BlogGang.com : : สมาชิกหมายเลข 6393385 : อสสาร หรือนามธาตุ คืออะไร(ต่อ)

กรรมเก่า คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ.เป็นเจ้าบทบาทเดิม จากนั้น การศึกษาอาศัยปรโตโฆสะ ซึ่งมีคติว่า "คนเป็นไปตามสภาพแวดล้อมที่ปรุงปั้น" และโยนิโสมนสิการ ซึ่งมีคติย้อนกลับว่า "ถ้าเป็นคนรู้จักคิด แม้แต่ฟังคนบ้าคนเมาพูด ก็อาจสำเร็จเป็นพระอรหันต์"

<<

พฤษภาคม 2565

1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30	31

21 พฤษภาคม 2565

อสสาร หรือนามธาตุ คืออะไร(ต่อ)

ยากซับซ้อน

ส่วนวิญญาณธาตุ หรือจิตนั้นเป็นพลังฝ่ายอสสารหรือพลังจิต มีลักษณะเป็นพลังรู้ ซึ่งมี ๔ ลักษณะย่อยด้วยกัน ซึ่งอาจเขียนเป็นภาพ ดังนี้

วิญญาณธาตุ=พลังรู้

จิต

พลังรู้สึก = เวทนา
พลังรู้จำ = สัญญา
พลังรู้คิด = สังขาร
พลังรู้ชัด = วิญญาณ

การรับรู้เรื่องราวต่างๆของจิต ซึ่งทางพระพุทธศาสนา เรียกว่า การรู้อารมณ์ของจิต นั้น ต้องอาศัยประสาทสัมผัสทั้ง ๕ ตา หู จมูก ลิ้น กาย เป็นทางผ่าน (อภิ.แปล.77/253 ; 77/165-6) ขบวนการรับรู้ของจิตนั้นซับซ้อนแต่รวดเร็วมาก กล่าวคือ จิตต้องใช้เวลารับ หรือพิจารณาสิ่งที่จะรู้ หรือสิ่งที่มากระทบประสาทสัมผัสนั้นถึง ๗ ขั้นตอน แต่ละขั้นตอนทำหน้าที่ต่างๆ กันดังนี้

1.รำพันถึงอารมณ์ = อาวัชชนะ

2.เห็นหรือฟังเป็นต้น = วิญญาณ

3.รับอารมณ์ = สัปปฏิจฉันนะ

4.พิจารณาอารมณ์ = สันตีรณะ

5.กำหนดอารมณ์ = โวฏฐัพพนะ

6.เสพอารมณ์ = ชวนะ

7.รู้รสของอารมณ์ = ตทาลัมพนะ (วิภาวินี.165)

และในการรับรู้อารมณ์ หรือ รับรู้สิ่งที่มาสู่การรับรู้ของจิตแต่ละเรื่องนั้น จิตต้องใช้เวลาในการรับรู้ถึง ๑๗ ขณะ ในกรณีที่เป็นการรับรู้ตามปกติธรรมดา เรียงลำดับให้เห็นขั้นตอน ได้ดังนี้

ขณะจิตที่ 1 ภวังค์

ขณะจิตที่ 2 ภวังคจลนะ

ขณะจิตที่ 3 ภวังคุปัจเฉทะ (3 ขณะนี้ขั้นตื่นตัว)

ขณะจิตที่ 4 อาวัชชนะ = ควานอารมณ์

ขณะจิตที่ 5 ปัญจวิญญาณ = สัมผัสอารมณ์

ขณะจิตที่ 6 สัมปฏิจฉันทะ = รับหรือจับอารมณ์

ขณะจิตที่ 7 สันตีรณะ = พิจารณาอารมณ์

ขณะจิตที่ 8 โวฏฐัพพนะ = กำหนดอารมณ์

ขณะจิตที่ 9 ชวนะ

ขณะจิตที่ 10 ชวนะ

ขณะจิตที่ 11 ชวนะ

ขณะจิตที่ 12 ชวนะ

ขณะจิตที่ 13 ชวนะ

ขณะจิตที่ 14 ชวนะ

ขณะจิตที่ 15 ชวนะ (ชวนะ 7 ขณะ 9 -15 จิตเสพหรือเคี้ยวอารมณ์)

ขณะจิตที่ 16 ตทาลัมพนะ

ขณะจิตที่ 17 ตทาลัมพนะ (16-17 จิตรู้รสอารมณ์แล้วตกภวังค์) (วิภาวินี.142)

หมายความว่า ในการรับรู้อารมณ์ของจิต เช่น การเห็นภาพ การได้ยินเสียง เป็นต้น จิตจะต้องจดจ่ออยู่กับภาพที่ตามอง หรือ เสียงที่หูฟัง นั้น นานพอที่จิตจะรับและพิจารณาสิ่งที่ตามอง หรือ หูฟังนั้นได้อย่างเต็มที่ ซึ่งกินเวลาไม่น้อยกว่า ๑๗ ขณะจิต จึงจะเกิดการเห็นภาพนั้น หรือ ได้ยินเสียงนั้นได้ชัดเจนว่าอะไร เป็นอะไร ซึ่งเป็นการรับรู้ในขั้นที่เรียกว่า มโนวิญญาณ

Create Date : 21 พฤษภาคม 2565

Last Update : 21 พฤษภาคม 2565 19:09:47 น.

0 comments

Counter : 145 Pageviews.

สมาชิกหมายเลข 6393385

Location :

[ดู Profile ทั้งหมด]

	ฝากข้อความหลังไมค์
	Rss Feed
	ผู้ติดตามบล็อก : 9 คน [?]

Webmaster - BlogGang

[Add สมาชิกหมายเลข 6393385's blog to your web]

Bloggang.com