กรรมเก่า คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ.เป็นเจ้าบทบาทเดิม จากนั้น การศึกษาอาศัยปรโตโฆสะ ซึ่งมีคติว่า "คนเป็นไปตามสภาพแวดล้อมที่ปรุงปั้น" และโยนิโสมนสิการ ซึ่งมีคติย้อนกลับว่า "ถ้าเป็นคนรู้จักคิด แม้แต่ฟังคนบ้าคนเมาพูด ก็อาจสำเร็จเป็นพระอรหันต์"
space
space
space
<<
มิถุนายน 2565
 1234
567891011
12131415161718
19202122232425
2627282930 
space
space
9 มิถุนายน 2565
space
space
space

อปจายนมัย



   ทีนี้ ข้อที่ ๔ ต่อไปว่า อปจายนมัย บุญสำเร็จด้วยการประพฤติถ่อมตนต่อผู้ใหญ่ เป็นบุญ ประพฤติถ่อมตนนี้เป็นบุญ  อ่อนน้อมถ่อมตน
บุคคลใด  มีความอ่อนน้อมถ่อมตนต่อผู้ใหญ่  ย่อมอยู่เป็นสุขในปัจจุบัน ตายไปแล้วก็เป็นสุข มันสุขจนกระทั่งหมดลมหายใจ  ความอ่อนน้อมถ่อมตนมันตรงกันข้ามกับความแข็งกระด้าง ความดื้อถือดีคนหัวดื้อคนมีมานะคนแข่งดีไม่อ่อนน้อมใคร  พวกนั้นอ่อนน้อมไม่เป็น  แข็งตลอดเวลา ไม่ยอมก้มหัวให้ใคร   เรามันก็หนึ่ง  ไอ้แบบนั้นไม่ได้  อ่อนน้อมถ่อมตนนี่มันดี
อปจายนมัย   บุญสำเร็จด้วยการประพฤติถ่อมตนต่อบุคคลที่ควรอ่อนน้อมไปบ้าง คนเจริญกว่าเราโดยวัย แก่กว่า โดยอายุ โดยชาติ พระราชา นี่เรียกว่าชาติวุฒิ ผู้ที่มีคุณงามความดี คุณวุฒิสูง มีอาวุโสกว่าเรา เราก็ต้องอ่อนน้อม ความอ่อนน้อมทำให้เป็นเสน่ห์น่ารัก น่าพอใจ ความแข็งกระด้างไม่เป็นที่พอใจของใคร

  เราเข้าไปหาใครนี่ เราแสดงความอ่อนน้อมไม่เป็นพิษเป็นภัย แต่ว่าเป็นคุณแก่ตัวเราเอง สุนทรภู่จึงเขียนไว้ว่า   "เป็นผู้น้อยคอยก้มประนมกร เหนื่อยไปก่อนค่อยสบายเมื่อปลายมือ"

   เราเป็นผู้น้อยต้องอ่อนน้อมไว้  อ่อนนี่มันเข้าคนได้  แข็งนี่เข้าไม่ได้ ของอ่อนนี่เข้าใครได้ทั้งนั้น ของแข็งมันเข้ากับใครไม่ได้  อย่าไปมีทิฏฐิมานะว่าเรามันก็หนึ่งเหมือนกัน ว่าเรามีความรู้ เรามันไม่ก้มหัวให้ใคร มีเรื่องทั้งนั้นไอ้พวกไม่ก้มหัวให้ใคร ไปอยู่ที่ไหนมันลำบาก ไม่ได้เรื่อง เพียงแต่ว่าเราจะไปของานเขา เราไม่มีความอ่อนน้อมเขาไม่รัก เขาเห็นเขาก็เกลียด เดินทื่อๆ ยกมือไหว้แล้วไม่อ่อนน้อม อ่อนน้อมมันต้องพร้อมกาย วาจา ใจ เช่นเราไหว้คน คนบางคนยกมือไหว้ ไหว้แข็งๆ หัวไม่ก้มยกแต่มือ  ยกทำท่าจะเฉียงหัวไป มันไม่ได้เรื่อง  การไหว้อ่อนนั้นมันต้องยกมือไหว้แล้วก้มหัว ตัวมันต้องก้มลงไปด้วย อ่อนไปด้วย
คนญี่ปุ่นนี่แข็งแรงแต่อ่อน มันอ่อนน้อมถ่อมตน คำนับอีก คำนับ ต่างคนต่างคำนับกัน พอเจอคนโน้นคำนับกันอีก  คำนับกันอยู่ตั้ง ๕-๖ ครั้ง  กว่าจะหยุดกันได้  เขาหัดมาอย่างนั้น อ่อนน้อมต่อพ่อแม่  ต่อครูบาอาจารย์  ต่อเจ้านาย  ต่อผู้มีอาวุโสในหน้าที่การงาน เหมือนกับพระที่เขาทำวัตรกันนั่นอ่อนมาก อาจารย์เคาะ เก๊ง เก๊ง ออกมามองมาถึงหมอบเลย คอยฟังคำสั่ง อาจารย์จะสั่งอย่างไรก็หมอบอยู่อย่างนั้น  พออาจารย์สั่งเสร็จแล้วต้องเอาหัวโขกกับพื้น ๓ ที แล้วลุกขึ้นไปปฏิบัติหน้าที่ต่อไป ไอ้ตอนทำงาน ทำงานเข้มแข็ง แข็งเรื่องงาน แต่ว่าต่อหน้าคนแล้วอ่อน มันมีระเบียบ


