เที่ยวบางปะอิน กับ Farm Stay Asia - วัดชุมพลนิกายาราม

วัดชุมพลนิกายาราม



ที่หน้าสถานีรถไฟบางปะอิน พวกเรานั่งรถสองแถวท้องถิ่นเดินทางกันต่อ...

วัดชุมพลนิกายาราม เป็นอารามหลวงชั้นโท  ตั้งอยู่ที่หัวเกาะบางปะอิน  ตำบลบางเลน  อำเภอบางปะอิน  จังหวัดพระนครศรีอยุธยา  อยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยา  และใกล้กับพระราชวังบางปะอิน         

วัดชุมพลนิกายารามนี้  สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง  แห่งกรุงศรีอยุธยาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๑๗๓  ภายในอาณาบริเวณที่เคยเป็นที่ตั้งพระราชเคหะสถานเดิมของพระราชมารดาของพระองค์  และสมเด็จพระเจ้าปราสาททองเองได้ทรงพระราชสมภพที่นี่  อาณาเขตของวัดนี้  ทางทิศเหนือกว้าง ๑ เส้น  ด้านทิศใต้กว้าง ๔ เส้น  ยาว ๔ เส้น  ในสมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระ  วัดชุมพลนิกายาราม  ได้รับการปฏิสังขรณ์ครั้งหนึ่ง  โดยสมเด็จพระเจ้าราชวงศ์เธอ  เจ้าฟ้ากรมขุนสุเรนทราพิทักษ์  ระหว่างที่ทรงผนวชอยู่ที่วัดโคกแสง  จากนั้นวัดชุมพลนิกายารามก็มิได้รับการปฏิสังขรณ์อีก  เข้าใจว่าเนื่องด้วยบ้านเมืองมีภัยสงครามทั้งจากการแย่งชิงราชสมบัติ  และจากพม่า ข้าศึกจากภายนอกที่เข้ามารุกราน

ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  ทรงมีพระราชประสงค์ที่จะทรงทำผาติกรรมไถ่ถอนพระนารายณ์ราชนิเวศน์  ที่ลพบุรี  ซึ่งครั้งนั้นเป็นที่ธรณีสงฆ์  เพื่อจะทรงฟื้นฟูให้เป็นพระราชวังเดิม  ดังนั้น  จึงทรงซื้อที่นา ๔๐ ไร่ ๒ งาน  ถวายเป็นที่ธรณีสงฆ์  ทรงทะนุบำรุงแทนเท่าเนื้อที่ของพระนารายณ์ราชนิเวศน์  นั่นคือเนื้อที่ของพระอาราม ๓ แห่ง คือ วัดชุมพลนิกายาราม  ที่บางปะอิน วัดเสนาสนาราม  ที่อยุธยา  และวัดกวิศราราม  ที่ลพบุรี

สำหรับวัดชุมพลนิกายารามใน พ.ศ. ๒๔๕๑  พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  ทรงปฏิสังขรณ์โดยโปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนกระเบื้องมุงหลังคาเขียนภาพผนังด้านในใหม่  พื้นภายในเดิมปูด้วยกระเบื้องหน้าวัวเปลี่ยนเป็นปูด้วยหินอ่อน 

ภายในวัดชุมพลนิกายาราม  มีอาคารศาสนสถานที่น่าสนใจ  คือ  พระอุโบสถ  พระวิหาร  และพระเจดีย์ย่อมุมไม้สิบสอง  ซึ่งยังแสดงรูปแบบศิลปกรรมสมัยอยุธยา  รัชกาลพระเจ้าปราสาททอง อย่างเด่นชัด  แม้ว่าจะได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ในสมัยรัตนโกสินทร์  และมีลักษณะรูปแบบศิลปรัตนโกสินทร์ สมัยรัชกาลที่ ๔  และรัชกาลที่ ๕  ผสมผสานอยู่ด้วยก็ตาม

