เคยทรงดำริจะไม่น้อมไปเพื่อแสดงธรรม
พระพุทธองค์เคยทรงดำริจะไม่น้อมไปเพื่อประกาศธรรมคือเผยแผ่พระศาสนา เนื่องจากความลึกซึ้งของปฏิจจสมุปบาทและนิพพาน
(พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๒) [๓๒๑] ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราได้มีความดำริดังนี้ว่า ธรรมที่เราได้บรรลุนี้แล ลึก เห็นได้โดยยาก รู้ตามได้โดยยาก เป็นธรรมสงบ ประณีต อันความตรึกหยั่งไม่ถึง ละเอียด รู้ได้แต่บัณฑิต ส่วนประชาชน(ทั่วไป)นี้ (ซึ่งยัง)เป็นผู้ยินดี เพลิดเพลินใจในอาลัย (ตัณหา) เป็นผู้เห็นปฏิจจสมุปบาทที่เป็นปัจจัยแห่งธรรมเหล่านี้ได้โดยยาก และเห็นได้โดยยากซึ่งธรรมที่สงบสังขารทั้งปวง สลัดอุปธิทั้งปวง เป็นที่สิ้นตัณหา เป็นที่สำรอก เป็นที่ดับ เป็นที่ออกจากตัณหา (หมายถึง นิพพาน) ก็ถ้าเราพึงแสดงธรรมและคนอื่นไม่รู้ตามธรรมของเรา ก็จะเป็นความลำบาก เหน็ดเหนื่อยแก่เราเปล่า
ดูกรภิกษุทั้งหลาย ทั้งคาถาที่เป็นอัศจรรย์ยิ่งนัก ไม่เคยได้สดับมาแต่ก่อน ก็ได้แจ่มแจ้งแก่เราดังนี้ ธรรมนี้เราบรรลุได้โดยยาก บัดนี้ ไม่ควรประกาศ ธรรมนี้ไม่เป็นธรรมที่ชนผู้มีราคะโทสะหนาแน่นตรัสรู้ได้โดยง่าย ชนผู้มีราคะกล้า ถูกกองความมืดหุ้มห่อไว้ ย่อมไม่เห็นธรรม ที่ยังสัตว์ให้ถึงที่ทวนกระแสโลก ละเอียด ลึก เห็นได้โดยยากเป็นอณู.
ดูกรภิกษุทั้งหลาย เมื่อเราคิดเห็นเช่นนี้ ก็มีจิตน้อมไปเพื่อความเป็นผู้ขวนขวายน้อย ไม่น้อมไปเพื่อแสดงธรรม (ในเบื้องต้นแรกตรัสรู้ พระองค์ท่านจึงน้อมจิตไปในทางไม่ประกาศธรรมหรือพระศาสนานี้แก่ชาวโลก ก็ด้วยเหตุผลดังข้างต้น)
มีพุทธพจน์ตรัสเตือนไว้ ไม่ให้ประมาทหลักปฏิจจสมุปบาทนี้ว่าเป็นหลักเหตุผลที่เข้าใจง่าย เพราะมีเรื่องที่พระอานนท์เข้าไปกราบทูลพระองค์ และพระองค์ได้ตรัสตอบ มีความดังนี้ "น่าอัศจรรย์ ไม่เคยมีมาเลยพระเจ้าข้า หลักปฏิจจสมุปบาทนี้ถึงจะเป็นธรรมลึกซึ้ง และปรากฏเป็นของลึกซึ้ง แต่ก็ยังปรากฏแก่ข้าพระองค์เหมือนเป็นธรรมง่ายๆ" "อย่ากล่าวอย่างนั้น อย่ากล่าวอย่างนั้น อานนท์ ปฏิจจสมุปบาทนี้เป็นธรรมอันลึกซึ้ง และปรากฏเป็นของลึกซึ้ง เพราะไม่รู้ ไม่เข้าใจ ไม่แทงตลอดหลักธรรมข้อนี้แหละ หมู่สัตว์นี้จึงวุ่นวายเหมือนเส้นด้ายที่ขอดกันยุ่ง..........ฯลฯ." (ที่มา สํ.นิ. ๑๖/๒๒๔-๕/๑๑๐-๑)
ศัพท์
ปัจจัย - ในทางธรรมหมายถึง เครื่องสนับสนุนให้ธรรม(สิ่ง)อื่นๆเกิดขึ้น, เหตุที่ให้ผลเป็นไป, เครื่องหนุนให้เกิด (เหตุ - สิ่งที่ทำให้เกิดผลขึ้น, สิ่งที่ก่อเรื่อง, เค้ามูล, เรื่องราว, )
อุปธิ - สิ่งนุงนัง, สภาวะกลั้วกิเลส, สิ่งที่ยังระคนด้วยกิเลส ๑.ร่างกาย ๒.สภาวะอันเป็นที่ตั้งที่ทรงไว้แห่งทุกข์ได้แก่ กาม กิเลส เบญจขันธ์ และอภิสังขาร
//www.nkgen.com/396.htm
Create Date : 06 ตุลาคม 2553 |
Last Update : 6 ตุลาคม 2553 0:54:48 น. |
|
0 comments
|
Counter : 954 Pageviews. |
|
|
|
|
|