  ความอ่อนน้อมมันสร้างระเบียบ ความแข็งกระด้างนี้มันไม่สร้างระเบียบ เพราะอะไร คนแข็งนี้ไม่ยอมเชื่อฟังใครทั้งนั้น ไม่อ่อนน้อมยอมให้ใคร มันก็แข็งเลย ไม่มีระเบียบ คนที่มีระเบียบนั่น คือคนที่อ่อนน้อมอ่อนโยน คนอ่อนโยนนี้มีระเบียบ ไปไหนก็ถือระเบียบแบบแผนไว้ มันก็เรียบร้อย เราจึงต้องฝึกหัดเรื่องนี้ เราต้องฝึกหัดไว้หน่อย บางทีใจมันกระด้างๆแข็งๆ ไม่ค่อยอ่อน เราก็หัดเป็นคนอ่อนๆ เสียบ้าง รู้จักก้ม รู้จักกราบ รู้จักไหว้ พูดจาอ่อนน้อม ใช้คำพูด ให้เหมาะให้ควร

   ความอ่อนน้อมนี่ชนะความแข็งได้   แข็งต่อแข็งมันชนะกันไม่ได้  แหลกทั้งคู่  แต่อ่อนชนะ คำโบราณเขาพูดว่า ให้ทำตนเหมือนไม้จันทร์  ไม้จันทร์ยิ่งทุบยิ่งหอม  เอาค้อนทุบลงไปมันก็มีกลิ่นออกมา หอม คนเราไปไหนให้เหมือนไม้จันทร์ อ่อนให้ดูรวงข้าวในนา รวงข้าวรวงไหนที่ก้มมากมีเม็ดมาก ไอ้ที่ก้มมากมีเม็ดมากนี้ ก้มโค้ง ถ้าชี้นี่ไม่ได้ความ ลีบๆ แล้วก็มีพยาธิ ให้ม้ากินวัวกินก็ไม่กิน ขม แต่รวงข้าวที่โค้งนี้มันมีเม็ดมาก ชาวนาเอาไปเก็บไว้ในยุ้งในฉาง มนุษย์เรานี้ก็เหมือนกัน อ่อนนี้ชนะคนแข็งได้

  อ่านสามก๊กตอนเล่าปี่ไปหาขงเบ้ง เล่าปี่ไปเจอใครท่าทางภูมิฐาน  ก็ยกมือไหว้ทั้งนั้น  คำนับเรื่อยไป   ไม่ว่าคนผิดก็ไหว้   ผลที่สุดก็ไปที่ขงเบ้ง  ขงเบ้งนอนเฉย ลองใจไม่ใช่เรื่องอะไร บอกว่ากำลังหลับให้คนใช้มาบอก ไปถึงสำนักแล้วเขาบอกว่าหลับแล้วคอย ไม่เข้าไปกวนให้สะเทือนใจ มาใหม่  มาอีก  มาวันนั้นหิมะตก  ฝนตก
เตียวหุยแกเป็นคนใจร้อน  ไอ้ลูกบ้านนอกจะไปเอาอะไรมันหนักหนา  เอาเชือกผูกคอมันลากออกมาก็ได้
เล่าปี่บอกว่า  น้องอย่าคิดอย่างนั้น  จะไปเอาหัวใจเขามันต้องประคับประคองหน่อย ไม่ใช่ไปเอาเนื้อ  เอาเนื้อมันง่ายหน่อย  ผูกลากเอาก็ได้ดอก  หัวใจนี่ลากมาไม่ได้ ทนหน่อยซิ ไปอย่างนั้นต่อไป
วันนั้นไปถึง  ขงเบ้งก็นอนหลับ  ทำแกล้งหลับ
เล่าปี่ไปยืนอยู่แทบเท้า  ไปยืนอยู่ครึ่งวัน  ยืนอยู่แทบเท้าขงเบ้ง  เด็กจะเข้าไปปลุกบอกว่าอย่าเข้าไปปลุก ว่าอาจารย์จะพักผ่อน ฉันคอยได้ ความจริงไม่ได้หลับ ได้ยินทุกคำพูด นอนแกล้งคลุมหัวอย่างนั้น
เล่าปี่ก็ไปยืนอยู่อย่างนั้นละ พอขงเบ้งลืมตาก็ว่า ใครมายืนอยู่นี่ ก้มอ่อนน้อม กราบแล้วก็ไหว้ด้วยความอ่อนน้อม