สะพานลวดลายสวยงาม สร้างในสมัยรัชกาลที่ ๕ ค่ะ

หลวงพ่อ เจ้าอาวาส พามาเดินดูฝั่งตรงข้ามวัด

หอระฆัง

พระเจดีย์เหลี่ยมย่อมุมไม้สิบสอง

พระเจดีย์สี่เหลี่ยมย่อมุมไม้สิบสอง ๒ องค์  ก่อไว้ทางด้านหลังของพระอุโบสถ  โดยรวมแล้วอาจเทียบได้กับพระเจดีย์สี่เหลี่ยมย่อมุมไม้สิบสอง ๒ องค์  ที่วัดไชยวัฒนาราม  อำเภอพระนครศรีอยุธยา  แต่พระเจดีย์ทั้ง ๒ องค์ที่วัดชุมพลนิกายาราม  ได้รับการบูรณะแล้วในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  ปัจจุบันจึงอยู่ในสภาพดี  พระเจดีย์ ๒ องค์นี้ บรรจุพระบรมธาตุขนาดกลาง ๒ องค์  ขนาดน้อย ๒ องค์  รวม ๔ องค์  ห่อด้วยทองใบหนักไม่ถึง ๑/๔ เฟื้อง  ไว้ในผอบจันทน์แดง  ซึ่งซ้อนอยู่ในผอบจันทน์ขาว  และผอบศิลาตามลำดับ แล้วรวมบรรจุไว้ในมณฑปศิลา ประดิษฐานไว้ข้างในคราวบูรณะครั้งหลังสุด

ยังมีพระเจดีย์สี่เหลี่ยมย่อมุมไม้สิบสองอีก ๒ องค์  ก่อที่มุมกำแพงแก้วชั้นนอกด้านหน้าพระอุโบสถ  เป็นศิลปะสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์

พระเจดีย์ย่อมุมไม้สิบสอง ศิลปะสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์

ใบเสมาตั้งอยู่บนฐานบัวทรงสูง เป็นรูปหัวเม็ดสี่เหลี่ยมยอดทรงมัณฑ์  ตั้งอยู่ในบริเวณกำแพงชั้นในของพระอุโบสถ

ที่มุมเชิงมีเศียรนาคประดับทั้งสี่มุม  ตรงกลางเป็นลายดอกเบญจมาศเป็นรูปแบบใบเสมาตามพระราชนิยมแบบหนึ่งในสมัยรัชกาลที่ ๔

พระอุโบสถอยู่ภายในกำแพงแก้ว ๒ ชั้น

พระอุโบสถ

พระอุโบสถซึ่งอยู่ภายในกำแพงแก้ว ๒ ชั้น  เป็นอาคารสี่เหลี่ยมผืนผ้าแบบทรงโรง  หลังคาลาดลดหลั่น ๓ ชั้น  ด้านหน้าและด้านหลังของพระอุโบสถสร้างเป็นมุขเด็จยื่นออกมา  

ภายนอกพระอุโบสถยังมีรูปแบบฐานโค้งสำเภา  มีมุขยื่นทั้งสองด้าน  อันเป็นรูปแบบอาคารสถาปัตยกรรมสมัยอยุธยาอย่างเด่นชัด  ที่หน้าบันประดับด้วยลายพระมหาพิชัยมงกุฎ  อันเป็นพระราชลัญจกรประจำรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  และลวดลายภาพชุมนุมพลเพื่อการตั้งทัพ  หน้าบันเหนือขึ้นไปสลักภาพทัพทั้งสี่เหล่า  ตรงด้านหลังบานประตูหน้าต่างเขียนภาพเครื่องบูชาแบบจีน  โดยมีซุ้มประตูหน้าต่างเป็นซุ้มทรงปราสาทยอดปรางค์  มีมุขหน้าและมุขหลังของตัวพระอุโบสถประดิษฐานรูปพระศรีอริยเมตไตรยภายในซุ้มจรนำ

ซุ้มประตูหน้าต่างเป็นซุ้มทรงปราสาทยอดปรางค์



ที่หน้าบันประดับด้วยลายพระมหาพิชัยมงกุฎ  อันเป็นพระราชลัญจกรประจำรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว 

และลวดลายภาพชุมนุมพลเพื่อการตั้งทัพ  หน้าบันเหนือขึ้นไปสลักภาพทัพทั้งสี่เหล่า

กำลังสบายเลยเนอะ

ภายในพระอุโบสถประดิษฐานพระพุทธรูปอดีตพระพุทธเจ้า ๖ พระองค์  และพระพุทธเจ้าสมณโคดม ๑ องค์รวม  ๗ องค์  ติดอยู่ที่ผนังพระอุโบสถ คือ

