วันนี้มีเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมของคนบางคนที่มักจะทำตัวเป็นผู้รู้ ใครพูดอะไรก็ทำเป็นรู้ไปซะทุกเรื่อง ไม่มีเรื่องใดที่ไม่รู้ แต่เอาเข้าจริงๆ กลับไม่รู้เรื่องอะไรเลย เพราะถูกถามเข้าจริงๆ และให้แสดงความคิดเห็นในเรื่องที่คุยกัน ก็ตอบอะไรแทบจะไม่ได้เลย ซึ่งสุดท้ายคนอื่นก็เริ่มรู้ว่า คนนี้ไม่ได้รู้จริงเลย กลายเป็นว่าเสียเครดิตมากกว่า บอกว่าตนเองไม่รู้ไปซะตั้งแต่แรกอีก

บางครั้งคนเราก็แปลกนะครับ ยึดถือตัวตน และมีทิฐิมากมาย เพื่อที่จะทำให้คนอื่นยอมรับในตัวของเรา โดยลืมไปว่าวิธีที่ใช้นั้นมันยิ่งทำให้เราไม่ได้รับการยอมรับมากขึ้นไปอีก เพราะเมื่อไหร่ที่คนอื่นรู้ว่าเราโกหก ปิดบัง และทำเป็นรู้ เขาก็จะติดลบกับเรามากขึ้นไปอีก ความน่าเชื่อถือที่เราสร้างด้วยวิธีที่ผิดนี้ จะยิ่งทำให้เราเสียชื่อมากขึ้นไปอีก และจะยิ่งทำให้คนอื่นไม่ยอมรับเราไปอีกนานครับ

ผมได้เคยอ่านนิทานเรื่องหนึ่ง คล้ายๆ กับเรื่องที่ผมกำลังเขียนข้างต้น เลยเอามาให้อ่านกันครับ

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว มีเศรษฐีคนหนึ่ง ซึ่งเป็นคนที่ไม่รู้หนังสือ แต่มักจะชอบแกล้งทำเป็นรู้ เวลาที่คนอื่นเขาอ่านหนังสือกัน ก็จะทำเป็นว่าอ่านรู้เรื่อง และพยายามเออออห่อหมกไปกับคนอื่น จนมีเพื่อนบ้านบางคนเริ่มจับได้ระแคะระคายว่า จริงเศรษฐีคนนี้ต้องไม่รู้หนังสือแน่เลย ก็เลยออกอุบายเขียนจดหมายไปให้เศรษฐีเพื่อขอยืมควายไปไถนา โดยชวนเพื่อนบ้านคนอื่นๆ ไปด้วย พอไปถึงบ้านเศรษฐีก็ยื่นจดหมายให้กับเศรษฐี เศรษฐีก็เปิดจดหมายออกอ่าน และทำปากขมุบขมิบ และพยักหน้าไปด้วย พอทำทีว่าอ่านจบแล้ว ก็เงยหน้าขึ้น และพูดกับเพื่อนบ้านว่า “ได้เลย งั้นรอเดี๋ยว ข้าจะไปกับเจ้าเอง” คนอื่นที่ได้ยินเศรษฐีพูดแบบนี้ต่างก็อมยิ้ม และรู้สึกสมเพชทันที

คนแบบนี้มีเยอะครับ พฤติกรรมส่วนใหญ่ก็คือจะทำเป็นรู้ จะพยักเพยิดโมเมไปเรื่อยๆ เพื่อทำตัวว่ารู้ และจะไม่ยอมให้คนอื่นรู้ว่าตนเองนั้นยังไม่รู้ แต่หารู้ไม่ว่า สักวันหนึ่งสิ่งที่เข้าไม่รู้ก็จะเริ่มเปิดเผยออกมาให้เห็นโดยที่เขาไม่รู้ตัว และเมื่อถึงตอนนั้น ความน่าเชื่อถือทั้งหมดที่อุตสาห์สร้างมาก็จะมลายหายไปทั้งหมดครับ

ดังนั้นถ้าเราไม่รู้ในสิ่งใดก็ควรจะบอกไปตรงๆ ว่าเราไม่รู้ ผมว่าแบบนี้น่าจะฉลาดกว่า ดีกว่าที่จะทำสิ่งนั้นไปด้วยความไม่รู้ หรือกลัวว่าคนอื่นจะหาว่าเราโง่ และทำไปในแบบผิดๆ แต่ถ้าเรารู้ว่าเราไม่รู้ สิ่งที่เราจะทำต่อก็คือพยายามขวนขวาย เพื่อให้ตนเองรู้มากขึ้น และรู้จริง

ความไม่รู้นี่แหละ ที่จะทำให้เรารู้มากขึ้น ผิดกับการที่เราทำเป็นรู้ เพราะเราจะไม่พยายามหาความรู้เพิ่มนั่นเองครับ