รูปธาตุและอรูปธาตุนั้น หากจะกล่าวให้ละเอียดออกไปอีก พระพุทธศาสนาก็แสดงว่ามีทั้งสิ้น ๑๘ ชนิด (พุทธธรรมจำแนกชีวิตนี้โดยความเป็นขันธ์ได้ ๕ อายตนะได้ ๑๒ ธาตุได้ ๑๘ อินทรีย์ได้ ๒๒)
จักขุธาตุ
รูปธาตุ
โสตธาตุ
สัททธาตุ
ฆานธาตุ
คันธธาตุ
ชิวหาธาตุ
รสธาตุ
กายธาตุ
โผฏฐัพพธาตุ
ธัมมธาตุ
จักขุวิญญาณธาตุ
โสตวิญญาณธาตุ
ฆานวิญญาณธาตุ
ชิวหาวิญญาณธาตุ
กายวิญญาณธาตุ
มโนธาตุ
มโนวิญญาณธาตุ
รูปธาตุที่เห็นไม่ได้ กระทบไม่ได้ คือ อาโป อากาศ จัดเป็นธรรมธาตุ ธรรมทั้งปวง รวมทั้งนิพพาน รวมอยู่ในธรรมธาตุทั้งปวง
พระพุทธศาสนาถือว่าธาตุ คือ สิ่งที่มีอยู่นั้น หากจำแนกประเภทแล้วก็มีมากมาย (อเนกธาตุ นานาธาตุ) แต่จะมีมากมายสักเพียงไร ก็รวมอยู่ในจำนวนธาตุ ๑๘ ชนิด ธาตุที่พระพุทธศานาแสดงไว้นั้น จึงเป็นเพียงธาตุหลักๆ เท่านั้น เพราะโลกนี้เป็นอเนกธาตุ แต่ธาตุทั้งหมดก็มีอยู่สภาวะของธาตุ ๑๘ เท่านั้น (อภิ.แปล. 77/259-261)
ธาตุคือสิ่งที่มีอยู่เหล่านี้ ทั้งที่เป็นรูปธาตุ และอรูปธาตุ หรือว่ารูปธรรม หรือ นามธรรม พระพุทธศาสนาแสดงว่าเป็นสภาวธรรม คือ สิ่งที่มีอยู่ และเป็นไปตามสภาวธรรม หรือตามธรรมชาติของมันเอง (อภิ.แปล.77/86,254) และธาตุทั้งปวงล้วนมีลักษณะร่วม คือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา และเกิด ดับ หรือ เคลื่อนไหวไปตามกฎแห่งอิทัปปัจจยตา หรือปฏิจจสมุปบาท
Create Date : 22 พฤษภาคม 2565 |
Last Update : 22 พฤษภาคม 2565 11:25:26 น. |
|
0 comments
|
Counter : 182 Pageviews. |
|
|
|
|
|
|
|