เมื่อไรที่พูดถึงเรื่องการประเมินผลงาน
เมื่อนั้นฝ่ายบุคคลก็มักจะหนักใจเสมอ
ว่าจะมีวิธีการใดบ้างที่ทำให้การประเมินผลงานของบริษัทออกมาได้ตามผลงานของ
พนักงานจริงๆ
ซึ่งจากที่ผมได้เห็นผู้จัดการและหัวหน้างานทำการประเมินผลงานลูกน้องของตน
เองแล้ว ก็พบว่า
หัวหน้าส่วนใหญ่ไม่กล้าที่จะประเมินผลงานลูกน้องแบบตรงไปตรงมา
หรือถ้าพูดอีกนัยหนึ่งก็คือ
หัวหน้ามักจะประเมินผลงานลูกน้องตัวเองสูงกว่ามาตรฐานเสมอ
ทำไมถึงเป็นเช่นนั้น

จาก
ที่ผมเคยประสบเหตุมาโดยตรงในเรื่องของการวางระบบการประเมินผลงานให้กับ
บริษัทต่างๆ สิ่งแรกที่เห็นก็คือ เวลาที่ไม่มีกฎเกณฑ์อะไรมากำหนดผลงาน
ไม่มีตัวชี้วัดผลงานใดๆ หัวหน้าก็จะประเมินผลงานพนักงานในลักษณะที่ว่า “ถ้าผลงานพนักงานได้ตามเป้าหมาย หรือมาตรฐาน นั่นแสดงว่าผลงานของพนักงานอยู่ในระดับ A” เมื่อคิดเช่นนั้น ผลงานของทั้งฝ่ายก็ออกมา A เกือบหมดทุกคน เพราะทุกคนทำงานได้ตามมาตรฐาน

คำ
ถามก็คือ แล้วถ้าพนักงานคนใด ทำงานได้ดีกว่า
หรือสูงกว่าเป้าหมายที่กำหนดไว้ล่ะครับ เราจะให้คะแนนผลงานเขาเท่าไร
เพราะระบบของบริษัทไม่มี A+ แน่นอนครับ

ก็เลยต้องมานั่งปรับแนวคิดใน
การประเมินผลงานกันใหม่
โดยให้ผู้จัดการแต่ละคนกับลูกน้องของตนเองทำการกำหนดตัวชี้วัดของตำแหน่งงาน
ขึ้นมา เพื่อที่จะใช้ในการพิจารณาผลงานอย่างตรงไปตรงมา ชัดเจน วัดได้
และเมื่อไหร่ที่พนักงานทำงานได้ตามเป้าหมายที่กำหนดไว้ ผลงานก็จะเป็น C
ซึ่งแปลว่า ดีแล้ว เพราะทำงานได้ตามเป้า
การเปลี่ยนแนวความคิดนี้ก็ต้องใช้เวลา
และใช้ทักษะในการนำเสนอเพื่อให้พนักงานเข้าใจ บางแห่งเปลี่ยนตัวหนังสือจาก C
เป็นคำว่า Good ไปเลยก็มีนะครับ
และเมื่อไหร่ที่พนักงานทำงานได้ดีว่าเป้าหมายหรือมาตรฐานที่เรากำหนดไว้แล้ว
พนักงานคนนั้นก็จะได้คะแนนผลงานที่มากว่า C ไล่ขึ้นไป

พอทำความเข้า
ใจเรียบร้อยแล้ว พอถึงเวลาประเมินผลงานกันจริงๆ กลับกลายเป็นว่า
พนักงานส่วนใหญ่ออกมาได้ B ส่วนC ก็มีแต่ก็ไม่มาก และนอกนั้นก็คือ A แต่ D
กับ E ไม่มีเลย!!

คำถามที่ถามตามมาก็คือ
พนักงานทุกคนในองค์กรทำงานได้ดีกว่าเป้าหมายจริงๆ หรือ
แต่ทำไมบริษัทกลับไม่เคยได้เป้าหมายเลย พอไปขุดหาสาเหตุก็กลายเป็นว่า
ผู้จัดการมองว่า ผิดพลาดเล็กๆ น้อยๆ ก็ไม่น่าจะมีปัญหาอะไร
บางรายหนักกว่านั้น ตั้งเป้าให้พนักงานแบบง่ายๆ จะได้บรรลุได้ไม่ยากนัก
แล้วก็ประเมินผลงานให้พนักงานได้ B หรือ A ก็มี
สุดท้ายระบบประเมินผลงานที่อุตสาห์ทำขึ้นโดยหวังว่าผลน่าจะออกมาดี
ก็ล้มเหลวอีกเช่นเคย เพราะไม่สามารถที่จะประเมินผลงานพนักงานที่แท้จริงได้

