อริยสัจจากพระโอษฐ์ .. อริยสัจธรรมรวมอยู่ในหมู่ธรรมที่ใครค้านไม่ได้
.
ภิกษุ ท. !
ธรรมนี้นี่แล อันเราแสดงแล้ว เป็นธรรมอันสมณพราหมณ์ผู้รู้ทั้งหลายข่มขี่ไม่ได้ ทำให้เศร้าหมองไม่ได้ ติเตียนไม่ได้ คัดง้างไม่ได้.
ภิกษุ ท. !
ธรรมอันเราแสดงแล้ว เป็นธรรมอันสมณพราหมณ์ผู้รู้ทั้งหลายข่มขี่ไม่ได้ ทำให้เศร้าหมองไม่ได้ ติเตียนไม่ได้ คัดง้างไม่ได้ เป็นอย่างไรเล่า ?
.... (ทรงแสดง ธาตุ หก) ....
.... (ทรงแสดง ผัสสายตนะ หก) ....
.... (ทรงแสดง มโนปวิจาร สิบแปด) ....
ภิกษุ ท. !
ธรรมอันเราแสดงแล้วว่า "เหล่านี้ คือ อริยสัจทั้งหลาย๔ ประการ" ดังนี้ เป็นธรรมอันสมณพราหมณ์ผู้รู้ทั้งหลายข่มขี่ไม่ได้ ทำให้เศร้าหมองไม่ได้ ติเตียนไม่ได้ คัดง้างไม่ได้.
....ฯลฯ.... ....ฯลฯ....
ภิกษุ ท. !
ธรรมอันเราแสดงแล้วว่า "เหล่านี้ คืออริยสัจทั้งหลาย๔ ประการ" ดังนี้เป็นธรรมอันสมณพราหมณ์ผู้รู้ทั้งหลายข่มขี่ไม่ได้ ทำให้เศร้าหมองไม่ได้ ติเตียนไม่ได้ คัดง้างไม่ได้. ข้อนี้เป็นธรรมที่เรากล่าวแล้วอย่างนี้
เราอาศัยซึ่งอะไรเล่า จึงกล่าวแล้วอย่างนี้ ?
ภิกษุ ท. !
เพราะอาศัยซึ่งธาตุทั้งหลาย ๖ ประการ ..
- การก้าวลงสู่ครรภ์ย่อมมี;
- เมื่อการก้าวลงสู่ครรภ์ มีอยู่, นามรูปย่อมมี;
- เพราะมีนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีสฬายตนะ;
- เพราะมีสฬายตนะเป็นปัจจัย จึงมีผัสสะ;
- เพราะมีผัสสะเป็นปัจจัย จึงมีเวทนา
ภิกษุ ท. !
เราย่อมบัญญัติ ..
- ว่า "นี้ เป็นความทุกข์" ดังนี้;
- ว่า "นี้ เป็นทุกขสมุทัย" ดังนี้;
- ว่า" นี้ เป็นทุกขนิโรธ" ดังนี้;
- ว่า" นี้ เป็นทุกขนิโรธคามินีปฏิปทา" ดังนี้;
แก่สัตว์ผู้สามารถเสวยเวทนา.
ภิกษุ ท. !
ทุกขอริยสัจ เป็นอย่างไรเล่า ?
- แม้ความเกิด ก็เป็นทุกข์,
- แม้ความแก่ ก็เป็นทุกข์,
- แม้ความตาย ก็เป็นทุกข์,
- แม้โสกะปริเทวะทุกขะโทมนัสอุปายาสทั้งหลาย ก็เป็นทุกข์,
- การประสบกับสิ่งไม่เป็นที่รัก เป็นทุกข์
- ความพลัดพรากจากสิ่งเป็นที่รัก เป็นทุกข์,
- ปรารถนาสิ่งใดแล้วไม่ได้สิ่งนั้น นั่นก็เป็นทุกข์ :
กล่าวโดยย่อ ปัญจุปาทานขันธ์ทั้งหลาย เป็นทุกข์.
ภิกษุ ท. !
นี้เรากล่าวว่า ทุกขอริยสัจ.
ภิกษุ ท. !
ทุกขสมุทยอริยสัจ เป็นอย่างไรเล่า ?
