BlogGang.com : : สมาชิกหมายเลข 6393385 : ความรู้ที่ประสงค์ในพุทธศาสนา

กรรมเก่า คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ.เป็นเจ้าบทบาทเดิม จากนั้น การศึกษาอาศัยปรโตโฆสะ ซึ่งมีคติว่า "คนเป็นไปตามสภาพแวดล้อมที่ปรุงปั้น" และโยนิโสมนสิการ ซึ่งมีคติย้อนกลับว่า "ถ้าเป็นคนรู้จักคิด แม้แต่ฟังคนบ้าคนเมาพูด ก็อาจสำเร็จเป็นพระอรหันต์"

<<

พฤษภาคม 2565

1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31

17 พฤษภาคม 2565

ความรู้ที่ประสงค์ในพุทธศาสนา

ความรู้ที่พึงประสงค์ในพระพุทธศาสนา

ความรู้แบ่งได้เป็น ๒ ระดับกว้างๆ คือ ความรู้ระดับโลกียะ และความรู้ระดับโลกุตตระ (อภิ.35/796/420) ความรู้ระดับโลกียะ หมายถึง ความรู้ทุกประเภท ตั้งแต่ความรู้ขั้นธรรมดาสามัญไปจนถึงความรู้ระดับญาณ หรือ การหยั่งรู้ที่ยังไม่ถึงขั้นทำให้เป็นพระอริยะ หรือ ยังไม่ถึงขั้นทำให้บรรลุอริยมรรค อริยผล ส่วนความรู้ระดับโลกุตตระนั้น หมายถึง ความรู้ที่ทำให้เป็นพระอริยะ หรือ ทำให้บรรลุอริยมรรค อริยผล ดังคัมภีร์ฝ่ายอภิธรรม กล่าวไว้ว่า

ตีสุ ภูมึสุ กุสลาพฺยกเต ปญฺญา โลกิยา ปญฺญา จตูสุ มคฺเคสุ จตูสุ ผเลสุ ปญฺญา โลกุตฺตรา ปญฺญา (อภิ.วิ.35/803/434)

ใจความว่า ปัญญาที่เป็นกุศล และอัพยากฤตในภูมิ ๓ เป็นโลกียปัญญา ส่วนปัญญาในมรรค ๔ ผล ๔ เป็นโลกุตตรปัญญา

พระพุทธศาสนาถือว่า ความรู้ที่มีคุณค่าต่อชีวิตก็คือ ความรู้ที่ช่วยปกป้องตนเองให้ปลอดภัยจากหายนะด้านต่างๆ ของชีวิต หรือ ความรู้ที่ช่วยให้เอาตัวรอดจากทุกข์ภัยต่างๆ ได้ กล่าวสั้นๆ ก็คือความรู้ที่ทำให้มนุษย์ช่วยตนเองได้นั่นเอง ความรู้ประเภทนี้พระพุทธศาสนา เรียกว่า นิปกปัญญา หรือ เนปักกปัญญา ซึ่งความหมายว่า ปัญญารักษาตน หรือ รู้รักษาตัวรอด (ขุ.ม.29/921/587; อภิ.วิ.35/599/328 ; 35/1107/572)

ฉะนั้น ความรู้ที่ควรมี หรือ ควรแสวงหาตามหลักของพระพุทธศาสนา ก็คือปัญญาประเภทนี้ เพราะเป็นปัญญาที่มีคุณค่าหรือมีประโยชน์เสมอไป ความรู้บางอย่างเท่านั้นที่มีคุณค่าหรือมีประโยชน์ และความรู้ที่มีคุณค่าหรือมีประโยชน์ ก็คือ ความรู้ประเภทนิปกปัญญา หรือ เนปักกปัรญญา ดังกล่าวแล้ว

ในเรื่องของความรู้ที่ควรรู้ หรือความรู้ที่มีคุณค่าต่อชีวิตนั้น พระพุทธศาสนาแสดงไว้ ๓ ประเภท คือ

- อายโกศล ความรู้ความฉลาดในสิ่งที่ดี ที่ควรทำ

- อปายโกศล ความรู้ความฉลาดในสิ่งที่ชั่ว ที่ควรละ

- อุปายโกศล ความรู้ความฉลาดที่จะทำให้บรรลุถึงสิ่งที่ดี และรอดพ้นจากสิ่งที่ชั่ว (ที.ปา.11/228/231)

ความรู้ทั้ง ๓ ลักษณะนี้ มีความหมายคลุมทั้งความรู้ระดับโลกียะ และระดับโลกุตตระ เพราะความรู้ทุกอย่างหรือทุกระดับ จะสำเร็จประโยชน์หรือมีผลทางปฏิบัติได้ เราจะต้องรู้ทั้งเนื้อหา และวิธีการอย่างถูกต้อง เพราะถ้าเรารู้แต่เนื้อหา แต่ไม่รู้วิธีใช้หรือวิธีทำ ก็คงจะเอาไปใช้ประโยชน์อะไรไม่ได้

Create Date : 17 พฤษภาคม 2565

Last Update : 17 พฤษภาคม 2565 13:12:50 น.

0 comments

Counter : 140 Pageviews.

สมาชิกหมายเลข 6393385

Location :

[ดู Profile ทั้งหมด]

	ฝากข้อความหลังไมค์
	Rss Feed
	ผู้ติดตามบล็อก : 9 คน [?]

Webmaster - BlogGang

[Add สมาชิกหมายเลข 6393385's blog to your web]

Bloggang.com