|
องค์มรรคที่ ๗ สัมมาสติ. ตัวนี้แหละควบคุมสัมมาวายามะต่อไป. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ความระลึกชอบเป็นอย่างไรเล่า ? อิธะ ภิกขะเว ภิกขุ ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้ กาเย กายานุปัสสี วิหะระติ ย่อมเป็นผู้พิจารณาเห็นกายในกายอยู่เป็นประจำ อาตาปี สัมปะชาโน สะติมา วิเนยยะ โลเก อะภิชฌาโทมะนัสสัง มีความเพียรเครื่องเผากิเลส สัมปะชัญญะ มีสติ ถอนความพอใจและความไม่พอใจในโลกออกเสียได้ ฯลฯ. สัมมาสติ ก็คือ การเจริญสติปัฏฐาน ๔.
สติปัฏฐาน ๔ ก็คือกำหนดกายในกาย กำหนดเวทนาในเวทนา กำหนดจิตในจิต และกำหนดธรรมในธรรม เรื่องในตัวเราทั้งนั้น. กำหนดกายก็หมายความว่า จะยืน จะเดิน จะนั่ง มีสติกำกับ ใช้ธรรมะ ๓ ประการควบคู่กันไป คือ อาตาปี หมายความว่ามีความเพียรเครื่องเผากิเลส สัมปะชาโน มีสัมปชัญญะ สติมา ก็คือมีสติ เพื่อนำอภิชฌาโทมนัส ออกไป.
อภิชฌาโทมนัส คือ ความโลภ ความเสียใจ เกิดขึ้นเพราะการกระทบกับอะไรต่างๆ คอยคุมการเป็นอยู่ทางกาย จะยืน จะเดิน จะนั่ง จะนอน มีการควบคุมไว้ มีสติ เช่นว่า เรากำหนดลมหายใจเข้าออก คือ กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน กำหนดลมหายใจเข้าออกเพื่อให้มีสติ มีความเพียร มีสัมปชัญญะอยู่ในเรื่องนี้ หายใจเข้าไม่ให้เกิดราคะ หายใจออกก็ไม่ให้เกิดราคะ คอยกำหนดไว้ ขั้นแรกคอยกำหนดลมเข้าออกก่อน ต่อไปกำหนดว่า หายใจเข้าไม่ให้เกิดอะไรขึ้นในรูปอย่างนั้น หรือว่าจะยกมือจะจะเคลื่อนไหวก็มีสติคอยกำกับ ไม่ทำอะไรโดยไม่รู้สึกตัว ให้มีสติในขณะที่จะทำ และมีสติสัมปชัญญะ คือรู้พร้อมอยู่ในขณะนั้นกำกับไว้ เมื่อมีสติสัมปชัญญะแล้วก็ให้พยายามอยู่ในเรื่องนั้นตลอดไป เรียกว่ามี ความเพียรเผากิเลสให้เร่าร้อน. นี้เรียกว่า กำหนดกาย.
กำหนดเวทนา คือความสุขความทุกข์ที่เกิดขึ้น รู้ว่าอะไรเกิดขึ้นในใจของเขา ความสุขเกิดขึ้น ความทุกข์เกิดขึ้น สุขมาจากไหน ทุกข์มาจากไหน มันเกิดเพราะอะไร ทำไมมันจึงเกิดขึ้น พิจารณาดู เรื่องพิจารณาจิตก็คือ คอยรู้ว่าเวลานี้จิตเรามีอะไรเกิดขึ้น มีราคะ มีโทสะ มีโมหะ คือมีโลภ มีโกรธ มีหลง ฯลฯ
 สัมมาสติ ที่ 
https://www.bloggang.com/mainblog.php?id=samathijit&month=29-10-2023&group=82&gblog=80
| Create Date : 31 สิงหาคม 2565 |
|
0 comments |
| Last Update : 27 มกราคม 2567 15:16:38 น. |
| Counter : 467 Pageviews. |
|
 |
|
