อริยสัจจากพระโอษฐ์ .. วิภาคแห่งเวทนา
.
ภิกษุ ท.!
เราจักแสดงธรรมปริยาย ซึ่งมีปริยายร้อยแปด แก่พวกเธอทั้งหลาย, พวกเธอ จงฟังธรรมปริยายข้อนี้.
ภิกษุ ท.!
ธรรมปริยาย ซึ่งมีปริยายร้อยแปดนั้น เป็นอย่างไรเล่า ?
ภิกษุ ท.!
เวทนา แม้สองอย่าง เราได้กล่าวแล้วโดยป ริยาย,
เวทนา แม้สามอย่าง เราก็ได้กล่าวแล้วโดยปริยาย,
เวทนา แม้ห้าอย่าง เราก็ได้กล่าวแล้วโดยปริยาย,
เวทนา แม้หกอย่าง เราก็ได้กล่าวแล้วโดยปริยาย,
เวทนาแม้สิบแปดอย่าง เราก็ได้กล่าวแล้วโดยปริยาย,
เวทนา แม้สามสิบหกอย่างเราก็ได้กล่าวแล้วโดยปริยาย,
และเวทนา แม้ร้อยแปดอย่าง เราก็ได้กล่าวแล้วโดยปริยาย.
ภิกษุ ท.!
เวทนา สองอย่าง นั้นเป็นอย่างไรเล่า ?
เวทนา สองอย่างนั้น คือ ..
- เวทนาที่เป็นไปทางกาย
- และเวทนาที่เป็นไปทางใจ.
ภิกษุ ท.!
เหล่านี้ เรียกว่า เวทนาสองอย่าง
ภิกษุ ท.!
เวทนาสามอย่างนั้นเป็นอย่างไรเล่า ?
เวทนาสามอย่างนั้น คือ ..
- สุขเวทนา (ความรู้สึกอันเป็นสุข)
- ทุกขเวทนา (ความรู้สึกอันเป็นทุกข์)
- และอทุกขมสุขเวทนา (ความรู้สึกก็ยังไม่อาจกล่าวได้ว่าเป็นทุกข์หรือสุข).
ภิกษุ ท.!
เหล่านี้ เรียกว่า เวทนาสามอย่าง.
ภิกษุ ท.!
เวทนา ห้าอย่าง นั้น เป็นอย่างไรเล่า ?
เวทนา ห้าอย่างนั้น คือ ..
- อินทรีย์คือสุข
- อินทรีย์คือทุกข์
- อินทรีย์คือโสมนัส
- อินทรีย์คือโทมนัส
- และอินทรีย์คืออุเบกขา.
ภิกษุ ท.!
เหล่านี้ เรียกว่า เวทนาห้าอย่าง.
ภิกษุ ท.!
เวทนา หกอย่าง นั้นเป็นอย่างไรเล่า ?
เวทนา หกอย่างนั้น คือ ..
- เวทนา อันเกิดแต่สัมผัสทางตา,
- เวทนา อันเกิดแต่สัมผัสทางหู,
- เวทนา อันเกิดแต่สัมผัสทางจมูก,
- เวทนา อันเกิดแต่สัมผัสทางลิ้น,
- เวทนา อันเกิดแต่สัมผัสทางกาย,
- และเวทนา อันเกิดแต่สัมผัสทางใจ.
ภิกษุ ท.!
เหล่านี้ เรียกว่า เวทนาหกอย่าง.
ภิกษุ ท.!
เวทนา สิบแปดอย่าง นั้น เป็นอย่างไรเล่า ?
เวทนาสิบแปดอย่างนั้น คือ .
- ความรู้สึกของจิตที่มั่วสุมอยู่ด้วยโสมนัสหกอย่าง,
- ความรู้สึกของจิตที่มั่วสุมอยู่ด้วยโทมนัสหกอย่าง,
- และความรู้สึกของจิตที่มั่วสุมอยู่ด้วยอุเบกขาหกอย่าง.
ภิกษุ ท.!
เหล่านี้ เรียกว่า เวทนาสิบแปดอย่าง.
ภิกษุ ท.!
เวทนา สามสิบหกอย่าง นั้น เป็นอย่างไรเล่า ?
เวทนาสามสิบหกอย่างนั้น คือ ..
- โสมนัสเวทนาที่เนื่องด้วยเหย้าเรือน (กามคุณ ๕) หกอย่าง,
- โสมนัสเวทนาที่เนื่องด้วยการหลีกออกจากเหย้าเรือน (ไม่เกี่ยวด้วย
กามคุณ ๕) หกอย่าง,
- โทมนัสเวทนาที่เนื่องด้วยเหย้าเรือนหกอย่าง,
- โทมนัส-เวทนาที่เนื่องด้วยการหลีกออกจาเหย้าเรือนหกอย่าง,
- อุเบกขาเวทนาที่เนื่องด้วยเหย้าเรือนหกอย่าง,
- และอุเบกขาเวทนาที่เนื่องด้วยการหลีกออกจากเหย้าเรือนหกอย่าง.
ภิกษุ ท.!
เหล่านี้ เรียกว่า เวทนาสามสิบหกอย่าง.
ภิกษุ ท.!
เวทนา ร้อยแปดอย่าง นั้น เป็นอย่างไรเล่า ?
เวทนาร้อยแปดอย่างนั้น คือ ..
- เวทนาสามสิบหก (ดังที่กล่าวแล้วข้างต้น) ส่วนที่เป็น
อดีต,
- เวทนาสามสิบหกส่วนที่เป็นอนาคต,
- และเวทนาสามสิบหกส่วนที่เป็นปัจจุบัน.
ภิกษุ ท.!
เหล่านี้ เรียกว่า เวทนาร้อยแปดอย่าง.
ภิกษุ ท.!
เหล่านี้ ชื่อว่าธรรมปริยาย ซึ่งมีปริยายร้อยแปด แล.
.
.
.
สฬา. สํ. ๑๘/๒๘๖-๘/๔๓๐-๗.
| Create Date : 25 พฤษภาคม 2556 |
| Last Update : 25 พฤษภาคม 2556 10:05:55 น. |
|
0 comments
|
| Counter : 792 Pageviews. |
 |
|
|
|
|
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 151 คน [