ประเมินผลการปฏิบัติงานอย่างไร ให้เป็นธรรม

ในทุก ๆ ปี แน่นอนว่าเกือบจะทุกบริษัท ย่อมต้องมีช่วงเวลาให้หัวหน้างานประเมินผลการปฏิบัติงานของลูกน้อง
บางบริษัทจะประเมินผลการปฏิบัติงาน 2 ช่วงเวลา คือ กลางปี และปลายปี
แต่บางบริษัทจะประเมินผลการปฏิบัติงานผลเฉพาะช่วงปลายปีเท่านั้น
และนอกจากนี้ การประเมินผลการปฏิบัติงานสำหรับพนักงานทดลองงาน ก็เป็นอีกงานหนึ่งที่ถือว่า
เป็นภารกิจที่สำคัญของหัวหน้างานเช่นเดียวกัน

ดังนั้นการประเมินผลการปฏิบัติงานจึงถือว่า เป็นเรื่องที่สำคัญอย่างยิ่งที่หัวหน้างานแต่ละคนจะต้องทำ
และสิ่งที่อยากจะฝากให้หัวหน้างานแต่ละคนหลีกเลี่ยงนั่นก็คือ “ อคติ ” ที่เกิดขึ้นในช่วงของการประเมิน
ซึ่งเป็นการประเมินผล ที่ไม่ได้พิจารณาถึงผลการปฏิบัติงานจริงของลูกน้อง
แต่กลับไปประเมินผลจากการพิจารณาถึงปัจจัยอื่น ๆ เป็นเกณฑ์ ได้แก่
อิงกับการขึ้นเงินเดือน โบนัส และค่าตอบแทนต่าง ๆ

หัวหน้างานกลัวว่า ถ้าประเมินผลงานให้ลูกน้องได้คะแนนน้อย ๆ
ซึ่งจะทำให้ลูกน้องได้รับเงินเดือน โบนัสและตอบแทนอื่นๆ น้อยตามไปด้วย
และหากคุณคิดเช่นนี้ ขอให้ตระหนักไว้ว่าคุณกำลังคิดผิดอย่างมาก
เพราะเท่ากับว่าคุณได้ทำร้ายตัวเองและลูกน้องของคุณ เหตุเพราะคุณจะได้ลูกน้องที่ทำงานไม่เอาไหน ไม่เก่ง
และที่ยิ่งร้ายไปกว่านั้น พวกเค้าจะไม่มีการพัฒนาตนเองเลยเพราะคิดผิดว่าทำงานดี
ซึ่งก็เท่ากับว่าคุณได้ทำร้ายตัวเอง ที่ต้องแบกรับภาระงานของลูกน้องของคุณ
และในทางกลับกันคุณได้กำลังทำร้ายลูกน้องของคุณเอง ที่จะมีผลต่อในระยะยาว เพราะพวกเค้าจะไม่รู้ว่า
ตนเองทำงานไม่ดี ไม่มีพัฒนาการของการทำงาน และสุดท้ายมูลค่าเพิ่มที่อยู่ในตัวจะไม่เกิดขึ้นเลย


★ประเมินในระดับปานกลางทุกปัจจัยที่มี
หัวหน้างานไม่กล้าประเมินลูกน้องตามจริงเพราะเกรงว่าลูกน้องจะโกรธ หรือไม่ชอบหน้า
โดยเฉพาะหากประเมินให้ลูกน้องได้คะแนนน้อย ๆ
หัวหน้างานเหล่านี้ มักจะกลัวเวลาที่จะต้องแจ้งผลการประเมินให้กับลูกน้องของตน
ดังนั้นเพื่อไม่ให้เกิดความอึดอัดใจเวลาคุยกับลูกน้อง จึงประเมินผลงานในระดับปานกลาง ไม่สูงหรือต่ำเกินไป
คุณรู้ไหมว่าหากคุณประเมินแบบนี้
จะทำให้ลูกน้องของคุณไม่รู้ว่าปัจจัยด้านใด ที่เป็นจุดแข็งหรือปัจจัยด้านใดเป็นจุดอ่อนที่จะต้องพัฒนา


