ปรากฏขึ้นเป็นเวลานานเกินไป

.

1...กระแสจิต กระแสวิญญาณ

.

เมื่อคนสนใจวัตถุทางโลกต่างๆ  ก็จะจ้องมองไปยังสิ่งนั้น

ในคนทั่วไป ทีไม่ใช่พระอรหันต์ จะมี กระแสจิตและกระแสวิญญาณ

ไหลออกผ่านทางอายตนะทาง ตา แล้วมายังวัตถุนั้น

เมื่อมีกระแสไหลออก ผลก็คือ อาการความไม่มีสติ ก็เกิดขึ้นทันที

กิเลส เข้าครอบครองได้ง่าย

.

สำหรับ พระอรหันต์นั้น กระแสทีออกไป จะมีแต่กระแสจิตทีส่งไปรับรู้เรื่องราวทางโลก

แต่ไม่มีกระแสวิญญาณ เหมือนเช่นคนทั่วไป 

.

2..อาการปรุงแต่งทีเกิดขึ้นแถวหน้าผาก

การปรุงแต่งทีเกิดขึ้นแผวหน้าผากนี้ มีหลายอย่างด้วยกันดังนี้

2.1  ความคิด

2.2  อาการปรุงแต่งทางจิตด้านไม่ดีต่าง ๆ 

2.3  อาการปรุงแต่งด้านดีต่างๆ 

ในคนทั่วไป เมื่อเกิดข้อ 2 ขึ้น ตัวจิต จะถูกดูดมาอยู่ทีนี่ด้วย

จึงทำให้คนทั่วไป เกิดความเข้าใจผิดว่า ความคิดนั้น

การปรุงแต่งต่างๆ  นั้นเป็นเรา เป็นของเรา

.

สำหรับการปรุงแต่งข้อ 2.2 ต่างจากข้อ 2.3 คือ

การปรุงแต่งด้านลบ จะเป็นพลังงานทีมัว ไม่สดใส

แต่ถ้าเป็นการปรุงแต่งด้านดี จะเป็นพลังงานทีสดใสกระจ่าง

.

3.. จิตผู้รู้ ทีถอยลึกเข้ามา เมื่อนักภาวนามีการฝีกมรรค 8 จนได้ผลดี

จิตผู้รู้ นี้จะถอยลึกเข้ามา ห่างจาก ข้อ 2 เล็กน้อย ไม่มากเลย

การถอยห่างออกมานี้ ทำให้ จิตผู้รู้ เห็น การปรุงแต่งในข้อ 2 นั่นเกิดขึ้น

ตั้งอยู่ ดับไป เป็นไตรลักษณ์ ได้ นักภาวนาจะรู้จักความไม่เที่ยงของจิตปรุงแต่งได้

และเข้าใจได้ว่า จิตปรุงแต่งนั้น มันไม่ใช่เรา ไม่ใช่ของเรา

.

4.. จิตปรุงแต่งทางกาย ไปกระจุกทีคอหอย

นี่เป็นผลทำให้การหายใจติดขัด หายใจลำบาก

ถ้าทิ้งไว้นาน ก็อาจถีงตายได้

.

5..จิตปรุงแต่งทางกาย ไปกระจุกทีลิ้นปี่

นี่ทำให้หายใจติดขัดเช่นกัน ทิ้งไว้ถีงตายได้

ปกติ จะเกิดข้อ 5 นี้ก่อน แล้วต่อไป 

บางครั้ง ก็อาจย้ายจุดไปข้อ 4 ได้

.

6..จิตปรุงแต่งทางกาย ไปเกิดทีท้อง

เมื่อเกิดทีนี่ ร่างกายจะหลั่งกรดออกมาในกระุเพาะอาหาร

ถ้าทิ้งไว้นาน หรือ เป็นบ่อยๆ จะทำให้เป็นโรคกระเพาะอาหารได้

.

...................................................

นักภาวนาทีฉลาดในการภาวนา เมื่อรู้กลไกของจิตทีทำให้เกิดทุกข์แล้ว

ย่อมหาทางฝีกฝนแก้ไขทุกข์นั้น ให้สลายไป โดยเร็ว

การปล่อยให้ทุกข์เกิด แล้วค้างไว้ มีแต่ทำให้ร่างกายเจ็บป่วยได้ทั้งสิ้น