|
|
|
ความโลภนี้จะแก้อย่างไร ? ต้องมีวิธีการ ๒ ประการ
ประการที่ ๑ ต้องหัดให้พอใจในสิ่งที่เรามีเราได้ เรียกว่าใช้สันโดษเป็นเครื่องแก้ สันโดษก็พอใจในสิ่งที่เรามีอยู่ เรามีเครื่องแต่งตัวอย่างนี้ เราพอใจ เรามีบ้านเท่านี้ เราพอใจอยู่ไปก่อน มีรถยนต์ยี่ห้อเก่าๆขับไปก่อน เด็กมันหัวเราะก็ยังต้องพอใจ พอใช้ได้ ที่เชียงใหม่มีรถอยู่คันหนึ่ง ขับไปทีไร เด็กโห่ทุกที แต่เจ้าของก็ยังใช้คันนั้นไม่เปลี่ยนแปลง คนมาซื้อก็ไม่ขาย ให้ตั้งสองหมื่นก็ไม่ยอมขาย เอาไว้ก่อน จนเจ้าของตายลูกหลานจึงขาย ผมขึ้นไปคราวหลังนี่ ถามว่า รถคันเก่าไปไหนละ เขาบอกว่าขายไปเสียแล้ว ขายไปเท่าไรละ ขายไปสองหมื่น ขายได้ราคา พวกที่ซื้อไม่ได้ซื้อเอาไปไหนดอก เพื่ออวดว่ามีของเก่ารถเก่า เขาก็เล่นเหมือนกันนะรถเก่า ประกวดกัน เราต้องพอใจในสิ่งที่เรามีเราได้
คนเราถ้าพอใจแล้วมันไม่โลภ ไอ้ที่โลภเพราะไม่พอใจ เกิดอารมณ์แข่งเรื่อยๆไป พอเห็นเพื่อนมีนาฬิกาดู อยากจะมีบ้าง แต่กระเป๋าไม่อำนวย ลักโว้ย จึงจะได้ นี้แหละเพราะไม่พอใจจึงเกิดความโลภ
ต้องพอใจอีกอย่างหนึ่ง คือพอใจในความเป็นสุจริตชน ให้เกลียดในความเป็นทุจริตชน เกลียดความชั่ว เกลียดสิ่งที่ได้มาจากความชั่ว ไม่ว่าจะเป็นอะไร ไม่ว่าของกินของใช้ เกียรติยศชื่อเสียงก็เถอะ ถ้ามันได้มาอย่างไม่ถูกต้องแล้ว เกลียดที่สุดเลย เกลียดให้มาก สิ่งที่เราควรเกลียดที่สุดในโลก มีอยู่ ๓ ตัว จำไว้ด้วย
๑.เกลียดความชั่ว
๒.เกลียดคนชั่ว
๓.เกลียดสถานที่ชั่ว
ให้เกลียดมันมากๆไอ้ ๓ ตัวนี้ เกลียดเหมือนเกลียดกิ้งกือ เกลียดไส้เดือน ถ้าเราเกลียด ๓ ตัวนี่แล้ว ถ้าเราเกลียดความชั่ว ความชั่วมันจะอยู่ได้อย่างไรในจิตใจของเรา คนชั่วเราก็เกลียด เราไม่คบหาสมาคม ไม่อยากเข้าใกล้ แล้วเราก็ไม่มีโอกาสจะติดความชั่ว เช่นว่า คนขี้เมา เราเกลียด เราก็ต้องไม่ไปเมาๆกับมัน เราไปเมาไม่ได้เพราะเราเกลียด เรารักก็ไปนั่งโต๊ะเดียวกัน เอาแก้วชนกันก็ไปกันได้ อย่างนี้ เป็นต้น
เราเกลียดสถานที่ชั่ว เช่น บ่อนการพนัน ซ่องโสเภณี สถานที่มันทำลายศีลธรรมของสังคม เราเกลียด เราพอใจที่อยู่อย่างนี้ แม้เราจะจนอยู่อย่างนี้ เราก็พอใจจนไปก่อน เพราะเรามันเริ่มต้นด้วยความจนนี้ มนุษย์นี้มีอะไร เกิดมามีอะไร แล้วมันจะค่อยมี ๆ ขึ้นเรื่อย เราอยากมีก็ต้องคอยเก็บหอมรอมริบ เตรียมไว้สำหรับที่จะซื้อข้าวของต่อไป
