เสริมความเข้าใจ คคห. ล่าง
ความหมายของอนัตตาที่ว่า สิ่งทั้งหลายเกิดจากองค์ประกอบต่างๆมาประชุมกันเข้า สัมพันธ์กันเป็นไปตามเหตุปัจจัย ว่างเปล่าจากตัวตน ที่เป็นแกนอันยืนยงคงตัว ปราศจากตัวการที่สร้างสรรค์บันดาลนี้ เป็นความหมายพื้นฐาน ที่อาจจะอ้างความในคัมภีร์มาช่วยเสริมความเข้าใจได้ หลายแห่ง เช่น พระบาลีว่า
“อาศัยเครื่องไม้ เถาเชือก ดินฉาบ และหญ้ามุง มีช่องว่างแวดล้อม ย่อมเรียกกันว่า เป็นเรือน ฉันใด อาศัยกระดูก เส้นเอ็น เนื้อ หนัง มีช่องว่างแวดล้อม ย่อมเรียกกันว่า เป็นตัวคน (รูป) ฉันนั้น”
มารถามพระวชิราภิกษุณีว่า
“สัตว์นี้ (ตัวบุคคลนี้) ใครสร้าง ผู้สร้างสัตว์อยู่ที่ไหน สัตว์เกิดที่ไหน สัตว์ดับที่ไหน?”
วชิราภิกษุณีตอบว่า
“นี่แน่ะมาร ท่านเชื่อหรือว่าเป็นสัตว์ (เป็นตัวบุคคล) ท่านมีความเห็นอย่างนั้นหรือ ? นี้คือกองแห่งสังขารล้วนๆ จะ หาตัวสัตว์ในนี้ไม่ได้เลย เพราะประชุมส่วนประกอบเข้าด้วยกัน ย่อมมีศัพท์เรียกว่า รถ ฉันใด เมื่อขันธ์ (กองแห่งรูปธรรม และนามธรรม) ทั้งหลายมีอยู่ ก็มีสมมุติเรียกว่าสัตว์ ฉันนั้น แท้จริงทุกข์ (สภาพไม่คงตัว) เท่านั้นเกิดมี และทุกข์ก็ตั้งอยู่ และเสื่อมสลายไป นอกจากทุกข์ ไม่มีอะไรเกิด นอกจากทุกข์ ไม่มีอะไรดับ”
พระเสลาภิกษุณีตอบว่า
“ร่างนี้ ไม่มีใครสร้าง ตัวนี้ไม่มีใครบันดาล อาศัยเหตุมันก็เกิดมี เพราะเหตุสลายมันก็ดับ เม็ดพืชอย่างใดอย่างหนึ่ง ที่เขาหว่านในนา อาศัยรสในแผ่นดินและยางในเมล็ดพืชทั้งสองอย่างนี้ ก็ย่อมงอกงามขึ้นได้ฉันใด ฉันนั้นเหมือนกัน ประดาขันธ์ ธาตุทั้งหลาย และอายตนะทั้ง 6 เหล่านี้ อาศัยเหตุ ย่อมเกิดมี เพราะเหตุสลาย ก็ย่อมดับไป” (สํ.ส.15/551/197)
| Create Date : 20 มิถุนายน 2565 |
| Last Update : 21 มกราคม 2567 17:03:30 น. |
|
0 comments
|
| Counter : 229 Pageviews. |
 |
|
|
|
|
 |
|
