ชมพิพิธภัณฑ์พื้นถิ่นล้านนา (Lanna Folklife Museum) จังหวัดเชียงใหม่
อาคารหลังหนึ่งแถวอนุสาวรีย์สามกษัตริย์เคยผ่านอยู่บ้างแต่ไม่เคยแวะค่ะ จนวันหนึ่งเดินถนนคนเดินอยู่แถวนั้น เห็นบริเวณหน้าอาคารแห่งนี้จัดนิทรรศการเกี่ยวกับพระราชกรณียกิจพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เมื่อแวะชมนิทรรศการจึงทราบว่าอาคารแห่งนี้คือ "พิพิธภัณฑ์พื้นถิ่นล้านนา" ตั้งแต่นั้นตั้งใจว่าจะเข้าชมพิพิธภัณฑ์แห่งนี้สักครั้ง กระทั่งไปเชียงใหม่ครั้งล่าสุดจึงแวะสถานที่แห่งนี้ค่ะ
พิพิธภัณฑ์พื้นถิ่นล้านนา (Lanna Folklife Museum)
ตั้งอยู่ที่ศาลแขวง (เดิม) บริเวณตรงข้ามอนุสาวรีย์สามกษัตริย์ ย่านกลางเมืองเชียงใหม่ ถนนพระปกเกล้า ต.ศรีภูมิ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ 50200
Tel : 0-5021-7793, 0-5321-9833 www.cmocity.com
วันเวลาเปิดทำการ 8.30 - 17.00 น. วันอังคาร - วันอาทิตย์ (ไม่เว้นวันหยุดนักขัตฤกษ์) ปิดทำการวันจันทร์และวันหยุดเทศกาลสงกรานต์
อัตราค่าเข้าชม
คนไทยผู้ใหญ่ 20 บาท เด็กไทย 10 บาท คนต่างชาติผู้ใหญ่ 90 บาท เด็กต่างชาติ 40 บาท
ชำระค่าเข้าชมสองคน 40 บาท ได้รับแผนผังชมนิทรรศการคนละ 1 ฉบับ
ชั้นที่ 1 ประกอบด้วย 7 ห้อง ได้แก่
1. ข่วงแก้วล้านนา 2. ภายในวิหาร 3. เครื่องสักการะล้านนา 4. ประติมากรรมล้านนา 5. แห่ครัวทาน 6. จิตรกรรมล้านนา 1 7. จิตรกรรมล้านนา 2
เริ่มชมชั้นที่ 1 ห้องแรกและไล่เรียงไปตามแผนผังค่ะ
ข่วงแก้วล้านนา (Temple Courtyard for Special Ceremonies)
นำเสนอต้นความคิดของพุทธสถาปัตยกรรมล้านนา แนวคิดดั้งเดิมในเรื่องการปกป้องรักษาโดยจิตวิญญาณ ผสมผสานกับพิธีกรรมที่เกิดขึ้น แสดงให้เห็นถึงศิลปะของชาวล้านนาที่เกิดภายใต้ความศรัทธาทาง พุทธศาสนา
ไม้ค้ำสะหรี (The Poles Supporting the Pho Tree)
ล้านนาเรียกต้นโพ สัญลักษณ์ของการตรัสรู้ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าว่า ต้นศรี (อ่านว่า สะหรี) ต้นโพเป็นไม้เนื้ออ่อน ลำต้นขนาดเล็ก มักขึ้นรวมกันหลายต้น เกาะตัวกันแน่นจนเป็นต้นใหญ่ กิ่งก้านโพอ่อนโน้มตัวลง ชาวล้านนาจึงทำไม้ค้ำสะหรี (ไม้ค้ำโพ) โดยเชื่อว่าหากนำไม้มาค้ำต้นสะหรีเหมือนว่าผู้นั้นได้ค้ำชูพุทธศาสนาอันจะหนุนนำให้อยู่เย็นเป็นสุข อายุยืนยาว
ไม้ค้ำสะหรีเป็นไม้เนื้อแข็ง มีลักษณะเป็นเสาเรียวยาวเล็กขึ้นไป มีง่ามตรงปลาย มีความสูงเท่ากับกิ่งโพที่จะค้ำ ตกแต่งด้วยการเขียนสีติดกระดาษและแกะสลักอย่างสวยงามและมีหมอนรองง่ามไม้ค้ำกับกิ่งโพ เขียนชื่อของผู้อุทิศพร้อมคำอุทิศ
ภายในวิหาร ( Inside the Buddha Image Hall)
