อริยสัจจากพระโอษฐ์ .. เหตุปัจจัยของเบญจขันธ์ก็เป็นอนัตตา
ภิกษุ ท .! รูป เป็นอนัตตา. ถึงแม้เหตุ แม้ปัจจัยเพื่อการบังเกิดขึ้นของรูป ก็เป็นอนัตตา, รูป ที่เกิดจากเหตุปัจจัยอันเป็นอนัตตาแล้วจักเป็นอัตตาได้อย่างไร ;
เวทนา สัญญา สังขารทั้งหลาย วิญญาณ
เป็นข้อความอย่างเดียวกันทุกประการ
. . . ขนฺธ. สํ. ๑๗/๓๐/๔๗.
อนัตตา - ไม่ใช่อัตตา, ไม่ใช่ตัวใช่ตน, ไม่มีตัวตน ที่หมายถึง ไม่มีตัวไม่มีตนอย่างแท้จริง, ตัวตนคือสิ่งที่เห็น หรือตัวตนที่ผัสสะด้วยอายตนะใดๆก็ตามที ล้วนเป็นเพียงกลุ่มก้อนมวลรวม(ฆนะ)ของเหตุ(สิ่ง)ต่างๆที่มาเป็นปัจจัยกัน หรือประชุมกันเท่านั้น จึงขึ้นหรืออิงอยู่กับเหตุปัจจัย จึงไม่ใช่ตัวใช่ตนที่หมายถึงเราหรือของเราอย่างแท้จริง จึงไม่ขึ้นอยู่กับใครหรือตัวตนเราเองเลย แต่ขึ้นอยู่กับเหตุปัจจัยนั้นๆนั่นเอง, ดังนั้นตัวตนทั้งหลายรวมทั้งตัวตนของตนเอง จึงต่างล้วนไม่ใช่เรา เราก็ไม่ใช่นั่น นั่นก็ไม่ใช่ตัวใช่ตนของเราอย่างแท้จริง : ดู อนัตตลักษณะ
อนัตตลักษณะ - ลักษณะที่เป็นอนัตตา, ลักษณะที่แสดงให้เห็นว่าเป็นของมิใช่ตัวตน ได้แก่
๑.เป็นของสูญ คือ ฆนะ(กลุ่มก้อน)เป็นเพียงการประชุมเข้าขององค์ประกอบที่เป็นส่วนย่อยๆทั้งหลายเท่านั้น ความจริงแท้แล้วจึงไม่ใช่สิ่งๆเดียวกันอย่างแท้จริง จึงว่างเปล่าจากความเป็นสัตว์ บุคคล ตัวตน เรา เขา หรือการสมมติเป็นต่างๆ
๒.เป็นสภาพหาเจ้าของมิได้ ไม่เป็นของใครจริง เพราะเมื่อไม่มีตัวตนแท้จริงจึงไม่มีใครครอบครองเป็นเจ้าของได้อย่างแท้จริง
๓.ไม่อยู่ในอำนาจ ไม่เป็นไปตามความปรารถนา ไม่ขึ้นต่อการบังคับบัญชาของใครๆทั้งสิ้น แต่เป็นไปตามธรรมคือตามเหตุ
๔.เป็นสภาวธรรมอันเป็นไปตามเหตุปัจจัย ขึ้นหรืออิงต่อเหตุปัจจัย ไม่มีอยู่โดยลำพังตัว จึงเป็นไปโดยสัมพันธ์อิงอาศัยกันอยู่กับสิ่งอื่นๆ
๕.โดยสภาวะของมันเองก็แย้งหรือค้านต่อความเป็นอัตตา มีแต่ภาวะที่ตรงข้ามกับความเป็นอัตตา
Create Date : 13 กันยายน 2556 |
|
0 comments |
Last Update : 13 กันยายน 2556 12:06:52 น. |
Counter : 940 Pageviews. |
|
|
|