มีคนคนหนึ่งที่เชียงใหม่ แกอุปการะพุทธนิคมที่เชียงใหม่ ซึ่งเป็นคนดีมาก เสียสละ แกบอกว่า เมื่อก่อนนี้ทำงานเงินเดือน ๔๕ บาท แล้วก็ขอเบิกเงิน เอามาร้อยเป็นพวงเลย สตางค์แดงพวงละ ๑๕ สตางค์ หยิบไปตลาดวันละพวงๆ ร้อยเป็นพวงใส่ตู้ไว้ หยิบไปทุกวัน ทุกเช้า ไปซื้อผัก ซื้อปลา พอกินกันในครอบครัวทุกวัน สมัยก่อนสตางค์มีรูมีค่า แต่มีค่ามาก ในใจอยากจะมีเก้าอี้นั่งสักตัว เก้าอี้หวาย โซฟาร์ที่มีเบาะน่ะ คิดกัน ๒ คนผัวเมีย เราอยากจะมีสักตัว เก้าอี้อย่างนั้น เก็บหอมรอบริบอยู่ ๔ ปี จึงได้เก้าอี้หวาย ได้สะสมสตางค์เหลือใช้ไว้ ๔ ปี ได้เก้าอี้มาตัวหนึ่ง
พอซื้อมาเสร็จแล้วให้เมียนั่งก่อน นั่งดูซิ ๔ ปี กว่าจะได้มาเป็นอย่างไรบ้าง นั่งแล้วก็หัวเราะ ลุกขึ้นให้สามีนั่งแล้วบอกว่า มันก็ไอ้เท่านั้นแหละ แต่ใจมันอยากจะมีก็ต้องมีมันหน่อย ไม่คอรัปชั่น คุมใจไว้อยู่นานถึง ๔ ปี จึงได้สมใจ คือไม่ทำอะไรในทางเหลวไหล เพื่อให้ได้เก้าอี้มาอย่างนี้ แสดงว่ามีจิตใจสูงพอใช้ เวลาแก่ตัวลง ก็ตั้งเนื้อตั้งตัวได้เป็นหลักฐาน
ออกจากราชการ ไปทำการค้าขาย ทำเตาบ่ม ค่อยสะสมจนมีเงิน แต่ใช้เงินมากในเรื่องศาสนา จ่ายไม่อั้น แต่กินข้าวราดแกงทุกวัน มีเงินเป็นเศรษฐี แต่กินข้าวราดแกงทุกวัน กินอะไรน้อย รถยนต์ก็ใช้ง่ายๆ การแต่งตัวก็ง่ายๆ พอมีพอใช้ได้ แต่ใช้เงินให้เป็นประโยชน์ต่อคนอื่นมากๆ อย่างนี้ แสดงว่าเขาพอใจในสภาพที่เขาเป็นอยู่
ความพอใจมันหักห้ามความโลภได้ หักห้ามความโกรธได้ หักห้ามความหลงได้ เราต้องพอใจในสิ่งที่เรามีไว้ก่อน ถ้าเราพอใจแล้ว มันก็ไม่โลภ ไม่พอใจ มันก็อยากได้ อยากจะมีอย่างนั้นอย่างโน้นกับเขาบ้าง เพราะเห็นเขามี
คนโบราณเขาพูดว่า “เห็นเขาขึ้นคานหาม เอามือประสานก้น” ไม่มีใครมาหาม เอามือประสานก่อน อันนี้ คือ ความทะเยอทะยานไม่เข้าเรื่อง คนเรามีสิทธิ์ที่จะทะเยอทะยานได้ แต่ต้องเป็นไปเท่าที่ความสามารถของตัวจะมีได้ อย่าให้เกินตัว ต้องพอใจเท่าที่เรามีความรู้ มีฐานะอยู่แค่นี้ ที่พระพุทธเจ้า “สันตุฏฐี ปะระมัง ธะนัง - ความสันโดษนี้เป็นบรมทรัพย์”
พอใจมันสบาย ไม่ว่าอะไร พวกเราสังเกตดูเถอะ พอฉันอาหาร เมื่อวันนั้น คนมาเลี้ยงมาก อาหารมาก แต่พอไม่มีคนเลี้ยงมันก็มี ๒ จาน แต่ถ้าพอใจมันก็เหมือนอาหารทิพย์ ถ้าไม่พอใจให้อาหารเต็มโต๊ะมันก็ไม่สบายใจ มันอยู่ที่ความพอใจ ถ้าจะแก้ตัวโลภ มันต้องแก้ตรงให้พอใจเท่าที่เรามีอยู่