★ประเมินโดยเอาตนเองไปเปรียบเทียบ
หัวหน้างานบางคนเอาตนเองไปเปรียบเทียบหรือแข่งขันด้วย
และยิ่งไปเจอหัวหน้างานที่ไฮเปอร์มาก ชอบทำงาน มาเช้ากลับดึก
หัวหน้างานประเภทนี้บางคนจะวัดผลงานของลูกน้อง โดยเปรียบเทียบกับความสามารถและผลงานของตนเอง
หากลูกน้องไม่ใช่ประเภทที่มาทำงานเช้า กลับบ้านดึก เนื่องจากสะสางงานของตนเสร็จเรียบร้อยแล้ว
ซึ่งหัวหน้างานอาจไม่คิดเช่นนั้นแต่กลับมองว่าลูกน้องไม่ขยัน หรืออุทิศทุ่มเทตนในการทำงาน
และหากคุณประเมินด้วยการเอาตัวคุณเองไปแข่งขัน หรือเปรียบเทียบด้วยนั้น
คุณรู้ไหมว่าลูกน้องคุณจะเหนื่อยเพราะอาจทำงานไม่ทันคุณ
และในที่สุดพวกเค้าอาจไม่ต้องการที่จะทำงานร่วมกับคุณ แบบว่าลาออกดีกว่า สบายใจกว่า


★ประเมินจากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นแบบสด ๆ ร้อน ๆ
หัวหน้าบางคนไม่ประเมินผลงานจากการพิจารณาภาพรวมของผลงานตลอดทั้งปี
แต่กลับพิจารณาจากเหตุการณ์ที่เพิ่งจะเกิดขึ้นแบบสด ๆ ร้อน ๆ ทั้งนี้บางคนทำงานดีมาก
ผลงานเป็นที่ถูกใจหัวหน้างานเฉพาะช่วงใกล้ ๆ ช่วงประเมินผลการปฏิบัติงาน
หัวหน้างานก็จะประเมินให้คะแนนดีถึงดีมาก
แต่ในทางตรงกันข้าม
มีบางคนที่ทำงานผิดพลาดหรือส่งงานไม่ตรงตามเวลาในช่วงใกล้ ๆ ช่วงประเมินผลการปฏิบัติงาน
เป็นเหตุให้หัวหน้างานให้คะแนนประเมินไม่ดีเท่าที่ควร พบว่าหากคุณมีทัศนะในการประเมินแบบนี้
จะทำให้คุณได้ลูกน้องที่ระวังตัวอย่างมากในช่วงใกล้ ๆ ประเมินผลงาน
เพราะคิดว่าทำงานดีหรือไม่ดีในช่วงก่อนประเมินนั้น ก็ไม่ส่งผลอะไรต่อการประเมินผลงานเลย


★เน้นความรู้สึก “ พอใจ ” หรือ “ไม่พอใจ ” ของผู้ประเมิน
หัวหน้างานบางคนประเมินผลงานจากความรู้สึกชอบ/พอใจ หรือความรู้สึกที่ไม่ชอบ/ไม่พอใจเป็นเกณฑ์
พบว่าลูกน้องบางคนเป็นลูกรัก พวกเด็กโปรดของหัวหน้า เหตุเพราะพวกเค้าจะเอาใจเก่ง คอยประจบสารพัด
แบบว่าพวกเข้าถูกทางหรือประพฤติตนเป็นที่โดนใจหัวหน้างาน ซึ่งจะทำให้ลูกน้องประเภทนี้
ได้ผลประเมินสูงกว่าลูกน้องคนอื่นที่ไม่ชอบเอาใจ หรือไม่ชอบประจบหัวหน้าไปวัน ๆ
คุณรู้ไหมว่าหากคุณมีอคติแบบนี้เกิดขึ้นจะทำให้ลูกน้องที่ทำงานเก่ง มุ่งเน้นผลงานเป็นหลัก
ขาดความเลื่อมใสศรัทธาในตัวคุณ ในที่สุดพวกเค้าจะไม่มีขวัญกำลังใจในการทำงาน
เนื่องจากทำงานดีไม่ดี ก็ได้เท่านั้น
และผลที่คุณจะได้รับคือการสูญเสียลูกน้องที่มีความสามารถ และเป็นกำลังสำคัญของคุณเอง


