วันนี้ขอเปลี่ยนบรรยากาศจากเรื่องวิชาการหนักๆ มาเป็นเรื่องราวเบาๆ เพื่อสร้างพลังใจในการทำงานบ้างดีกว่า จริงๆ เรื่องราวที่จะเขียนในวันนี้เกิดจากการที่ผมนั่งดูการแข่งขันเทนนิส ซึ่งในการแข่งขันนั้นก็จะมีการจัดลำดับมือวางอันดับต่างๆ ออกมา ซึ่งมือวางอันดับเหล่านี้ต้องสะสมคะแนนโดยแข่งขันในรายการต่างๆ ให้ได้รับชัยชนะมากที่สุด เพื่อไต่ลำดับมือวางขึ้นไปเป็นมือหนึ่งของโลก

พอมีเวลาได้นั่งสังเกตเหล่าบรรดานักเทนนิสเก่งๆ ที่ได้มือวางอันดับ 1-3 แล้ว ก็อดสงสัยไม่ได้ว่า คนเหล่านี้เขาทำอย่างไรเพื่อให้ตนเองไปสู่ความสำเร็จจนได้เป็นมือหนึ่งของโลกได้ ก็เลยนั่งค้นหาข้อมูลของวิธีการไปสู่มือหนึ่งของโลกของเหล่าบรรดานักเทนนิสชื่อดัง ไม่ว่าจะเป็น โรเจอร์ เฟดเดอเรอ ซึ่งเคยครองมือหนึ่งของโลกมาเป็นเวลานาน จนกระทั่งในปัจจุบันมือหนึ่งของโลกคือ ราฟาเอล นาดาล เขามีเคล็ดลับอะไรที่ทำให้ตนเองประสบความสำเร็จได้ขนาดนี้ คำตอบที่ผมคนเจอก็คือ “การฝึกซ้อม” ครับ

นักกีฬาอาชีพในระดับโลกเหล่านี้จะต้องจัดตารางเวลาในการฝึกซ้อมอย่างเคร่งครัด และเวลาซ้อม ก็ซ้อมแบบจริงจังมาก ไม่ใช่แค่ตีๆ ไปวันๆ ให้หมดเวลา เขาจะวางแผนการซ้อมในแต่ละวัน และซ้อมตามแผนที่กำหนดไว้อย่างมีวินัยในตนเอง เวลาซ้อมก็จะตีซ้ำๆ ในลูกที่ต้องการฝึก จนคล่องมือ และสามารถกำหนดน้ำหนักในการตีได้อย่างแม่นยำ ทั้งนี้ก็เพื่อที่ว่า เมื่อถึงเวลาแข่งขันจริงๆ จะได้ตีได้อย่างเป็นธรรมชาติ และสามารถแก้ไขปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นได้อย่างคล่องตัว เพราะมีการฝึกซ้อมมาอย่างดีแล้ว

พอถึงเวลาแข่งก็จะมีการวิเคราะห์ผลการแข่งขันอยู่ตลอดเวลา ไม่ว่าการแข่งขันในครั้งนั้นจะชนะหรือแพ้ก็ตาม จะนำเอาสิ่งที่จะต้องปรับปรุงมาวางแผนการซ้อมต่อไปเรื่อยๆ ไม่มีวันหยุด เพื่ออุดจุดอ่อนที่คู่แข่งมองเห็น และเสริมจุดแข็งที่ตนเองมีเพื่อสร้างข้อได้เปรียบในการแข่งขันให้ได้มากขึ้น

จากที่ดูเทนนิสมาหลายปีมาก จะเห็นชัดเจนว่า นักกีฬามือหนึ่งของโลกแต่ละคนจะมีความเก่งกาจสามารถมากขึ้นกว่ามือหนึ่งของโลกเมื่อสิบกว่าปีที่ผ่านมา แต่ละคนจะสร้างสไตล์การเล่นของตนเอง และสร้างเทคนิคต่างๆ ในการเล่นแบบแพรวพราวมากขึ้นเรื่อยๆ