๑. พระพุทธเจ้าวิปัสสี                 เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย
๒. พระพุทธเจ้าสิฐี                     เป็นพระพุทธรูปปางสมาธิ
๓. พระพุทธเจ้าเวสสภู                เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย
๔. พระพุทธเจ้ากกุสันโธ             เป็นพระพุทธรูปปางสมาธิ
๕. พระพุทธเจ้าโกนาคมน์           เป็นพระพุทธรูปปางสมาธิ
๖. พระพุทธเจ้ากัสสป                เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย
๗. พระพุทธเจ้าสมณโคดม         เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย

ลักษณะของพระพุทธรูปประธาน  มีพระพักตร์รูปสี่เหลี่ยมพระวรกายตั้งตรง  นิ้วพระพักตร์เสมอกัน  และพระเพลาที่ผายกว้างแสดงให้เห็นว่าเป็นอิทธิพลของศิลปะอู่ทอง  จึงอาจมีข้อสันนิษฐานว่า  วัดชุมพลนิกายารามนี้อาจจะเป็นวัดโบราณร้างมาก่อน  และได้ร้บการบูรณะครั้งใหญ่เกือบจะเป็นการสร้างใหม่ในสมัยสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง  และต่อมาเมื่อได้รับการบูรณะใหม่อีกครั้งในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  รัชกาลที่ ๔  แห่งกรุงรัตนโกสินทร์  ได้มีการเขียนรูปพระมหาพิชัยมงกุฎอยู่เหนือเศียรพระพุทธรูป  พระประธานพร้อมกับการสร้างพระอุโบสถอดีตพระพุทธเจ้า

เพดานพระอุโบสถเขียนลายพวงอุบะและพู่กลิ่นที่แขวนประดับตามพระตำหนัก

โดยรอบฝาผนังภายในพระอุโบสถทั้งสี่ด้าน  ประดับด้วยภาพจิตรกรรมฝาผนัง  เขียนขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๔  

เป็นภาพเล่าเรื่องพระพุทธประวัติอดีตพระพุทธเจ้า  และพระสมณโคดมในกัลป์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวเนื่องกับพระพุทธรูปประธานทั้ง ๗ พระองค์ 

ภาพจิตรกรรมฝาผนังทั้ง ๔ ด้าน  ส่วนใหญ่ลบเลือน มีเพียงด้านหน้าพระประธานที่ยังเหลืออยู่ในสภาพที่ดี 

ส่วนบนบานประตูหน้าต่างภายในเขียนลายแท่นบูชาแบบกระบวนจีน























ชอบถ่ายภาพจิตรกรรมฝาผนัง...ครั้งหน้าไม่รู้ว่าจะได้มาอีกเมื่อไหร่ 

และถ้าบูรณะแล้ว ภาพจะเหมือนเดิมหรือเปล่าก็ไม่รู้เนาะ



















แต่ก่อนประดับของมีค่าค่ะ โดนขโมย 

วิหาร

พระวิหารตั้งอยู่ด้านหลังพระอุโบสถ เป็นอาคารสี่เหลี่ยมผืนผ้าขนาดเล็ก หลังคาลด ๒ ชั้น  หน้าบันเป็นแบบที่เรียกว่ากระเท่เซร์  มีคอสองโดยรอบซึ่งตกแต่งด้วยลายอุบะ มีหลังคารอบ  หน้าบันตกแต่งด้วยลายปูนปั้นเป็นรูปพระมหาพิชัยมงกุฎ  ประดิษฐานบนพาน ๒ ชั้น  ขนาบด้วยพระเศวตฉัตร  ล้อมรอบด้วยลายเครือเถาก้านขด  ส่วนของช่อฟ้า  และหางหงส์ทำเป็นรูปเศียรนาค  พระวิหารนี้ตั้งอยู่ระหว่างเจดีย์ ๒ องค์  ภายในพระวิหาร  ประดิษฐานพระพุทธรูปสมัยอยุธยา ๑๑ องค์

หน้าบันด้านหลังพระอุโบสถ

ก่อนพวกเราลากลับ หลวงพ่อให้พระมาเป็นที่ระลึกค่ะ

ผ่านพระราชวังบางปะอิน

รอขึ้นเรือข้ามฟากค่ะ

ความเดิม

เที่ยวบางปะอิน กับ Farm Stay Asia - พลับพลาที่ประทับ ร.5

Create Date : 10 ธันวาคม 2561		0 comments
Last Update : 10 ธันวาคม 2561 22:55:11 น.
Counter : 3655 Pageviews.
Share Tweet