มีบริษัทใดบ้างที่ใช้แบบทดสอบต่างๆ ในการคัดเลือกพนักงานเข้ามาทำงานบ้างครับ สิ่งที่น่าสนใจก็คือ แบบทดสอบเหล่านั้นมีความน่าเชื่อถือสักเพียงใด และเวลาที่เราตัดสินใจในการรับพนักงานนั้น เราเชื่อผลจากแบบทดสอบสักแค่ไหน
มีบริษัทจำนวนมากที่ HR ไปหาซื้อแบบทดสอบราคาแพงมาจากต่างประเทศ ซึ่งคุยว่า เป็นแบบทดสอบที่สามารถบอกได้ทุกอย่างว่าพนักงานเป็นอย่างไร เหมาะสมกับบริษัทเราหรือไม่ และหลังจากนั้น HR ก็เชื่อแบบทดสอบนี้อย่างหมดใจ ไม่สนใจว่าผลการสัมภาษณ์ และความเห็นของบุคคลอื่นที่สัมภาษณ์จะเป็นอย่างไร แต่ถ้าผลการทดสอบออกมาอยู่ในเกณฑ์ดี ก็จะถือว่าผ่าน แม้ว่าจะมีผู้สัมภาษณ์อีก 1-2 คนบอกว่าไม่ผ่านก็ตาม
คำถามก็คือ ในฐานะที่ท่านทำงานในสายงานบริหารงานบุคคล ท่านเองเชื่อแบบทดสอบเหล่านี้มากแค่ไหน
โดยทั่วไปแบบทดสอบในการสรรหาและคัดเลือกมักจะแบ่งเป็น
- แบบทดสอบเชาว์ปัญญา
- แบบทดสอบความถนัด
- แบบทดสอบทัศนคติ
- แบบทดสอบบุคลิกภาพ
- แบบทดสอบภาวะผู้นำ
- แบบทดสอบความรู้เฉพาะทางในด้านต่างๆ เช่น ภาษาอังกฤษ
- ฯลฯ
แบบทดสอบเหล่านี้มักจะถูกออกแบบโดยนักจิตวิทยา ซึ่งมีความเชี่ยวชาญในเรื่องนั้นๆ แต่ในการออกแบบนั้น นักวิชาการจะมีเงื่อนไขการใช้งานของแบบทดสอบเสมอ เช่น ความน่าเชื่อถือเป็นเท่าไร ความแม่นยำเป็นอย่างไร และเงื่อนไขอื่นๆ ที่จะทำให้ผลงานทดสอบแม่นยำยิ่งขึ้นไปอีก โดยที่ผู้ใช้ก็ต้องคำนึงถึงสิ่งเหล่านี้ด้วย
จากประสบการณ์ของผมเองในฐานะที่เป็น HR คนหนึ่ง ก็เคยใช้แบบทดสอบต่างๆ มาก็เยอะ ผมบอกได้คำเดียวว่า ผมไม่เชื่อผลการทดสอบที่ได้ออกมา ผมใช้มันเป็นเพียงแค่ข้อมูลอ้างอิง เพื่อประกอบการตัดสินใจเท่านั้น
สิ่งที่ผมจะใช้ในการตัดสินใจเยอะหน่อยก็คือ จากการสัมภาษณ์ ซึ่งใช้เวลาอย่างน้อย 1 ชั่วโมงต่อคน ทำให้เราได้เรียนรู้ถึงความคิด ทัศนคติ และความเชื่อต่างๆ ของผู้สมัครได้ชัดเจนยิ่งขึ้น แต่อย่างไรก็ดี คนสัมภาษณ์เองก็ต้องมีการเตรียมการล่วงหน้าเกี่ยวกับวัตถุประสงค์ คำถามที่จะใช้ โครงสร้างในการสัมภาษณ์ ทั้งนี้ก็เพื่อให้เราได้ข้อมูลจากผู้สมัครที่ตรง และไม่บิดเบือน
นั่นเป็นสิ่งที่ผมเชื่อ แต่แม้ว่าเราจะเชื่อการสัมภาษณ์ แต่การสัมภาษณ์เองก็ไม่ใช่คำตอบที่ดีที่สุดเช่นกันครับ ดังนั้นเวลาเราคัดเลือกพนักงาน เราคงต้องอาศัยเครื่องมือทุกอย่างเพื่อทำให้เราได้เห็นตัวตนของผู้สมัครที่ชัดเจนที่สุด เพื่อให้ได้คนที่เหมาะสมกับองค์กรของเรามากที่สุด
ผมเคยพบกับผู้สมัครคนหนึ่ง ทำคะแนนแบบทดสอบทุกตัวได้สูงมาก อีกทั้งยังทำให้ผู้สัมภาษณ์ประทับใจแบบสุดๆ จนเราตอบรับเข้าทำงาน แต่กลับกลายเป็นว่าเขาไม่ผ่านทดลองงาน เพราะผลงานจริงที่ออกมาไม่เข้าตา ยิ่งไปกว่านั้นไเขาไม่สามารถทำงานเข้ากับคนอื่นในทีมงานได้เลย
ดังนั้นเมื่อเราได้คนที่คิดว่าเหมาะสมมาแล้วจากการคัดเลือก สิ่งถัดไปที่จะต้องทำโดยขาดไม่ได้เลย ก็คือ ใช้เวลาทดลองงานให้เป็นประโยชน์มากที่สุดในการที่จะคัดเลือกตัวจริงให้เจอครับ