ในช่วงนี้ กระแสข่าวเรื่องข้าวกำลังมาแรง ชาวนาคือกระดูกสันหลังของชาติกำลังจะลืมตาอ้าปากได้ (สาธุ ! ขอให้เป็นจริงเถอะ) ก็เลยนึกถึง "กำบ่ะเก่า" ที่เกี่ยวกับข้าวได้สองสามสำนวน นำมาบอกเล่าไว้กันลืม ณ ที่นี้
  
๑. "ข้าวลีบงวงตั้ง ข้าวเต้งงวงค้อม"
คำแปล : เมล็ดข้าวลีบรวงจะตั้งขึ้น เมล็ดข้าวที่เต็มสมบูรณ รวงจะโน้มต่ำ
ความหมาย : เปรียบเทียบกับคนที่ไม่รู้จริงมักจะชอบโอ้อวดยกตน ในขณะที่คนรู้จริงจะนอบน้อมถ่อมตน
  
๒. "ข้าวจักเสี้ยงมักกิ๋นหวาน คนจักผลาญมักนอนอุ่น"
คำแปล : ข้าวปลาอาหารจวนจะหมด(เสี้ยง = หมด)มักจะกินอร่อย เหมือนคนใกล้ตายมักจะนอนสบาย
ความหมาย : เปรียบเทียบกับคนเราที่มักจะเห็นค่าของสิ่งของที่มีก็ต่อเมื่อจวนจะเสียมันไป หรือมารู้คุณค่าของชีวิตก็ต่อเมื่อใกล้ตาย
  
๓. "ฮักกั๋นเมื่อข้าวยัง จังกั๋นเมื่อข้าวเสี้ยง"
คำแปล : รักกันเมื่อยังมีข้าวกินอยู่ แต่เกลียดกันเมื่อข้าวหมด ความหมาย : ยามมีก็รักกัน ยามไม่มีก็ชิงชัง (เทียบได้กับสำนวนไทยภาคกลางที่ว่า "ยามจนคนเคียดแค้นชิงชัง ยามมีมั่งคนประนังนอบน้อม")
  
|