ข้อมูลที่มาและความสำคัญ ประวัติความเป็นมาในการจัดตั้ง
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เจ้าสามพระยา นับเป็นพิพิธภัณฑสถานแห่งแรกที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชปรารภให้สร้างขึ้น มูลเหตุแห่งการสร้างเนื่องมาจากใน พ.ศ. ๒๕๐๐ ได้มีการค้นพบพระพุทธรูป พระพิมพ์ และเครื่องทองมีค่าจำนวนมหาศาลในกรุพระปรางค์วัดราชบูรณะ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ซึ่งในครั้งนั้นพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ รัชกาลที่ ๙ และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จมาทอดพระเนตรโบราณวัตถุที่ค้นพบ พร้อมทรงมีพระราชดำรัสกับรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ และอธิบดีกรมศิลปากรในขณะนั้นว่า
โบราณวัตถุและศิลปวัตถุที่พบในกรุพระปรางค์วัดราชบูรณะนี้ สมควรจะได้มีพิพิธภัณฑสถานเก็บรักษา และตั้งแสดงให้ประชาชนในจังหวัดพระนครศรีอยุธยานี้ หาควรนำไปเก็บรักษาและตั้งแสดง ณ ที่อื่นไม่
ต่อมาในวันที่ ๑๐ ธันวาคม ๒๕๐๑ ขณะที่กรมศิลปากรขุดเจาะอุโมงค์ลงไปยังกรุของวัดราชบูรณะเพื่อทำเส้นทางให้ประชาชนเข้าชมภาพจิตรกรรมฝาผนังที่มีอยู่บริเวณผนังกรุทั้ง ๔ ด้านได้โดยสะดวก กรมศิลปากรได้ขุดพบกรุเพิ่มอีก ๗ กรุ ทุกกรุมีพระพุทธรูปและพระพิมพ์จำนวนมากนับแสนองค์และซ้ำแบบกัน กระทรวงศึกษาธิการจึงอนุมัติให้กรมศิลปากรขอรับเงินบริจาคจากประชาชนโดยให้พระพิมพ์เป็นของสมนาคุณตอบแทน เพื่อนำเงินที่ได้มาจัดสร้างเป็นอาคารพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติสำหรับเก็บรักษาและจัดแสดงโบราณวัตถุจากวัดราชบูรณะ พร้อมตั้งชื่อว่า พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เจ้าสามพระยา เพื่อเป็นการระลึกถึงสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๒ (เจ้าสามพระยา) ผู้ทรงสถาปนาวัดราชบูรณะ
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เจ้าสามพระยา เปิดอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ ๒๖ ธันวาคม ๒๕๐๔ โดยมีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ รัชกาลที่ ๙ และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินมาทรงเป็นประธานในพิธีเปิด ปัจจุบันนอกจากจะจัดแสดงเครื่องทองจากวัดราชบูรณะแล้วยังจัดแสดงโบราณวัตถุจากแหล่งต่าง ๆ ที่พบในจังหวัดพระนครศรีอยุธยาและจังหวัดใกล้เคียงด้วย
หน้าที่
๑. รวบรวมและอนุรักษ์โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุสำคัญของชาติ
๒. สำรวจและจัดทำทะเบียนโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุในเขตพื้นที่ความรับผิดชอบ สำนักศิลปากรที่ ๓ พระนครศรีอยุธยา
๓. ค้นคว้าวิจัยองค์ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ
๔. จัดแสดงโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ และเผยแพร่ความรู้มรดกทางศิลปวัฒนธรรมให้แก่นักเรียน นักศึกษา และประชาชนทั่วไป
ที่มาข้อมูล : https://www.finearts.go.th/chaosampraya/
ห้องกรุวัดราชบูรณะ
จัดแสดงเครื่องทองซึ่งได้จากขุดค้นของกรมศิลปากรและของกลางที่ยึดคืนมาจากคนร้ายลักขุดกรุ
ภาพจำลองภายในกรุวัดราชบูรณะ
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เจ้าสามพระยา มีการจัดแสดง ๓ อาคาร
เรามาที่อาคาร ๑ (อาคารเจ้าสามพระยา) ที่เดียวค่ะ
เศียรพระพุทธรูปสำริด ศิลปะอู่ทอง พุทธศตวรรษที่ ๑๙ ได้มาจากวัดธรรมิกราช
