BlogGang.com : : สมาชิกหมายเลข 6393385 : ความดีหลายระดับ

กรรมเก่า คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ.เป็นเจ้าบทบาทเดิม จากนั้น การศึกษาอาศัยปรโตโฆสะ ซึ่งมีคติว่า "คนเป็นไปตามสภาพแวดล้อมที่ปรุงปั้น" และโยนิโสมนสิการ ซึ่งมีคติย้อนกลับว่า "ถ้าเป็นคนรู้จักคิด แม้แต่ฟังคนบ้าคนเมาพูด ก็อาจสำเร็จเป็นพระอรหันต์"

<<

พฤษภาคม 2565

1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31

23 พฤษภาคม 2565

ความดีหลายระดับ

ความดีหลายระดับ

พระพุทธศาสนามิได้ถือว่า ดีทุกอย่างเท่ากันหมด หรือ ว่าชั่วทุกอย่างเท่ากันหมด แต่ถือว่า ดี - ชั่ว มีหลายระดับแตกต่างกันไปตามคุณภาพ หรือน้ำหนักของผลที่มีต่อชีวิตมนุษย์ และคำว่าคุณภาพหรือน้ำหนักที่จะเป็นตัวบ่งชี้ถึงระดับของความดีดังกล่าวนี้ ก็คือ ถ้ามองในแง่หนึ่งซึ่งอาจเรียกได้ว่า ผลเชิงลบ ก็ได้แก่สามารถลดกิเลส หรือกำจัดความทุกข์ของชีวิตได้แค่ไหน ถ้ามองอีกแง่หนึ่ง ซึ่งอาจเรียกได้ว่า ผลเชิงบวก ก็ได้แก่สามารถเพิ่มคุณธรรม หรือ ให้ความสุขแก่ชีวิตได้แค่ไหน ทั้งนี้ เพราะพระพุทธศาสนาถือว่า กิเลสหรือความชั่วเป็นเหตุของความทุกข์ คุณธรรมหรือความดีเป็นเหตุของความสุข ฉะนั้น มาตรสำหรับวัดระดับความดีความชั่วก็คือ ความสุข ความทุกข์ หรือ ความบริสุทธิ์ ความเศร้าหมองอันเป็นผลจากความดีความชั่วนั้นๆ นั่นเอง

ฉะนั้น พระพุทธศาสนาจึงกล่าวถึงความดีความชั่วในหลายลักษณะ หลายระดับแล้วแต่กรณี หรือ เหตุการณ์ที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะในเรื่องความดีนั้นมีกล่าวแยกแยะไว้มากมายหลายประเภท แต่สรุปลงได้ใน ๓ ระดับกว้างๆ คือ ความดีขั้นต้น ความดีขั้นกลาง ความดีขั้นสูง ซึ่งท่านเรียกว่า อาทิกัลยาณะ มัชเฌกัลยาณะ ปริโยสานกัลยาณะ บ้าง เรียกว่าประโยชน์ปัจจุบัน ประโยชน์สืบๆไป ประโยชน์อย่างยิ่ง บ้าง

อนึ่ง การจัดระดับความดีดังกล่าวนี้ ยังขึ้นอยู่กับระดับของสถานภาพของชีวิตด้วย ทั้งนี้ เพื่อให้เป็นไปได้หรือเพื่อให้เหมาะสมกับชีวิตในสถานะนั้นๆ ฉะนั้น ความดีระดับสูงสำหรับชีวิตบางสถานะอาจจะเท่ากับความดีระดับระดับต้น หรือ ระดับกลางของชีวิตอีกสถานะหนึ่งก็ได้ ทั้งนี้ ก็เพราะพระพุทธศาสนาถือว่า สิ่งที่จะมีคุณค่าต่อชีวิตก็คือสิ่งที่สามารถเป็นไปได้หรือให้ประโยชน์ได้จริงแก่ชีวิตในระดับนั้นๆ ฉะนั้น บางสิ่งแม้จะดีเพียงใด แต่เป็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้สำหรับชีวิตบางระดับหรือคนบางคน สิ่งนั้นก็ไม่มีค่าอะไรสำหรับเขา หรือ ว่ามีเหมือนไม่มีนั่นเอง เพราะไร้ประโยชน์ หรือว่าช่วยแก้ทุกข์หรือให้สุขแก่เขาไม่ได้