นำเสนอแบบแผนสถาปัตยกรรมของวิหารล้านนา การสร้างสรรค์งานพุทธศิลป์อันมีที่มาจากความศรัทธาของชาวล้านนาต่อพุทธศาสนา รูปแบบการตกแต่งเครื่องสักการะอันงดงามแฝงความหมายทาง พุทธิปัญญาของชาวล้านนา
พระพุทธรูปประดับเรียงรายบนผนังเหนือบานประตู
เครื่องสักการะล้านนา ( Lanna Worship Offering)
ให้ความรู้เกี่ยวกับเครื่องใช้ในพิธีกรรมทางศาสนาซึ่งประดิษฐ์ขึ้นด้วยฝีมือ ลวดลายต่างๆมีที่มาจากคติความเชื่อที่สัมพันธ์กับ เรื่องราวทางศาสนาและความเป็นสิริมงคล
โคมและตุง (ธง)
ประติมากรรมล้านนา ( Lanna Sculpture)
นำเสนองานประติมากรรมประเภทต่างๆในสมัยโบราณที่สร้างในล้านนา รวมไปถึงสกุลช่างพื้นบ้านปัจจุบัน ความหลากหลายทางรูปแบบและวัสดุที่ใช้ทั้งปูนปั้น หิน แก้ว ไม้ โลหะ ประติมากรรมลอยตัว นูนสูง นูนต่ำ ซึ่งมักพบเป็นส่วนประดับส่วนหนึ่งของอาคารของชาวล้านนา เช่น
ประติมากรรมเหล็กหล่อ
ประติมากรรมปูนปั้น และประติมากรรมแกะสลัก
แห่ครัวทาน ( Hae Khrua Than)
ให้ความรู้เรื่องประเพณีแห่ครัวทาน อันเป็นประเพณีที่เกี่ยวเนื่องกับศรัทธาในพุทธศาสนาและยังสัมพันธ์กับศิลปะอื่นๆเช่น ฟ้อนแห่ครัวทาน
ฟ้อนเล็บ
ฟ้อนเล็บเป็นเอกลักษณ์ของล้านนา นิยมฟ้อนนำขบวนแห่ครัวทาน เรียกกันว่า "ฟ้อนเมือง"
การขับซอ
การขับซอเป็นการพักผ่อนหลังเสร็จจากงาน เพื่อความสนุกสนานหรือใช้ในการเกี้ยวพาราสีของ หนุ่นมสาวและยังเล่นประกอบในงานประเพณี
เดินต่อไปยังห้องจิตรกรรมล้านนาค่ะ
ขั้นตอนการเขียนภาพจิตรกรรมฝาผนัง (The Process of Mural Painting)
ภาพเขียนสี (เทคนิคสีฝุ่น) เริ่มจากล้างผนังปูนเพื่อลดความเป็นกรด-ด่าง ด้วยน้ำผสมใบขี้เหล็ก จากนั้นทา รองพื้นด้วยดินสอพองผสมกาวเม็ดมะขาม 2-3 ชั้น ขัดให้เรียบ แล้วร่างภาพตามเรื่องราวและองค์ประกอบภาพ
สีที่ใช้ทำจากวัสดุธรรมชาติเช่น สีแดงหรือชาดมาจากแร่ สีเขียวมาจากพืช สีน้ำตาลจากดิน สีเหลือง (รง) จากยางไม้ และสีดำจากเขม่าไฟ นำสีมาบดให้ละเอียดผสมกาวกระถิน ผสมน้ำ ระบายบนผนังที่ร่างภาพไว้ ทับเป็นชั้นๆ ปิดทองคำเปลวด้วยยางมะเดื่อตามที่ที่ต้องการ แล้วตัดเส้นเติมรายละเอียด
จิตรกรรมลายเส้นบนพับสา (Lined Pattern Painting on Mulberry Paper)
พับสา หรือ ปั๊บสา คือกระดาษชนิดหนาทำมาจากเปลือกของต้นสา แล้วนำมาพับให้เป็นสมุดมีสีน้ำตาลอ่อน การจาร (เขียน) พับสา ใช้ก้านผักกูดปิดตัดเฉียงแล้วจุ่มหมึกเขียน ลวดลายศิลปกรรมที่ปรากฏในพับสาของล้านนา ปรากฏเฉพาะภาพลายเส้น ซึ่งใช้ประกอบการอธิบายเนื้อหา พับสานิยมใช้บันทึกเรื่องราวทางโลกเช่น วรรณกรรม ยันต์ โหราศาสตร์ และพิธีกรรมต่างๆ ซึ่งต่างจากใบลานที่นิยมบันทึกคัมภีร์ทางพุทธศาสนา
ต่อไปเป็นห้องที่มีป้ายระบุว่า "ของวิเศษ"
สิ่งของที่จัดแสดงเช่นเม็ดพระธาตุในกรุเจดีย์และ แสงหรือแก้วแสงซึ่งเป็นเครื่องรางของขลังที่เชื่อกันว่าจะทำให้ผู้ครอบครองเจริญรุ่งเรือง