ชั้นล่าง จัดแสดงโบราณศิลปวัตถุที่ค้นพบจากการขุดแต่ง และบูรณะโบราณสถานในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ระหว่าง พ.ศ. ๒๔๙๙ ๒๕๐๑ ได้แก่ เศียรพระพุทธรูปสำริด จากวัดธรรมิกราช ศิลปะอยุธยารุ่นอู่ทอง ๒ ร่วมสมัยกับหลวงพ่อโต วัดพนัญเชิง นับเป็นหลักฐานสำคัญที่แสดงถึงศักยภาพของดินแดนอโยธยา ก่อนการสถาปนากรุงศรีอยุธยา และกลุ่มพระพุทธรูปที่ได้จากกรุวัดราชบูรณะ มีคุณค่าอย่างยิ่งทั้งในแง่พุทธศิลป์ กับหลักฐานพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เพราะแสดงให้เห็นถึงวิวัฒนาการของการหลอมรวมระหว่างรัฐสุพรรณภูมิกับรัฐละโว้ เมื่อแรกสถาปนากรุงศรีอยุธยาจากศิลปะอยุธยา รุ่นอู่ทอง ๑ อู่ทอง ๒ และเป็นอู่ทอง ๓ เมื่อได้รัฐสุโขทัยเข้ามาในพระราชอำนาจสมัยสมเด็จพระนครินทราธิาช (เจ้านครอินทร์)
พระพุทธรูปศิลปะทวารวดี ศิลปะลพบุรี และศิลปะอยุธยา พระพุทธรูปสำคัญที่จัดแสดงคือ พระพุทธรูปศิลาขาว ปางประทานเทศนาประทับนั่งห้อยพระบาท สมัยทวารวดี พระพุทธรูปปางมารวิชัยสำริด สมัยสุโขทัย ซึ่งเป็นพระพุทธรูปที่มีความงดงาม และมีคุณค่าทางศิลปะสูง นอกจากนี้ยังจัดแสดงเครื่องไม้จำหลักฝีมือช่างสมัยอยุธยา ซึ่งนับเป็นงานประณีตศิลป์ที่มีความวิจิตบรรจง ได้แก่ บานประตูซุ้มคูหาพระสถูปวัดพระศรีสรรเพชญ์
บานประตูซุ้มคูหาพระสถูปวัดพระศรีสรรเพชญ์
กลุ่มพระพุทธรูปจากวิหารองค์พระมงคลบพิตร
ถ่ายป้ายอธิบายมาบ้าง ไม่ได้ถ่ายมาบ้าง ... ไม่ทันค่ะ
พระพุทธรูปปางนาคปรก
วัสดุ : หินทราย
ศิลปะเขมรในประเทศไทย / พุทธศตวรรษที่ ๑๖
ที่มา : วัดหน้าพระเมรุ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
พระพุทธรูปปางสมาธิ
วัสดุ : หินทราย
ศิลปะทวารวดี พุทธศตวรรษที่ ๑๒ - ๑๖
ที่มา : วัดนางกุย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
พระพุทธรูปศิลาขาวประทับนั่งห้อยพระบาท ปางประทานเทศนา
ศิลปะทวารวดี พุทธศตวรรษที่ ๑๒ - ๑๓
ที่มา : วัดพระเมรุ (ร้าง) จังหวัดนครปฐม
เจว็ด รูปเทวดาถือคันไถ ใช้ในพิธีแรกนาขวัญ
วัสดุ : ไม้
ศิลปะรัตนโกสินทร์ พุทธศตวรรษที่ ๒๔ - ๒๕
ระฆังสำริด
ศิลปะอยุธยา พุทธศตวรรษที่ ๒๒
ที่มา : วัดเกาะ อำเภอบางบาล จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
หน้าบันจำหลักลายดอกพุดตาน และกระต่าย
วัสดุ : ไม้
ศิลปะรัตนโกสินทร์ พุทธศักราช ๒๔๖๗
ที่มา : วัดหนองน้ำส้ม พระนครศรีอยุธยา
ครุฑโขนเรือไม้จำหลัก ปางกรณมุทรา
ศิลปะอยุธยา พุทธศตวรรษที่ ๒๒ - ๒๓
ที่มา : แม่น้ำลพบุรีเก่า พระนครศรีอยุธยา
เทวดา (ไม้) ใช้ในพิธีทอดกฐิน
ศิลปะอยุธยา พุทธศตวรรษที่ ๒๑ - ๒๓
ชั้นบน จัดแสดงเครื่องทอง ห้องวัดมหาธาตุ และโถงกลางจัดแสดงกลุ่มพระพิมพ์
ที่ได้จากรุวัดราชบูรณะในปี ๒๕๐๑ และเป็นที่มาของรายได้ในการก่อสร้างพิพิธภัณฑ์
ห้องพระบรมสารีริกธาตุ และกรุทอง วัดมหาธาตุ ห้ามถ่ายรูปค่ะ
ครุฑ ดินเผา
ศิลปะอยุธยา พุทธศตวรรษที่่ ๒๑
ที่มา : วัดมหาธาตุ พระนครศรีอยุธยา
หน้าบัน รูปเทวดาและยักษ์ ปูนปั้น
ศิลปะอยุธยา พุทธศตวรรษที่ ๒๐-๒๓
ที่มา : วัดมหาธาตุ พระนครศรีอยุธยา
หน้าบันรูปกินรี ปูนปั้น
ศิลปะอยุธยา พุทธศตวรรษที่ ๒๐-๒๓
ที่มา : วัดมหาธาตุ พระนครศรีอยุธยา
ภาพเขียน (ผ้า) รูปพระพุทธเจ้าและพระอัครสาวก
เบื้องล่างภาพนางสุชาดาถวายข้าวมธุปายาส
ศิลปะรัตนโกสินทร์ พุทธศตวรรษที่ ๒๔-๒๕
ที่มา : นายเต๊ก แซ่เบ๊ มอบให้
ออกมาแล้วค่ะ
๑๔.๑๗ น.
ตอนหน้า...วัดพระศรีสรรเพชญ์ค่ะ
เดี๋ยวเป็นผู้สูงอายุเมื่อไหร่จะไปอีกค่ะ