รูป หรือ สสาร คือ อะไร
พระพุทธศาสนาแสดงว่า สสาร ขั้นมูลฐาน หรือ ธาตุหลักมี ๔ อย่างคือ สิ่งที่มีสภาพแข็ง รวมเรียกว่า ปฐวีธาตุ (ธาตุดิน) สิ่งที่มีสภาพอ่อน หรือ ซึมซาบไปในสิ่งอื่นๆได้ เรียกว่า อาโปธาตุ (ธาตุน้ำ) สิ่งที่มีสภาพไหว หรือ เคลื่อนไหวได้ เรียกว่า วาโยธาตุ (ธาตุลม) สิ่งที่มีสภาพร้อน หรือ ก่อให้เกิดอุณหภูมิได้ เรียกว่า เตโชธาตุ (ธาตุไฟ) (อภิ.วิ.35/115-118/101 ; วิสุทธิ.ทติย.169) ธาตุเหล่านี้ รวมเรียกว่า มหาภูตรูป คือ เป็นสสารที่มีอยู่เป็นหลัก หรือ มีอยู่ทั่วไปในจักรวาล เพราะขึ้นชื่อว่าวัตถุแล้วย่อมประกอบด้วยธาตุหลักเหล่านี้ทั้งนั้น หรือ กล่าวอีกอย่างหนึ่ง ก็คือ เพราะการรวมตัวกันของธาตุ ๔ นี้เอง จึงปรากฏเป็นวัตถุต่างๆ ขึ้น
สิ่งเหล่านี้ ได้ชื่อว่า ธาตุ เพราะคงสภาพของตนไว้ (วิภาวินี.270) กล่าวคือ ปฐวีธาตุ ไม่ว่าจะไปรวมกับธาตุอื่นใด ก็คงสภาพแข็งไว้เสมอ เตโชธาตุ ไม่ว่าจะไปรวมกับธาตุอื่นใด ก็คงสภาพร้อนอยู่เสมอ เป็นต้น พระพุทธศาสนายืนยันว่า ธาตุเหล่านี้เป็นสิ่งที่มีจริง (ภูตานิ วิชฺชมานตตา -วิสุทธิ.ทุติย.192)
พระพุทธศาสนาแสดงว่า ธาตุเหล่านี้ มีอยู่อย่างไม่แยกกัน แม้ในส่วนที่เล็กที่สุดของสสารที่เรียกว่า กลาปะ ก็คือกลุ่มของธาตุ ๔ นั่นเอง แต่ว่าโดยลักษณะแล้ว เราสามารถกล่าวถึงความแตกต่างระหว่างธาตุเหล่านี้ได้ (วิสุทธิ.ทุติย.193) กล่าวอีกนัยหนึ่งก็คือ ธาตุ ๔ นั้น แยกกันได้ในความคิด แต่แยกกันไม่ได้ในความเป็นจริง
Create Date : 19 พฤษภาคม 2565 |
Last Update : 20 พฤษภาคม 2565 8:13:28 น. |
|
0 comments
|
Counter : 141 Pageviews. |
|
|
|
|
|
|
|