เดินต่อไปยังชั้นสองค่ะ
เครื่องปั้น : เครื่องเขิน (Ceramics and Lacquer Ware)
นำเสนอเครื่องมือเครื่องใช้ที่มีบทบาทสำคัญต่อวิถีชีวิตของชาวล้านนา เน้นที่งานเครื่องปั้นดินเผาและงานเครื่องเขิน รูปทรงและลวดลายตามสกุลช่างต่างๆ อันแสดงถึงความชำนาญของช่างแต่ละท้องถิ่น สภาพภูมิศาสตร์ สังคม ตลอดจนค่านิยมต่างๆ
จักสาน ทำมาหากิน (Woven Basketry Making a Living)
เครื่องจักสานพื้นบ้านล้านนานั้นทำสืบต่อกันมาแต่โบราณ ใช้เป็นเครื่องมือในการทำมาหากินและเครื่องใช้ในครัวเรือน เครื่องจักสานที่ีมีลักษณะเฉพาะถิ่น เช่น ลังถึง ก๋วย ซ้าหวด ก่องข้าว แอบข้าว เปี้ยด ขันโตก ฯลฯ
ดนตรีกับวิถีชีวิต (Music and Livestyle)
แอ่วสาว เป็นประเพณีการเลือกคู่ของชาวล้านนา ซึ่งพ่อแม่ฝ่ายหญิงจะเปิดโอกาสให้ลูกสาวได้พบปะกับชายหนุ่ม โดยยามค่ำคืนฝ่ายหญิงจะ "อยู่นอก" ที่ชานบ้านและทำงานไปด้วย เช่น ปั่นฝ้าย ห่อเมี่ยง ตำข้าว บางครั้งฝ่ายหญิงจะอยู่รวมกลุ่ม 2-3 คนเพื่อรอฝ่ายชายมาเยี่ยม ฝ่ายชายอาจไปคนเดียวหรือไปเป็นกลุ่ม บางคนนำเครื่องดนตรีติดตัวเช่น พิณเปี๊ยะ ซึง สะล้อ เพื่อขับกลอนเกี้ยวพาราสีระหว่างเดินทาง
มุมหนึ่งภายในห้องนี้จัดแสดงตัวอย่างอาหารล้านนาและเครื่องเทศ
ผ้าล้านนา (Lanna Textile)
ในห้องนี้ได้ชมผ้าโบราณชิ้นสวย มีที่มาจากหลายแหล่ง
ประวัติอาคาร (History of Lanna Folklife Museum Building)
พิพิธภัณฑ์พื้นถิ่นล้านนาแห่งนี้เดิมเป็นคุ้มเก่า ก่อนจะเปลี่ยนเป็นศาลจังหวัด ศาลแขวงและพิพิธภัณฑ์ในปัจจุบัน
มหรรฆภัณฑ์ล้านนา (Lanna Mahakhaphan)
มหรรฆภัณฑ์ล้านนา คือ งานประณีตศิลป์ล้านนา ส่วนใหญ่เป็นศิลปวัตถุมีค่าทางพุทธศาสนาที่นำมาถวายวัด เพราะเชื่อว่าเป็นการทำบุญแก่ตนเองและแก่ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว ศิลปวัตถุมีค่าทางพุทธศาสนาล้านนาที่สำคํญได้แก่ พระพุทธรูปบุเงินหรือทอง ต้นไม้เงินและทอง เครื่องสูงจำลองทำจากเงินและทองและช้างม้าแกะสลักจากหินมีค่าเป็นต้น ความเชื่อนี้ปรากฏมาตั้งแต่สมัย ราชวงศ์มังราย
ชั้น 2 ชมนิทรรศการจาก 6 ห้องหลักไปแล้วได้แก่
1. เครื่องปั้น เครื่องเขิน 2. จักสาน ทำมาหากิน 3. ดนตรีกับวิถีชีวิต 4. ผ้าล้านนา 5. ประวัติอาคาร 6. มหรรฆภัณฑ์ล้านนา
ห้องสุดท้ายที่ไม่ได้อยู่ในแผ่นพับเป็นห้องแสดงสิ่งทอประกอบเครื่องแต่งกายค่ะ
ห้องนี้มีแผนที่ถิ่นอาศัยของชาวไทลื้อ ตัวอย่างผ้าทอและเครื่องแต่งกาย จัดแสดง
ใกล้เวลาปิดทำการแล้วค่ะ ลงมาชั้นล่าง
ชมบริเวณโดยรอบพิพิธภัณฑ์พบบ้านไม้สีฟ้าสะดุดตาอยู่หลังหนึ่ง เดินเข้าไปใกล้ๆมีป้ายระบุว่า "หอภาพถ่ายล้านนา" ที่ปิดปรับปรุงชั่วคราว
การชมพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นล้านนาครั้งนี้ ทำให้เห็นความเจริญรุ่งเรืองของดินแดนแห่งนี้ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน เห็นวิถีชีวิต เห็นรูปแบบทาง ศิลปวัฒนธรรมในหลายด้านเช่น พุทธศิลป์ พิธีกรรม สถาปัตยกรรม จิตรกรรมและประติมากรรม ที่สะท้อนถึงคติความเชื่อและความศรัทธาในพุทธศาสนาของชาวล้านนา ข้าวของแต่ละชิ้นมีเรื่องราว หลายชิ้นมีประวัติยาวนานและทรงคุณค่า เป็นพิพิธภัณฑ์อีกแห่งที่ได้รับความรู้และความเพลิดเพลินค่ะ
ขอบคุณเพื่อนๆที่แวะมานะคะ
จขบ.ขอฝากบ้าน 1 สัปดาห์ค่ะ
ขอบคุณคุณป้าเก๋าและคุณเนยสีฟ้าสำหรับของแต่งบล็อกค่ะ
| |
Create Date : 01 ธันวาคม 2560 |
Last Update : 1 ธันวาคม 2560 7:25:58 น. |
|
72 comments
|
Counter : 5200 Pageviews. |
|
|
|
ผู้โหวตบล็อกนี้... |
คุณหอมกร, คุณกะว่าก๋า, คุณmambymam, คุณkae+aoe, คุณmoresaw, คุณClose To Heaven, คุณอุ้มสี, คุณฟ้าใสวันใหม่, คุณPear_Plean, คุณกิ่งฟ้า, คุณไวน์กับสายน้ำ, คุณวลีลักษณา, คุณKavanich96, คุณชีริว, คุณล้งเล้งลัลล้า, คุณบาบิบูเบะ...แปลงกายเป็นบูริน, คุณtuk-tuk@korat, คุณRinsa Yoyolive, คุณภาวิดา คนบ้านป่า, คุณhaiku, คุณข้ามขอบฟ้า, คุณmariabamboo, คุณหงต้าหยา, คุณALDI, คุณเนินน้ำ, คุณสาวไกด์ใจซื่อ, คุณSai Eeuu, คุณดอยสะเก็ด, คุณสองแผ่นดิน, คุณที่เห็นและเป็นมา, คุณโอพีย์, คุณTui Laksi, คุณดาวริมทะเล, คุณmcayenne94, คุณกาปอมซ่า, คุณชมพร, คุณnewyorknurse, คุณTurtle Came to See Me, คุณสายหมอกและก้อนเมฆ, คุณพันคม |
โดย: หอมกร วันที่: 1 ธันวาคม 2560 เวลา:7:59:36 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 1 ธันวาคม 2560 เวลา:8:17:04 น. |
|
|
|
โดย: kae+aoe วันที่: 1 ธันวาคม 2560 เวลา:8:46:13 น. |
|
|
|
โดย: moresaw วันที่: 1 ธันวาคม 2560 เวลา:9:28:56 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 1 ธันวาคม 2560 เวลา:10:33:09 น. |
|
|
|
โดย: อุ้มสี วันที่: 1 ธันวาคม 2560 เวลา:10:35:33 น. |
|
|
|
โดย: Pear_Plean วันที่: 1 ธันวาคม 2560 เวลา:12:22:55 น. |
|
|
|
โดย: กิ่งฟ้า วันที่: 1 ธันวาคม 2560 เวลา:14:58:42 น. |
|
|
|
โดย: mambymam วันที่: 1 ธันวาคม 2560 เวลา:15:48:03 น. |
|
|
|
โดย: วลีลักษณา วันที่: 1 ธันวาคม 2560 เวลา:19:51:04 น. |
|
|
|
โดย: Kavanich96 วันที่: 2 ธันวาคม 2560 เวลา:3:19:51 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 2 ธันวาคม 2560 เวลา:6:29:46 น. |
|
|
|
โดย: ชีริว วันที่: 2 ธันวาคม 2560 เวลา:10:13:39 น. |
|
|
|
โดย: ภาวิดา (คนบ้านป่า ) วันที่: 2 ธันวาคม 2560 เวลา:19:36:40 น. |
|
|
|
