เจดีย์ทรงเครื่อง
คอลัมน์ คติสัญลักษณ์สถาปัตยกรรมไทย ชวพงศ์ ชำนิประศาสน์
จากหนังสือพจนานุกรม สถาปัตยกรรมและศิลปเกี่ยวเนื่อง ของ ผู้ช่วยศาสตราจารย์โชติ กัลยาณ มิตร บรรยายว่า
เจดีย์ทรงเครื่อง เป็นเจดีย์ที่ประดับลายเฟื่องรอบองค์ระฆังเพื่อแสดงลักษณะเด่นพิเศษจากเจดีย์องค์อื่น
เจดีย์ทรงเครื่องนี้มักสร้างขึ้นเป็นอนุสรณ์แก่ผู้ทรงเกียรติ เช่น ที่วัดราชสิทธาราม (วัดพลับ) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ทรงสร้างถวายเป็นพระราชอุทิศ แด่พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 (ด้านทิศตะวันออก) และสร้างขึ้นเป็นส่วนพระองค์โดยเฉพาะ (ด้านทิศตะวันตก)
ขยายความลักษณะพิเศษก็คือ การประดับองค์ระฆังด้วยปูนปั้นเป็นลายเฟื่องนั้น น่าจะสื่อความหมาย เช่นเดียวกับพระพุทธรูปทรงเครื่อง ที่มีความเชื่อกันว่า
เป็นพระพุทธรูปที่มีความหมายมาจากความเชื่อจักรพรรดิราชาที่มีอยู่ทั้งในพุทธศาสนา ทั้งในมหายาน และเถรวาท
ในมหาชมพูบดีสูตรที่พระพุทธเจ้าเนรมิตพระองค์เป็นมหาจักรพรรดิเพื่อยืนยันถึงความสำคัญของความเป็นพระพุทธเจ้าที่ไม่ยินดีในมหาสมบัติ 7 ประการ ของพระมหาจักรพรรดิ ซึ่งภายหลังพระพุทธรูปทรงเครื่องได้คลี่คลาย ไปเป็นรูปแบบของพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวรที่ทรงเครื่องอย่างพระจักรพรรดิราช
ดังนั้น ลายเฟื่องที่ประดับอยู่ในองค์ระฆังเดิมหมายถึงโลกหรือตัวเรานั้น เมื่อสร้างถวายเป็นพระราชอุทิศ จึงมีความหมายอีกแบบหนึ่ง
กล่าวคือหมายถึงองค์พระมหากษัตริย์หรือพระเจ้าแผ่นดิน
ซึ่งในความเชื่อของลัทธิเทวราชของไทยหมายถึง หน่อพุทธางกูร หรือพระโพธิสัตว์ผู้ปรารถนาจะช่วยสัตว์โลกให้พ้นจากความทุกข์ทั้งมวล กำลังบำเพ็ญบารมีเพื่อบรรลุพระนิพพาน
credit : //www.khaosod.co.th/ เจดีย์ทรงเครื่อง
Create Date : 28 พฤศจิกายน 2554 |
|
1 comments |
Last Update : 28 พฤศจิกายน 2554 6:42:07 น. |
Counter : 1458 Pageviews. |
|
|
|