การจัดระดับความดี ซึ่งน่าจะมีความหมายครอบคลุมความดีทุกประเภทไว้ได้หมด ก็คือ ที่ท่านเรียกว่า ประโยชน์ ๓ อันหมายถึงประโยชน์หรือความดีของชีวิต ๓ ประดับ คือ

ประโยชน์ปัจจุบัน ได้แก่ ประโยชน์ หรือ ความดีของชีวิตในระดับวัตถุหรือประโยชน์เฉพาะหน้า การที่ชีวิตพรั่งพร้อมไปด้วยทรัพย์สมบัติทางวัตถุ พุทธศาสนาก็ถือว่า เป็นความดีของชีวิตระดับหนึ่ง เพราะทำให้ชีวิตไม่มีปัญหาหรือไม่มีทุกข์อันเนื่องมาจากสาเหตุคือขาดวัตถุ หรือ เรียกว่า มีความสุขอันเนื่องมาจากการมีวัตถุสมบูรณ์ ความดีระดับนี้ นับเป็นความดีสำหรับสามัญชนทั่วไป หรือ พูดในทางกลับกัน คนที่มีความดีระดับนี้ เรียกว่า ปุถุชน

ประโยชน์สืบๆ ไป หรือ ประโยชน์ระยะยาว ได้แก่ ประโยชน์ หรือความดีอันเกิดจากการมีศีลธรรม (ศรัทธา ศีล จาคะ ปัญญา) ความมีศีลธรรมก็ช่วยแก้ทุกข์แก้ปัญหาของชีวิตได้ระดับหนึ่ง คือ ปัญหา หรือทุกข์ทางใจ หรือ กล่าวอีกอย่างหนึ่ง ก็คือให้ความสุขทางจิตใจ ซึ่งมีผลต่อความสุขทางกาย หรือ ทางวัตถุด้วย เรียกว่า เป็นความดีของชีวิตระดับกลาง คนที่มีความดีระดับนี้ เรียกว่า กัลยาณชน พระพุทธศาสนาถือว่ากัลยาณชน เป็นผู้มีปัญหาหรือความทุกข์น้อยกว่าปุถุชนทั่วไป กล่าวอีกอย่างหนึ่งก็คือเป็นคนที่มีความสุขมากกว่าปุถุชนทั่วไป

ประโยชน์สูงสุด ได้แก่ ความหลุดพ้นจากกิเลสหรือทุกข์ทั้งปวง อันเป็นผลจากการพัฒนาชีวิตจนมีศีลและธรรมบริบูรณ์ ความสมบูรณ์ทางศีลและธรรมนั่นเองที่ทำลายกิเลส เมื่อสิ้นกิเลส ก็สิ้นทุกข์ เมื่อสิ้นทุกข์ ก็ได้ชื่อว่ามีสุขสมบูรณ์ ความดีระดับนี้ จึงเป็นความดีสูงสุดของชีวิต และผู้ที่บรรลุฝั่งความดีระดับนี้ เรียกว่า อารยชน หรือ อริยบุคคล

ฉะนั้น การพูดถึงความดีในพระพุทธศาสนาจึงต้องพูดแบบวิเคราะห์หรือแยกแยะ เพราะพระพุทธศาสนามิได้ถือว่า ความดีมีอย่างเดียว หรือ ว่าความดีทุกอย่างเหมือนกันหมด หรือ มีค่าเท่ากันหมด แต่อาจกล่าวได้ว่า ความดีทุกอย่างทุกระดับมีความหมายร่วมกัน คือ ภาวะแก้ทุกข์ได้ หรือภาวะไม่มีทุกข์ แต่ว่า ประเภทและระดับของทุกข์ที่แก้ได้นั้นแตกต่างกัน ฉะนั้น ความดีจึงมีหลายระดับแตกต่างกัน

Create Date : 23 พฤษภาคม 2565

Last Update : 23 พฤษภาคม 2565 17:31:34 น.

0 comments

Counter : 129 Pageviews.

สมาชิกหมายเลข 6393385

Location :

[ดู Profile ทั้งหมด]

	ฝากข้อความหลังไมค์
	Rss Feed
	ผู้ติดตามบล็อก : 9 คน [?]

Webmaster - BlogGang

[Add สมาชิกหมายเลข 6393385's blog to your web]

Bloggang.com