★ประเมินจากความสามารถหรือผลงานบางเรื่องเป็นเกณฑ์
หัวหน้างานบางคนตัดสินลูกน้องจากความสามารถหรือผลงานเฉพาะเรื่อง เช่น
ลูกน้องที่โน้มน้าวและเจรจาต่อรองเก่ง หัวหน้างานก็จะตัดสินว่าลูกน้องจะเก่งในเรื่องของการวางแผนงาน
การติดตามงาน ซึ่งจะทำให้หัวหน้างานประเมินลูกน้องดีหรือดีมากในทุก ๆ ด้าน
และในทางกลับกันหากลูกน้องมีความสามารถหรือผลงานไม่ดีเฉพาะบางด้าน
หัวหน้างานกลับประเมินให้ลูกน้องได้คะแนนที่น้อยในทุก ๆ ด้าน เช่น ขายสินค้าไม่ได้ตามเป้ายอดขายที่กำหนด
หัวหน้างานก็จะประเมินผลงานของลูกน้องคนนั้นไม่ดีในทุก ๆ ด้าน
ทั้งนี้การพิจารณาประเมินผลงานในลักษณะนี้
จะทำให้ลูกน้องไม่รู้ว่าปัจจัยด้านใดคือจุดแข็ง และจุดที่ต้องพัฒนาปรับปรุง
เนื่องจากหัวหน้างานได้ตีตราจากการตัดสินใจ เพียงแค่ความสามารถหรือผลงานบางด้านไว้แล้ว

จากปัญหาหรือเหตุการณ์ที่ดิฉันนำเสนอนั้นจะเป็นปัญหาหลัก ๆ ที่พบเจอในช่วงประเมินผลการปฏิบัติงาน
ที่อยากจะให้หัวหน้างานพึงหลีกเหลี่ยง และเพื่อให้เกิดความเป็นธรรมในการประเมินผลงานมากขึ้น
ดิฉันขอนำเสนอเทคนิคที่หัวหน้างานควรปฏิบัติเพิ่มเติม โดยแบ่งเป็น 3 ระยะของช่วงการประเมินผลงาน ดังนี้

▲ ช่วงก่อนประเมินผลงาน
ควรอยู่ในสถานที่ที่มีสมาธิ
ไม่มีเสียงดังรบกวน
ควรทำความเข้าใจวิธีการและ ปัจจัยที่ใช้ประเมินผลงานแต่ละหัวข้อ

▲ ช่วงระหว่างประเมินผลงาน
ควรพิจารณาให้คะแนนตามปัจจัยแต่ละด้าน
ควรมีเหตุผลประกอบการประเมินแต่ละหัวข้อ
ควรหลีกเลี่ยงอคติต่าง ๆที่ได้กล่าวถึงแล้วในช่วงต้น

▲ ช่วงหลังประเมินผลงาน
ควรชี้แจงผลการประเมินให้ลูกน้องรับรู้
ควรทำข้อตกลงร่วมกัน หรือแผนการทำงานร่วมกันระหว่างหัวหน้าและลูกน้อง


★การประเมินผลการปฏิบัติงาน
เป็นหน้าที่งานที่สำคัญมากที่หัวหน้างานจะต้องตัดสินว่า ลูกน้องของตนมีระดับผลการปฏิบัติงานเป็นอย่างไร
และเพื่อให้หัวหน้ามีข้อมูลที่ใช้ประเมินผลอย่างถูกต้องชัดเจน จึงขอแนะนำว่า
ให้หัวหน้าบันทึกความสามารถหรือผลงานของลูกน้องทั้งด้านดีและไม่ดี
โดยอาจบันทึกเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในแต่ละวัน หรือสัปดาห์ หรือประจำเดือนก็ได้
อย่างน้อย ๆ หัวหน้างานจะได้มีข้อมูลที่จะชี้แจงลูกน้องของตน
เพื่อสร้างความเข้าใจและความเห็นชอบตรงกันในผลการประเมิน


โดย อาภรณ์ ภู่วิทยพันธุ์
ที่มา : //hrm.siamhrm.com
ภาพจาก : //www.post-gazette.com

Create Date : 14 มกราคม 2553		0 comments
Last Update : 14 มกราคม 2553 20:48:37 น.
Counter : 1848 Pageviews.
Share Tweet