เห็นแบบนี้แล้วก็อดย้อนกลับมาดูตัวเองไม่ได้ว่า เราๆ ท่านๆ ที่ทำงานกันอยู่นั้น เรามีการฝึกฝนทักษะในการทำงานของตนเองมากแค่ไหน เราพัฒนาตนเองเพื่อที่จะสร้างความเป็นมืออาชีพให้กับอาชีพที่ตนเองกำลังทำอยู่สักเท่าไรในแต่ละวัน เรามีการพิจารณาถึงจุดอ่อนของตนเองที่ควรปรับปรุงให้ดีขึ้นหรือไม่ หรือเรามัวแต่เข้าข้างตัวเองว่าเราเก่งอยู่แล้ว โดยที่ไม่จำเป็นต้องพัฒนาตนเองอีกแล้ว ในทางตรงกันข้าม จุดแข็งของเราที่มีอยู่นั้น เราหลงลำพองจนลืมลับคมของจุดแข็งของเราหรือไม่ จนตอนนี้จุดแข็งของเรามันเริ่มทื่อแล้วโดยที่เราไม่รู้ตัวหรือเปล่า สิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่คนเราทุกคนจะต้องนั่งพิจารณาให้ชัดเจน และต้องไม่เข้าข้างตัวเอง และจากนั้นก็วางแผนเพื่อฝึกฝนทักษะในการทำงานในอาชีพของเราอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้เราขึ้นสู่อันดับหนึ่งให้ได้ (ถ้าเราต้องการที่จะเก่งขึ้น หรือต้องการเป็นมือหนึ่งในเรื่องนั้นๆ ในองค์กร)

ในหนังสือ 7 Habits ของ Stephen Covey ยังได้เขียนถึงนิสัยที่ 7 ก็คือ Sharpen the Saw ก็คือการลับคมเลื่อยอยู่เสมอ เลื่อยที่คมมากๆ เมื่อใช้ไปนานๆ ก็ทื่อได้ และถ้าต้องการที่จะเลื่อยไม้ได้อย่างเดิม ก็ต้องหมั่นลับใบเลื่อยอยู่เสมอ คนเราเองก็เช่นกัน คนที่จะมีประสิทธิผลสูงนั้น จะต้องมีนิสัยที่จะต้องหมั่นพัฒนาตนเอง และเพิ่มพูนทักษะในการทำงานอยู่เสมอไม่มีวันหยุด เพราะหยุดเมื่อไหร่ก็เหมือนกับตนเองกำลังเดินถอยหลังนั่นเอง หรือถ้าเราใช้ความรู้ความสามารถของเราไปเรื่อยๆ โดยไม่มีการพัฒนาอะไรเลย เราก็จะเริ่มทื่อและวนเวียนอยู่กับของเดิมๆ ไม่มีอะไรใหม่ๆ ในผลงานของตนเองเลย

นายเก่าผมคนหนึ่ง เคยได้บอกกับผมว่า “ก่อนนอนทุกคืนให้ลองนั่งพิจารณาตนเองดูว่า วันที่ผ่านมานี้เราได้เรียนรู้อะไรใหม่ๆ บ้างหรือไม่ เราได้ฝึกฝนตนเองในเรื่องใดบ้างหรือไม่ ถ้าเราตอบคำถามนี้ว่า “ไม่” เป็นเวลา 3 วันติดกัน แสดงว่าชีวิตของเราไม่มีการพัฒนาสิ่งใหม่ๆ เข้าสู่ตนเองเลย ดังนั้นให้วางแผนในวันรุ่งขึ้นว่า เราจะพัฒนาตนเองในเรื่องอะไรในวันพรุ่งนี้ จากนั้นก็ทำตามแผน เอาแค่วันละเรื่องก็พอ ไม่ต้องวางแผนเยอะไป เพราะยิ่งเยอะก็ยิ่งทำให้เรามีข้ออ้างว่าไม่มีเวลาทำ”

ดังนั้นคืนนี้ลองพิจารณาตัวเองดูนะครับว่า แต่ละวันเราได้เรียนรู้อะไรใหม่ที่เป็นการลับคมเลื่อยของเราบ้าง