  เล่าปี่เป็นเชื้อพระวงศ์พระเจ้าเหี้ยนเต้   ไม่ใช่คนธรรมดา  ไปอ่อนน้อมต่อลูกชาวนา แสดงว่าเป็นคนอ่อนน้อมถ่อมตน   เข้าไปถึงก็กราบไหว้   ขงเบ้งถามว่าท่านคือใคร  ข้าพเจ้าชื่อว่าเล่าปี่ มาหาท่านอาจารย์   พอได้ยินก็ลุกขึ้นทันที   ขอโทษท่านผู้มีเกียรติมาหาข้าพเจ้ามีธุระอะไร ต้องการเชิญไปเป็นที่ปรึกษาราชการเมือง บ้านเมืองเวลานี้มันยุ่งยาก ยกแผนที่มากางเล่าให้ฟังว่า มันต้องทำอย่างนั้น ทำอย่างนี้ ผลที่สุดได้ตัว ไปตัวเปล่าไม่ได้เอาอะไรไป นุ่งกางเกงกับเสื้อไปเลย ทรัพย์สมบัติไม่ยุ่ง นี่ความอ่อนชนะความแข็ง ของอ่อนมัดของแข็งได้ ของแข็งมัดของอ่อนไม่ได้ เอามามัดเส้นไหมไม่ได้   มัดแล้วมันลอดออกมาได้   มันแข็งนี่  ไอ้ของอ่อนมันมัดแน่นเลย อ่อนชนะแข็ง อ่อนชนะทุกอย่าง ความอ่อนโยน

   เพราะฉะนั้น  ต้องฝึกไว้   ฝึกหัดการอ่อนโยนต่อคนทุกคนที่เราได้พบ  พูดจาอ่อนน้อมถ่อมตน อย่าอวดรู้   อย่าอวดดี   อย่าอวดเก่งกับใคร   ทำตนว่าเราไม่รู้ไว้มันจะดี  เรียกว่า  อมภูมิ ยังไม่ทราบว่าเรื่องนี้มันเป็นอย่างไร   ฟังเขาดูก่อน   เขาพูดไปแล้วเราค่อยแสดงออกทีละน้อย เราไม่ข่มเขา แสดงออกก็ไม่ข่มเขา   เราทำเป็นคนรู้น้อย  ทำเป็นคนอ่อน มันเอาตัวชนะได้ นี่คือกุศโลบาย อ่านหนังสือเรื่อง  “กุศโลบาย”  เสียบ้าง  กุศโลบายของหลวงวิจิตรวาทการ แกเขียนดีตรงที่ว่า แกไม่ได้แปลของฝรั่ง  แกอ่านของฝรั่งเข้าใจแล้วเอามาเขียน  คนอื่นเขาแปลมาทั้งดุ้น  มันไม่น่าอ่าน ไอ้สำนวนแปลมันไม่น่าอ่าน  แต่ว่าอ่านให้เข้าใจแล้วมาเขียนในรูปภาษาไทย  ยกตัวอย่างตามหนังสือนั้น   เป็นเนื้อเรื่องน่าอ่าน    กุศโลบายเป็นอุบายผูกมิตรจูงใจคนหรือของเดลคาเนกี้ "วิธีชนะมิตรจูงใจคน"  มีเรื่องอ่อนน้อมอยู่ทั้งนั้น   ไม่มีเรื่องแข็ง  ไม่มีเรื่องอวดดี ไม่มีเรื่องความแข็งกระด้าง อยู่ที่เรื่องอ่อนโยนทั้งนั้น

