|
ปุตตะ เป็นชื่อนรกขุมหนึ่งของลัทธิพราหมณ์ พวกพราหมณ์ถือว่าชายใดไม่มีลูกชาย ชายนั้นตายไปต้องตกนรกขุม "ปุตตะ" ถ้ามีลูกชาย ลูกชายนั้นช่วยป้องกันไม่ให้ตกนรกขุมนั้นได้ ศัพท์ว่า บุตร จึงใช้เป็นคำเรียกลูกชายสืบมา แปลว่า "ลูกผู้ป้องกันพ่อจากขุมนรกปุตตะ"
กตเวทิตา ความเป็นคนกตเวที, ความเป็นผู้สนองคุณท่าน
กตัญญุตา ความเป็นคนกตัญญู, ความเป็นผู้รู้คุณท่าน
กตัญญูกตเวทิตา ความเป็นคนกตัญญูกตเวที
กตัญญูกตเวที ผู้รู้อุปการะที่ท่านทำแล้วและตอบแทน แยกออกเป็น ๒ คือ กตัญญู รู้คุณท่าน กตเวที ตอบแทนหรือสนองคุณท่าน
ความกตัญญูกตเวที ว่าโดยขอบเขต แยกได้เป็น ๒ ระดับ คือ กตัญญูกตเวทีต่อบุคคลผู้มีคุณความดีหรืออุปการะต่อตนเป็นส่วนตัว อย่างหนึ่ง
กตัญญูกตเวทีต่อบุคคลผู้ได้บำเพ็ญคุณประโยชน์ หรือมีคุณความดีเกื้อกูลแก่ส่วนรวม เช่น ที่พระเจ้าปเสนทิโกศลทรงแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อพระพุทธเจ้าโดยฐานที่ได้ทรงประกาศธรรมยังหมู่ชนให้ตั้งอยู่ในกุศลกัลยาณธรรม เป็นต้น อย่างหนึ่ง
 (มองกว้างๆ พระเจ้าปเสนทิโกศลเป็นพระราชาปกครองบ้านเมือง ส่วนพระพุทธเจ้ามิใช่ผู้ปกครองบ้านเมือง (สถานตอนบวช) เป็นแต่อาศัยอยู่ในเมืองนั้นๆประกาศพระธรรม. การประกาศธรรมจะเป็นไปด้วยดี ก็ต่อเมื่อผู้ครองประเทศนั้นๆเปิดทางให้จึงทำได้ ถ้าเขาค้าน การประกาศธรรมของพระพุทธเจ้าก็ทำไม่ได้ ประเด็นนี้ยกตัวอย่างในปัจจุบันให้เห็น ชาวพุทธจะไปสร้างวัดในประเทศตะวันออกกลาง เช่น ที่อิหร่าน ที่ซาอุฯ ผู้ปกครองเขาก็ไม่ให้สร้าง เอาพระไปเผยแพร่ธรรมะเขาก็ไม่ให้ทำ แล้วเราทำได้ไหม? ทำไม่ได้ ฉันใด ก็ฉันนั้น.  พระเจ้าปเสนทิโกศลเห็นว่าพระพุทธองค์สอนธรรมให้ประชาชนในประเทศของพระองค์มีศีลธรรม จึงกตัญญูกตเวทีต่อพระพุทธเจ้า ต่อพระพุทธศาสนา)
บุญกิริยาวัตถุ สิ่งที่เป็นที่ตั้งแห่งการทำบุญ, เรื่องที่จัดเป็นการทำบุญ, ทางทำความดี หมวด ๓ คือ
๑. ทานมัย ทำบุญด้วยการให้
๒. สีลมัย ทำบุญด้วยการรักษาศีลและประพฤติดี
๓. ภาวนามัย ทำบุญด้วยการเจริญภาวนา หมวด ๑๐ คือ
๑.ทานมัย
๒.สีลมัย
๓.ภาวนามัย
๔.อปจายนมัย ด้วยการประพฤติอ่อนน้อม
๕.เวยยาวัจจมัย ด้วยการช่วยขวนขวายรับใช้
๖.ปัตติทานมัย ด้วยการเฉลี่ยส่วนความดีให้ผู้อื่น
๗.ปัตตานุโมทนามัย ด้วยความยินดีความดีของผู้อื่น
๘.ธัมมัสสวนมัย ด้วยการฟังธรรม
๙.ธัมมเทสนามัย ด้วยการสั่งสอนธรรม
๑๐. ทิฏฐุชุกัมม์ ด้วยการทำความเห็นให้ตรง
| Create Date : 03 มิถุนายน 2565 |
|
0 comments |
| Last Update : 19 มกราคม 2567 9:28:09 น. |
| Counter : 462 Pageviews. |
|
 |
|