เราอยู่ในครอบครัว เราต้องพูดให้ฟังเสียบ้าง สำหรับคนที่มีครอบครัวแล้วนะ บอกว่าให้พอใจเหมือนอย่างที่เราอ่านสังข์ทอง ตอนรจนา กับ เจ้าเงาะออกไปอยู่กระท่อมปลายนา มันมีคุณค่าอยู่ตรงนั้น คือ เขาพอใจในสิ่งที่มีอยู่ในกระท่อมน้อยนั้นน่ะ เห็นอะไรก็พอใจ ๒ คนผัวเมีย อ่านไปคิดไป เออ ว่าเขาพอใจในสิ่งที่เขามี เขาก็มีความสุข ไม่มีความโลภ นางรจนาก็พอใจในสิ่งที่มี ที่ได้อ่านหนังสือมันต้องเพ่งดู ว่ามันมีอะไรเป็นเรื่องสอนจิตสอนใจบ้าง
อ่านสังข์ทองมันก็มีหลายตอน เช่น ท้าวสามลว่า ลูกเขยคนใดดี มีปัญญา จะมอบพาราให้ครอบครอง ไม่ลำเอียง ลูกเขย ๖-๗ เขยตามใจ คนไหนเก่ง คนนั้นก็ได้เมือง คือยกย่องคนดีมีปัญญา ถูกต้อง ประเทศชาติก็เหมือนกัน รู้จักใช้คนดี มันก็ดี มีเรือมีแพดีไม่ขี่ข้าม เอาเรือรั่วมาข้ามขี่ บ้านเมืองไปไม่รอดดอก มีเรือดีไม่ใช้ เอาเรือรั่วมาใช้ มันก็ฉิบหายเท่านั้นเอง บ้านเมืองก็อย่างนี้ ไม่รู้จักใช้คนดี
ไอ้เรื่องความพอใจนี่มันสำคัญ เรามาบวชพอใจก็สบาย มีฉันอย่างไรฉันอย่างนั้นก็สบาย ที่หลับที่นอนไม่มีเสื่อ นอนบนกระดานเราก็พอใจ นอนเหมือนที่นอนทิพย์นะ ที่นอนทิพย์นั้นมันอยู่ที่ความพอใจ อาหารทิพย์ก็อยู่ที่ความพอใจ เครื่องนุ่งห่มทิพย์ก็อยู่ที่ความพอใจ ถ้าไม่พอใจมันเป็นก้อนเหล็กแดงขึ้นมาทีเดียวนะ กลืนขยอกไม่ลงไปทีเดียว ความพอใจในสิ่งที่เรามีเราได้ นี้แก้ความโลภได้
ประการที่ ๒ แก้โลภได้ด้วยหัดให้ทาน. หัดให้เสียบ้าง คือความเสียสละเพื่อประโยชน์ เพื่อความสุขแก่คนอื่น หัดเสียสละเท่าที่เราจะเสียได้ ให้ถือว่าความเสียสละเป็นหน้าที่อย่างหนึ่งของมนุษย์ เรามีน้อย เราเสียสละน้อยๆ มีมากก็เสียสละมากๆ ในวันหนึ่งๆ ของชีวิตได้ทำอะไรให้เป็นประโยชน์แก้มนุษย์สักอย่างหนึ่งเป็นดี ถ้าวันหนึ่งไม่ได้ให้ประโยชน์แก่มนุษย์เลยสักอย่างเป็นแย่เต็มที ชีวิตไม่ได้เรื่อง เป็นพวกบวกไม่มีลบเสียเลยไม่ได้ เราต้องลบออกไปบ้าง ตื่นขึ้นเช้า เราต้องคิดดูบ้างว่า วันนี้เราจะมีอะไรที่จะรับใช้เพื่อนมนุษย์ได้บ้าง รับใช้คนอื่นได้บ้าง ให้คิดแล้วทำเท่าที่เราจะสามารถทำได้