  ของพระพุทธเจ้ามีแล้วทั้งนั้น ใช้วิเศษ ความอ่อน เอาไปใช้ได้ทั้งนั้น คือ มนุษย์เรามันชอบใหญ่ ทางจิตวิทยานี้มนุษย์ชอบใหญ่ชอบโต  ถ้าเราเล็กใช้ได้   ถ้าเราใหญ่เขาไม่ชอบ  มนุษย์ไม่ชอบให้ใครใหญ่กว่าตัว  เราจะใช้เขาต้องอ่อนเข้าไว้  ฝากเนื้อฝากตัว  ใช้คำพูดให้เหมาะๆ เรื่องนี้ไม่เห็นจะมีใครจะดีกว่าใต้เท้าจะช่วยเรื่องนี้ได้  เขาดีใจ   เขาภูมิใจที่เราให้เกียรติเขา  แล้วเราก็ใช้เขาได้ เขาว่าไม้ซีกเอาไปงัดไม้ซุง ไม้ซีกคือความอ่อนน้อมเอาไปงัดไม้ซุงได้ เอาความอ่อนน้อมเป็นไม้ซีกงัดไม้ซุงได้ เหมือนเอาไม้จิ้มฟันอันเล็กๆ ไปงัดไม้ใหญ่ได้ งัดด้วยความอ่อน งัดได้ อ่อนแล้วเขายอม แข็งต่อแข็ง ถ้าเราเข้าไปหาแล้วมันพังทุกราย อ่อนเข้าได้ทั้งนั้น อ่อนน้อมตัวนี้เป็นหลักสำคัญ

  พระพุทธเจ้าสอนให้เราเป็นคนอ่อนน้อม เพราะฉะนั้น พรที่เราให้ทุกเช้า อภิวาทนสีลิสฺส นิจฺจํ วุฑฺฒาปจายิโน จตฺตาโร ธมฺมา วฑฺฒนฺติ อายุ วณฺโณ สุขํ พลํ - (ธรรม) สิ่ง ๔ ประการ คือ อายุ วรรณะ สุขะ พละ คือกำลัง ย่อมเจริญแก่บุคคลผู้มีปกติอ่อนน้อมต่อผู้ใหญ่เป็นนิจ นี่เสกกันทุกวัน นิสัยคนไทยเรามันจึงอ่อนน้อม ไม่แข็งกระด้าง มีคนไทยแข็งกระด้างนั้นพวกแอ็บนอร์มอน ผิดปกติพวกนั้น ปกตินิสัยคนไทยเราคนอ่อนน้อม เพราะได้รับการเสกจากพุทธภาษิตนี้มานานเหลือเกิน นี่เป็นบุญข้อหนึ่ง เรียกว่า อปจายนมัย บุญเกิดจากการประพฤติอ่อนน้อมถ่อมตนต่อผู้ใหญ่.



235 บุญข้อนี้ทำยากเหมือนกัน  มันจะไม่ยอมท่าเดียว  110  สังเกตคำว่า ธรรม, ธัมม์  ที่พูดกันทั่วๆไปซึ่งเป็นคำกลาง  ใช้ได้ครอบคลุม  ไม่ใช่พูด  "ธรรม"  แต่ปฏิเสธสมาธิว่าไม่ใช่ธรรม สมาธิ ก็เรียกว่าธรรมได้   แต่เขาเรียกแยกเฉพาะว่า  "สมาธิ"  เหมือนเรียกประชาชน นั่นหมายถึงคนทั้งประเทศ  แต่ก็แยกเฉพาะได้อีกว่า   ข้าราชการ ทหาร  ตำรวจ  เกษตรกร แม่ค้า  เป็นต้น ไปตามหน้าที่ที่เขาทำ  สมาธิก็มีหน้าที่มีคุณสมบัติเฉพาะของมัน     
 


Create Date : 09 มิถุนายน 2565
Last Update : 19 มกราคม 2567 18:09:47 น. 0 comments
Counter : 465 Pageviews.

ชื่อ : * blog นี้ comment ได้เฉพาะสมาชิก
Comment :
  *ส่วน comment ไม่สามารถใช้ javascript และ style sheet
 
space

สมาชิกหมายเลข 6393385
Location :


[ดู Profile ทั้งหมด]

ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 9 คน [?]






space
space
[Add สมาชิกหมายเลข 6393385's blog to your web]
space
space
space
space
space