โดย: ข้ามขอบฟ้า วันที่: 3 ธันวาคม 2560 เวลา:1:32:26 น. |
|
|
|
โดย: mariabamboo วันที่: 3 ธันวาคม 2560 เวลา:10:18:18 น. |
|
|
|
โดย: หมุยจุ๋ย วันที่: 3 ธันวาคม 2560 เวลา:11:46:04 น. |
|
|
|
โดย: ALDI วันที่: 3 ธันวาคม 2560 เวลา:20:35:04 น. |
|
|
|
โดย: mambymam วันที่: 4 ธันวาคม 2560 เวลา:8:36:20 น. |
|
|
|
โดย: เนินน้ำ วันที่: 4 ธันวาคม 2560 เวลา:9:37:12 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 4 ธันวาคม 2560 เวลา:12:21:55 น. |
|
|
|
โดย: Sai Eeuu วันที่: 4 ธันวาคม 2560 เวลา:14:43:00 น. |
|
|
|
โดย: สองแผ่นดิน วันที่: 4 ธันวาคม 2560 เวลา:22:08:44 น. |
|
|
|
โดย: mambymam วันที่: 5 ธันวาคม 2560 เวลา:6:30:51 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 5 ธันวาคม 2560 เวลา:10:04:18 น. |
|
|
|
โดย: ภาวิดา (คนบ้านป่า ) วันที่: 5 ธันวาคม 2560 เวลา:10:35:56 น. |
|
|
|
โดย: Tui Laksi วันที่: 5 ธันวาคม 2560 เวลา:12:16:07 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 6 ธันวาคม 2560 เวลา:6:29:00 น. |
|
|
|
โดย: moresaw วันที่: 6 ธันวาคม 2560 เวลา:8:08:19 น. |
|
|
|
โดย: mariabamboo วันที่: 6 ธันวาคม 2560 เวลา:9:20:11 น. |
|
|
|
โดย: mcayenne94 วันที่: 6 ธันวาคม 2560 เวลา:13:06:34 น. |
|
|
|
โดย: NENE77 วันที่: 6 ธันวาคม 2560 เวลา:14:29:36 น. |
|
|
|
โดย: กาปอมซ่า วันที่: 6 ธันวาคม 2560 เวลา:19:44:46 น. |
|
|
|
โดย: ข้ามขอบฟ้า วันที่: 7 ธันวาคม 2560 เวลา:1:00:21 น. |
|
|
|
โดย: ชมพร วันที่: 7 ธันวาคม 2560 เวลา:10:23:46 น. |
|
|
|
โดย: เนินน้ำ วันที่: 7 ธันวาคม 2560 เวลา:13:54:25 น. |
|
|
|
โดย: mambymam วันที่: 7 ธันวาคม 2560 เวลา:18:43:08 น. |
|
|
|
โดย: ภาวิดา (คนบ้านป่า ) วันที่: 7 ธันวาคม 2560 เวลา:19:49:08 น. |
|
|
|
โดย: กิ่งฟ้า วันที่: 8 ธันวาคม 2560 เวลา:19:07:37 น. |
|
|
|
โดย: ข้ามขอบฟ้า วันที่: 10 ธันวาคม 2560 เวลา:3:51:35 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 10 ธันวาคม 2560 เวลา:5:39:55 น. |
|
|
|
โดย: mambymam วันที่: 10 ธันวาคม 2560 เวลา:5:55:08 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 10 ธันวาคม 2560 เวลา:7:25:24 น. |
|
|
|
โดย: หมุยจุ๋ย วันที่: 10 ธันวาคม 2560 เวลา:8:38:02 น. |
|
|
|
โดย: mambymam วันที่: 10 ธันวาคม 2560 เวลา:9:57:21 น. |
|
|
|
โดย: พันคม วันที่: 10 ธันวาคม 2560 เวลา:20:08:56 น. |
|
|
|
โดย: ข้ามขอบฟ้า วันที่: 11 ธันวาคม 2560 เวลา:1:05:14 น. |
|
|
|
โดย: กะว่าก๋า วันที่: 11 ธันวาคม 2560 เวลา:6:39:02 น. |
|
|
|
|
|
ตามไปเที่ยวด้วยคนนะคะ สวยงามมากค่ะ