โอกาสเวลาที่เราจะทำประโยชน์แก่เพื่อนมนุษย์ มันมีเยอะแยะ ถ้าทำได้มันไม่วุ่นวาย ตัวอย่างเห็นง่ายๆ เช่น รถบัสมาทำไมแย่งกันขึ้น นั้นแหละไม่เสียสละ ต่างคนต่างเอาก่อน กูก่อน กูก่อน ข้อนี้แหละ
ถ้าคิดว่าเข้าไปขึ้นไปตามลำดับ ต่างคนต่างไม่แย่งกัน ก็ขึ้นได้เรียบร้อย น้ำใจอย่างนี้เป็นที่ต้องการของสังคม น้ำใจที่ยอมเสียสละ น้ำใจที่ให้คนอื่นก่อน ฉันทีหลังนี้แหละ มันเป็นน้ำใจที่โลกต้องการ
ที่โลกวุ่นวายอยู่เดี๋ยวนี้ ก็เพราะกูก่อนๆ นี่แหละ แต่ถ้านึกว่าให้คนอื่นก่อน ทุกอย่างมันก็ไม่ยุ่ง ไม่ต้องแย่งกัน เพราะทุกคนต่างเสียสละให้แก่กัน
เพราะฉะนั้น ทุกวันเวลาในชีวิตเรา ทุกโอกาส ทุกสถานที่ ให้เราคิดว่า เราจะทำประโยชน์อะไรให้คนอื่นได้บ้าง ทำได้เรื่อย ถ้าคิดอย่างนั้น มันมีอะไรเยอะแยะที่จะจัดจะทำให้ได้ก็ทำทันทีเมื่อเห็นสิ่งนี้มีประโยชน์ต่อคนอื่น
ถ้าทุกคนคิดอย่างนี้แล้ว มันจะยุ่งอย่างไร เราคิดดู เพราะต่างคนต่างคิดจะให้ เราต้องเพาะนิสัยอย่างนี้ให้เกิดขึ้นในโลก ในครอบครัว ในโรงเรียน ในที่ประชุมชน ในที่ๆเราอยู่กันมากๆ ให้ทุกคนช่วยกันคิดว่า เราจะทำประโยชน์เพื่อคนอื่นได้อย่างไรบ้าง คิดบ่อยๆเวลานั่งก็คิด เวลาเดินก็คิด เวลาจะไปไหนก็คิด ว่าเราทำประโยชน์ให้แก่ใครได้บ้าง แล้วเราก็ทำ
คนอื่นเขาไม่ทำก็ช่างเขาเถอะ เราทำคนเดียวแทบตาย คนอื่นไม่เห็นทำ ช่างเขา เราได้ทำมากมันยิ่งดี เพราะเราได้ใช้ชีวิตให้เป็นประโยชน์ต่อเพื่อนมนุษย์ได้มาก ยิ่งคนอื่นเขาไม่ทำ เราจะได้ทำได้มาก คิดอย่างนี้ แล้วก็สบายใจ
แต่ถ้าไปนึกว่ามันเอาเปรียบ ให้กูทำคนเดียวกูแย่ อย่างนี้ก็ไม่สบายใจอีกนั่นแหละ แต่ถ้าเราจะชักจูงเพื่อนฝูงให้เกิดความคิดเช่นเราบ้าง เราทำให้ดูเป็นตัวอย่าง แล้วค่อยพูดค่อยจากัน แนะแนวทางที่ดี
แต่เราไม่ทำ สอนคนอื่น อย่างนี้ก็เป็นการสู่รู้มาสอนเขา ไม่ถูกต้อง
คนไหนมองไม่เห็นไม่เข้าใจก็เอาเข้าวัด ให้พบพระ ให้ท่านช่วยแนะนำ จะได้มองเห็นคุณค่า พระเตือนบ้าง เขาก็จะได้เกิดความสำนึกขึ้นได้บ้างว่า การเอาเปรียบเพื่อนมันไม่ดี เขาจะได้เปลี่ยนแปลงจิตใจ พอใจในสิ่งที่เรามี และพอใจในความเป็นสุจริตชน กับ บำเพ็ญตนช่วยเหลือคนอื่นด้วยความเสียสละ แก้ความโลภได้ แก้โกรธก็ได้ แก้หลงก็ได้
| Create Date : 27 มิถุนายน 2565 |
|
0 comments |
| Last Update : 22 มกราคม 2567 9:23:38 น. |
| Counter : 258 Pageviews. |
|
 |
|
|
|
|
 |
|
|
|
