พุทธประวัติจากพระโอษฐ์ .. ทรงยืนยันความเป็นมหาบุรุษ

.




วัสสการพราหมณ์ ได้เข้าเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้าทูลว่า :-

พระโคดมผู้เจริญ !
พวกข้าพเจ้าย่อมบัญญัติบุคคลที่มีธรรม ๔ ประการว่าเป็นมหาบุรุษมหาปราชญ์. ธรรม ๔ ประการเหล่าไหนเล่า ?

พระโคดมผู้เจริญ !
คือคนในโลกนี้ ..
- เป็นพหุสูต มีเรื่องที่ควรสดับอันตนได้สดับแล้วมาก.
- เป็นคนรู้เนื้อความแห่งข้อความที่มีผู้กล่าวแล้วนั้น ๆ ว่านี้เป็นความหมายแห่งภาษิตนี้,
- เป็นคนมีสติระลึกสืบสาวการที่ทำคำที่พูดแล้วแม้นานได้,
- และเป็นคนฉลาดในกิจการของคฤหัสถ์ที่ต้องจัดต้องทำ ..
- - ขยันไม่เกียจคร้านในกิจการเหล่านั้น
- - มีปัญญาพิจารณาสอบสวนอันเป็นอุบายวิธีที่จะให้กิจการนั้นสำเร็จได้ด้วยดี
- - สามารถทำเอง และสามารถที่จะจัดให้ผู้อื่นทำ ในกิจการเหล่านั้น,

พระโคดมผู้เจริญ !
พวกข้าพเจ้าบัญญัติบุคคลผู้มีธรรม๔ ประการเหล่านี้แล ว่าเป็นมหาบุรุษ มหาปราชญ์. ถ้าคำของข้าพเจ้าควรอนุโมทนา ก็ขอจงอนุโมทนา, ถ้าควรคัดค้านก็ขอจงคัดค้านเถิด.

พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสตอบว่า :-

พราหมณ์ !
เราไม่อนุโมทนาของท่าน, เราไม่คัดค้านของท่าน. เราเอง ก็บัญญัติบุคคลที่มีธรรม ๔ ประการ ว่าเป็นมหาบุรุษ มหาปราชญ์.

ธรรม ๔ ประการเหล่าไหนเล่า ?

พราหมณ์ !
คือคนในโลกนี้ เป็นผู้ปฏิบัติเกื้อกูลแก่มหาชน เพื่อความสุขของมหาชน ยังประชุมชนเป็นอันมากให้ประดิษฐานอยู่ในอริยญายธรรม คือความเป็นผู้มีธรรมงาม มีธรรมเป็นกุศล.

อนึ่ง เขาเป็นผู้จำนงจะตรึกเรื่องใด ก็ตรึกเรื่องนั้นได้, ไม่จำนงจะตรึกเรื่องใด ก็ไม่ตรึกเรื่องนั้นได้, จำนงจะดำริเรื่องใด ก็ดำริเรื่องนั้นได้, ไม่จำนงจะดำริเรื่องใด ก็ไม่ดำ ริเรื่องนั้นได้เพราะเขาเป็นผู้มีอำ นาจเหนือจิต ในคลองแห่ง
ความตรึกทั้งหลาย.

อนึ่ง เขาเป็นผู้ได้ตามต้องการได้โดยไม่ยาก ได้โดยไม่ลำ บากซึ่งฌานทั้ง ๔ อันเป็นธรรมเครื่องอยู่เป็นสุขในภพปัจจุบันนี้ อันเป็นธรรมเป็นไปในทาง
จิตขั้นสูง.

อนึ่ง เขานั้นย่อมกระทำให้แจ้งได้ ซึ่งเจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ อันไม่มีอาสวะเพราะสิ้นอาสวะแล้ว ด้วยปัญญาอันยิ่งเอง เข้าถึงแล้วและอยู่ในวิหารธรรมนั้นในภพอันเป็นปัจจุบันนี้.

พราหมณ์ !
เราไม่อนุโมทนาของท่าน, เราไม่คัดค้านของท่าน, แต่เราบัญญัติบุคคลที่มีธรรม ๔ ประการนี้แล ว่าเป็นมหาบุรุณ มหาปราชญ์.

วัสสการพราหมณ์ ได้อนุโมทนาสรรเสริญคำของพระผู้มีพระภาคเจ้าเป็นอันมาก ในที่สุด

พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสคำนี้ว่า :-

พราหมณ์ !
ท่านกล่าวคำพาดพิงถึงเรา. เอาเถิดเราจะพูดให้แจ้งชัดทีเดียวว่า เราและเป็นผู้ปฏิบัติเกื้อกูลแก่มหาชน เพื่อความสุขของมหาชน ยังประชุมชนให้ตั้งอยู่ในอริยญายธรรม กล่าวคือความเป็นผู้มีธรรมงาม เป็นผู้มีธรรมเป็นกุศล. เราแล เป็นผู้ ..
- จำนงจะตรึกในเรื่องใด ก็ตรึกในเรื่องนั้นได้
- ไม่จำนงจะตรึกในเรื่องใด ก็ไม่ตรึกในเรื่องนั้นได้,
- จำนงจะดำริในเรื่องใดก็ดำริในเรื่องนั้นได้
- ไม่จำนงจะดำริในเรื่องใด ก็ไม่ดำริในเรื่องนั้นได้
เพราะ ..
- เราเป็นผู้มีอำนาจเหนือจิต ในคลองแห่งความตรึกทั้งหลาย.
- เราแล เป็นผู้ได้ตามต้องการได้โดยไม่ยาก ได้โดยไม่ลำบาก ซึ่งฌานทั้ง ๔ อันเป็นธรรมเครื่องอยู่เป็นสุขในภพเป็นปัจจุบันนี้ อันเป็นธรรมเป็นไปในทางจิตขั้นสูง.
- เราแล เป็นผู้ทำให้แจ้งได้ซึ่งเจโตวิมุตติ ปัญญาวิมุตติ อันไม่มีอาสวะ เพราะสิ้นอาสวะแล้ว ด้วยปัญญาอันยิ่งเอง เข้าถึงแล้วและอยู่ในวิหารธรรมนั้น ในภพอันเป็นปัจจุบันนี้ ดังนี้.
.
.
.
บาลี จตุกฺก. อํ. ๒๑/๔๕/๓๕.
ตรัสแก่วัสสการพราหมณ์ที่เวฬุวัน ใกล้เมืองราชคฤห์.

Create Date : 01 สิงหาคม 2555		0 comments
Last Update : 1 สิงหาคม 2555 6:09:29 น.
Counter : 1169 Pageviews.
Share Tweet