สุด
ท้าย และท้ายสุด ก็คือ ถ้าจะให้ระบบประเมินผลงานออกมาได้ตามเนื้อผ้าจริงๆ
จะต้องพัฒนาที่คนประเมิน ให้ให้มี Leadership ในเรื่องของ Integrity
ให้มากขึ้น และให้มีความเป็นมืออาชีพในเรื่องของการเป็นผู้จัดการที่แท้จริง
ไม่ใช่ spoil พนักงานอย่างเดียว คนของเราเราว่าดี แต่รอบๆ
ข้างกลับยี้กันเป็นแถวๆ ก็มีนะครับ
บางหน่วยหัวหน้ายังมาบ่นให้หน่วยงานข้างเคียงฟังเลยว่าลูกน้องคนนี้ผลงานแย่
แต่สุดท้ายพอประเมินกลับไม่กล้าให้แบบตรงไปตรงมา แต่ให้ B ซะงั้นก็มี

คำ
ที่ผมมักจะได้ยินจากผู้ประเมินก็คือ “ไม่เป็นไร
ผิดพลาดแค่นี้ไม่น่าจะหนักหนาอะไร” ถ้าทุกคนคิดแบบนี้หมด
แล้วให้ผลงานพนักงานในเกณฑ์ที่ดี หรือดีมาก
แบบนี้ระบบประเมินผลงานจะมีประโยชน์อะไรจริงมั้ยครับ
ยิ่งทำให้คนเก่งรู้สึกหมดแรง และไม่อยากสร้างผลงานเข้าไปอีก
อีกเหตุผลหนึ่งก็คือ หัวหน้าขี้เกียจไปถกเถียงกับพนักงานคนนั้น
ก็เลยให้แบบดีๆ ไป เพื่อจะได้ไม่ต้องไปนั่งคุยเรื่องผลงานแบบแย่ๆ
หรือบางคนก็กลัวพนักงานจะรู้สึกไม่ดีกับผลการประเมินก็เลยไม่กล้าให้แบบตรง
ไปตรงมา ผมคิดว่าหัวหน้างานคิดไปเองหรือเปล่า
เพราะพนักงานบางคนกลับรับได้ถ้าหัวหน้าสามารถบอกเขาได้ว่าทำไมเขาถึงทำงาน
ได้ไม่ดี และพนักงานเองก็อยากจะพัฒนาตนเองให้ดีขึ้นด้วยซ้ำไป
แต่หัวหน้าเองนั่นแหละที่ประเมินออกมาทุกปีก็บอกว่าดีทุกปี
ไม่ต้องพัฒนาอะไร พนักงานก็เลยคิดว่าตัวเองทำดีอยู่แล้วทั้งๆ
ที่ยังสามารถพัฒนาได้อีกมากมาย

สิ่งแรกในการเปลี่ยนมุมมองของผู้
ประเมินก็คือ จะต้องประเมินไปเพื่อการพัฒนาพนักงาน ประเมินเพื่อพิจารณาว่า
พนักงานแต่ละคนมีจุดดี จุดด้อยอะไร ไม่ใช่เพื่อจับผิด แต่เพื่อจับถูก
ว่าจะต้องพัฒนาอะไรให้ผลงานดีขึ้นไปอีก
มิฉะนั้นหัวหน้างานหรือผู้จัดการก็จะมีลูกน้องที่ไม่เคยมีฝีมือที่ดีขึ้นเลย
แล้วก็มานั่งบ่นว่า ลูกน้องทำงานไม่ได้ รับผิดชอบงานที่ยากขึ้นไม่ได้
ก็เพราะเราประเมินเขาไว้เวอร์ไปหน่อย
ก็เลยไม่ได้คิดว่าจะต้องพัฒนาเรื่องอะไร ผลก็คือแต่ละปี
ผลงานพนักงานก็ไม่ได้กระเตื้องขึ้นเลย บางคนผิดอะไรก็ผิดอยู่อย่างนั้น
นายก็แก้ไขให้อยู่อย่างนั้น พร้อมเสียงบ่นตลอดทุกปี

ดังนั้นก่อนที่จะ
ทำให้ระบบประเมินผลงานเป็นระบบที่ชัดเจน
จะต้องพัฒนาคนใช้ระบบทุกคนให้มีมุมมองเรื่องการประเมินผลงานที่ถูกต้อง
และให้มีภาวะผู้นำ และมีความเป็นมืออาชีพในการเป็นผู้จัดการจริงๆ
แล้วระบบประเมินผลงานของบริษัทจะค่อยๆ ดีขึ้นเรื่อยๆ ครับ

Create Date : 09 ธันวาคม 2554
Last Update : 9 ธันวาคม 2554 7:18:29 น.		0 comments
Counter : 1039 Pageviews.
Share Tweet