สิ่งที่มีจริง คือ อะไร
พระพุทธศาสนาแสดงว่า สิ่งที่มี ย่อมมี สิ่งที่ไม่มี ย่อมไม่มี (องฺ.ทสก.24/22/39) และสิ่งที่มีอยู่นั้นมีอยู่ในภาวะที่เรียกว่า ธาตุ คือ มีอยู่ตามสภาพ หรือตามธรรมชาติของมันเอง ไม่มีใครกำหนดหรือควบคุม มีความเป็นไปและมีความแน่นอนโดยตัวของมันเอง เรียกว่า ธัมมฐิติ ธัมมนิยาม และความเป็นไปของธาตุ หรือ สิ่งที่มีอยู่ดังกล่าวนี้ ก็คือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา หมายความว่า มีอยู่อย่างเคลื่อนไหว เปลี่ยนแปลง ไม่คงที่คงตัว (องฺ.ติก.20/576/368)
สิ่งที่มีอยู่ดังกล่าวนั้น คือ อะไร พระพุทธศาสนาแสดงไว้ ๔ ประเภท คือ จิต เจตสิก รูป นิพพาน ซึ่งถ้ากล่าวโดยสรุปก็คือ รูป กับ นาม หรือ รูปธาตุ กับ นามธาตุ (สมฺโมห. 118) รูปก็คือสสาระ หรือวัตถุ ส่วนนามก็คืออสสารหรือจิต ทั้งสสารและอสสารล้วนมีอยู่ในสภาพที่เรียกว่า อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา คือ เคลื่อนไหว เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา สิ่งที่มีอยู่เหล่านี้ พระพุทธศาสนามิได้แสดงว่า เป็นต้นกำเนิดหรือเป็นปฐมธาตุของจักรวาล แต่แสดงว่าสิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่มีอยู่จริง (ปรมัตถะ) เท่านั้น ฉะนั้น สิ่งเหล่านี้ จึงมิใช่สิ่งแท้จริงทางอภิปรัชญา ตามนัยของปรัชญาตะวันตก
Create Date : 19 พฤษภาคม 2565 |
Last Update : 19 พฤษภาคม 2565 19:35:04 น. |
|
0 comments
|
Counter : 222 Pageviews. |
|
|
|
|
|
|
|