- เพราะมีอวิชชาเป็นปัจจัย จึงมีสังขารทั้งหลาย;
- เพราะมีสังขารเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณ;
- เพราะมีวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูป;
- เพราะมีนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีสฬายตนะ;
- เพราะมีสฬายตนะเป็นปัจจัย จึงมีผัสสะ;
- เรามีผัสสะเป็นปัจจัยจึงมีเวทนา;
- เพราะมีเวทนาเป็นปัจจัย จึงมีตัณหา;
- เพราะมีตัณหาเป็นปัจจัยจึงมีอุปาทาน;
- เพราะมีอุปาทานเป็นปัจจัย จึงมีภพ;
- เพราะมีภพเป็นปัจจัยจึงมีชาติ;
- เพราะมีชาติเป็นปัจจัย, ชรามรณะ โสกะปริเทวะทุกขะโทมนัสอุปายาสทั้งหลาย จึงเกิดขึ้นครบถ้วน :
(ปฏิจจสมุปบาทธรรม .. สายเกิดขึ้น .. ทุกขะปฏิจจสมุปบาท)
ความเกิดขึ้นพร้อมแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนี้ย่อมมี ด้วยอาการอย่างนี้.
ภิกษุ ท. !
นี้เรากล่าวว่า ทุกขสมุทยอริยสัจ.
ภิกษุ ท. !
ทุกขนิโรธอริยสัจ เป็นอย่างไรเล่า?
- เพราะความจางคลายดับไปโดยไม่เหลือแห่งอวิชชานั้นนั่นเทียว. จึงมีความดับแห่งสังขาร;
- เพราะมีความดับแห่งสังขาร จึงมีความดับแห่งวิญญาณ;
- เพราะมีความดับแห่งวิญญาณ จึงมีความดับแห่งนามรูป;
- เพราะมีความดับแห่งนามรูป จึงมีความดับแห่งสฬายตนะ;
- เพราะมีความดับแห่งสฬายตนะ จึงมีความดับแห่งผัสสะ;
- เพราะมีความดับแห่งผัสสะ จึงมีความดับแห่งเวทนา;
- เพราะมีความดับแห่งเวทนา จึงมีความดับแห่งตัณหา;
- เพราะมีความดับแห่งตัณหา จึงมีความดับแห่งอุปาทาน;
- เพราะมีความดับแห่งแห่งอุปาทาน จึงมีความดับแห่งภพ;
- เพราะมีความดับแห่งภพ จึงความดับแห่งชาติ;
- เพราะมีความดับแห่งชาตินั่นแลชรามรณะ โสกะปริเทวะโทมนัสอุปายาสทั้งหลาย จึงดับสิ้น :
(ปฏิจจสมุปบาทธรรม .. สายดับลง .. นิโรธะปฏิจจสมุปบาท)
ความดับลงแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนี้ ย่อมมี ด้วยอาการอย่างนี้.
ภิกษุ ท. !
นี้เรากล่าวว่าทุกขนิโรธอริยสัจ.
ภิกษุ ท. !
ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทาอริยสัจ เป็นอย่างไรเล่า ?
มรรคอันประเสริฐ ประกอบด้วยองค์ ๘ ประการ นี้นั่นเอง กล่าวคือ ..
1- สัมมาทิฏฐิ
2- สัมมาสังกัปปะ
3- สัมมาวาจา
4- สัมมากัมมันตะ
5- สัมมาอาชีวะ
6- สัมมาวายามะ
7- สัมมาสติ
8- สัมมาสมาธิ.
ภิกษุ ท. !
นี้เรากล่าวว่า ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทาอริยสัจ.
ภิกษุ ท. !
ข้อที่ว่า "ธรรมอันเราแสดงแล้วว่า 'เหล่านี้ คืออริยสัจทั้งหลาย ๔ ประการ' ดังนี้ เป็นธรรมอันสมณพราหมณ์ผู้รู้ทั้งหลายข่มขี่ไม่ได้ ทำให้เศร้าหมองไม่ได้ ติเตียนไม่ได้ คัดง้างไม่ได้" ดังนี้อันใด อันเรากล่าวแล้ว; ข้อนั้น เรากล่าวหมายถึงข้อความดังกล่าวมานี้ แล.
.
.
.
ติก. อํ. ๒๐/๒๒๕/๕๐๑.
| Create Date : 13 มีนาคม 2556 |
| Last Update : 13 มีนาคม 2556 6:37:22 น. |
|
0 comments
|
| Counter : 922 Pageviews. |
 |
|
|
|
|
ฝากข้อความหลังไมค์
Rss Feed
ผู้ติดตามบล็อก : 151 คน [